Тактиканинг фан сифатида вазифалари

Tog‘lar.

Tekislik – juda katta maydonlarga cho‘zilgan va nisbiy balandlik keskin farq qilmagan hududga aytiladi. Tekisliklar bir tomondan ikkinchi bir tomonga pasayuvchi bo‘lsa – qiya tekislik, tekislik atrofidan uning markaziga pasayuvchi bo‘lsa – botiq tekislik, tekislikning markazidan uning atroflariga pasayuvchi bo‘lsa – qabariq tekislik, deb aytiladi. Agar tekisliklarning mutlaq balandligi dengiz sathidan 200 m.gacha bo‘lsa, bunday tekisliklar pasttekisliklar, deb aytiladi. Ana shunday bepoyon pasttekisliklardan biri bo‘lmish Turon pasttekisligi O‘zbekiston hududining g‘arbiy qismlarini egallagan.

Platolar tekisliklarda ham, tog‘larda ham uchraydi. Tekislikdagi plato atrofdan birdaniga ko‘tariladi va go‘yoki stol singari holatni egallaydi. Misol uchun O‘zbekistonning g‘arbidagi Ustyurt platosi yon-atrofdan balandligi 100-200 m.ni tashkil qiluvchi chinklar bilan ko‘tarilgan. Tog‘lar oralig‘idagi platolar juda murakkab bo‘ladi. Ana shunday platolardan biri Toshkent va Namangan viloyatlari orasida joylashgan Ohangaron platosidir.

Qirlar deb, atrofdagi tekis hududlardan uncha baland bo‘lmagan (odatda, 25 m.dan 200 m.gacha va qiyaligi 5° dan 16° gacha) balandlikka ko‘tarilib chiqqan joylarga aytiladi (3-rasm). Bunday relef shakllarini O‘zbekistonning markaziy va g‘arbiy qismlarida uchratish mumkin.