Talab va taklif elastikligi, unga ta’sir etuvchi omillar

Bozordagi talab chizig’i xolatini o’zgarishiga ta’sir qiluvchi yoki o’zgarishini keltirib chiqaruvchi omillar quyidagilar hisoblanadi:iste’molchining didi va tanlash mahorati;bozordagi iste’molchilar soni;iste’molchilar daromadi;bir-birini o’rnini bosuvchi,toldiruvchi tovarlar; kelajakda bo’ladigan narx va daromadlarga nisbatan iste’molchining kutishi. Taklif chizig’ini xolatidagi siljishga olib keladigan omillar quyidagilar :resurslar narxi;ishlab chiqarish texnologiyalari;soliqlar;boshqa tovarlar narxlari;narx o’zgarishini kutish;bozordagi sotuvchilar soni.

• Bozordagi talab chizig’i xolatini o’zgarishiga ta’sir qiluvchi yoki o’zgarishini keltirib chiqaruvchi omillar quyidagilar hisoblanadi:iste’molchining didi va tanlash mahorati;bozordagi iste’molchilar soni;iste’molchilar daromadi;bir-birini o’rnini bosuvchi,toldiruvchi tovarlar; kelajakda bo’ladigan narx va daromadlarga nisbatan iste’molchining kutishi. Taklif chizig’ini xolatidagi siljishga olib keladigan omillar quyidagilar :resurslar narxi;ishlab chiqarish texnologiyalari;soliqlar;boshqa tovarlar narxlari;narx o’zgarishini kutish;bozordagi sotuvchilar soni.

Taklifning tovarning bozor narxiga nisbatan elastikligi- narxning 1 % ga o’zgarishi narxning ko’tarilishi yoki tushishiga javovoban bozorga taklif qilinadigan taklif miqdorining %boyicha o’zgarishini bildiradi. Taklifning tovarning bozor narxiga nisbatan elastikligi qiymati musbat bo’ladi, sababi,ishlab chiqaruvchilar uchun yuqori narx ularni ko’proq maxsulot ishlab chiqarishga rag’batlantiradi.

• Taklifning tovarning bozor narxiga nisbatan elastikligi- narxning 1 % ga o’zgarishi narxning ko’tarilishi yoki tushishiga javovoban bozorga taklif qilinadigan taklif miqdorining %boyicha o’zgarishini bildiradi. Taklifning tovarning bozor narxiga nisbatan elastikligi qiymati musbat bo’ladi, sababi,ishlab chiqaruvchilar uchun yuqori narx ularni ko’proq maxsulot ishlab chiqarishga rag’batlantiradi.

Taklif qanca kop elastik bolsa: Narx shuncha yuqori boladi; Ishlab chiqarish pasayib ketadi; soliq tushumi pasayadi; Ishlab chiqarishda yoqotishlar kam boladi.; Istemolchining yoqotishlari ko’p boladi. Ta’lab qanchalik elastik bo’lsa: Narxning o’sishi past boladi.; Ishlab chiqarish hajmi tez pasayadi; soliq tushumlari kam boladi; Ishlab chiqaruvchining yo’qotishlari ortadi;

• Taklif qanca kop elastik bolsa: Narx shuncha yuqori boladi; Ishlab chiqarish pasayib ketadi; soliq tushumi pasayadi; Ishlab chiqarishda yoqotishlar kam boladi.; Istemolchining yoqotishlari ko’p boladi. Ta’lab qanchalik elastik bo’lsa: Narxning o’sishi past boladi.; Ishlab chiqarish hajmi tez pasayadi; soliq tushumlari kam boladi; Ishlab chiqaruvchining yo’qotishlari ortadi;