Talab tushunchasi va uning miqdoriga ta`sir qiluvchi omillar. Talab qonuni

1-chizma. Talabning turkumlanishi.

Individual, ya`ni yakka talab ham, bozor talabi ham miqdor jihatdan aniqlanadi. Lekin bu miqdor har doim ham bir xil bwlib turmaydi, balki wzgaruvchan bwladi. Talab miqdorining wzgarishiga bir qancha omillar ta`sir qiladi. Ularning ichida eng kwp ta`sir qiladigan omil narx omilidir.

Narx va sotib olinadigan tovarlar miqdori wrtasidagi bwladigan bog`liqlikni quyidagi 2-jadval ma`lumotlari asosida qarab chiqamiz.


2-jadval. Narx va sotib olinadigan tovar miqdori wrtasidagi bog`liqlik.

Bir kg un narxi (swm)	1 oy davomida unga bwlgan yakka talab miqdori (kg)	1 oy davomida unga bwlgan bozor talabi miqdori (tn)
350 300 250 200 150	10 20 30 50 60	1,0 2,0 3,0 5,0 6,0

Jadval ma`lumotlari tovar narxining pasayishi sotib olinadigan tovar miqdorining wsishiga va aksincha, narxning wsishi talab miqdorining kamayishiga olib kelishini kwrsatadi. Mahsulot narxi va sotib olinadigan tovar miqdori wzgarishi wrtasida bwladigan teskari yoki qarama-qarshi bog`liqlik talab qonuni deyiladi.

Tovar narxi va uning xarid qilinadigan miqdori (talabning) wrtasidagi teskari bog`liqlikni oddiy ikki wlchamli grafikda ham tasvirlash mumkin: yotiq chiziq talab miqdorini, tik chiziq narxni kwrsatadi (3-chizma).

swm 350 300 250 200 150 100 50 0

P D D 1,0 2,0 3,0 4,0 5,0 6,0 Q, tonna