Takrorlash uchun savol va topshiriqlar

BR 82 guruh Sotiboldiyev Asadullo
TAKRORLASH UCHUN SAVOL VA TOPSHIRIQLAR


1. Ishlab chiqarish sarf-xarajatlarining mohiyatini va tarkibini tushuntiring.
1. Korxona ishlab chiqarish xarajatlari deganda tovar va xizmatlarni ishlab chiqarish va iste’molchilarga etkazib berishga qilinadigan barcha sarflar tushuniladi: k = s + v.
Korxona ishlab chiqarish xarajatlari tarkibiga xomashyo, asosiy va yordamchi materiallar, yonilg‘i va energiya xarajatlari, asosiy kapital amortizatsiyasi, ish haqi va ijtimoiy sug‘urta ajratmalari, foiz to‘lovlari va boshqa xarajatlar kiradi. Korxona tomonidan ishlab chiqarishga qilingan barcha sarf-xarajatlarning puldagi ifodasi mahsulot tannarxini tashkil qiladi.
4. Foydaning mazmuni va manbaini tushuntiring.
4. Foyda – korxona pul daromadlaridan barcha xarajatlar chiqarib tashlangandan keyin qolgan qismi.

Bu yerda:
(profit) – umumiy foyda;
TR (total revenue) – mahsulotni sotishdan olingan yalpi daromad (tushum);
TС (total costs) – umumiy xarajatlar.
Masalan, korxona 1 oyda ishlab chiqarishga 60 mln. so’m sarflagan bo’lsa, mahsulot sotishdan olingan yalpi daromad (tushum) 100 mln. bo’lsa, Ko’rxona bir oylik foydasi 40 mln. so’m (100 mln.- 60 mln.) bo’ladi.
SHu o‘rinda ta’kidlash lozimki, foydaga erishish uchun pul daromadlari xarajatlardan ko‘p bo‘lishi, ya’ni ular o‘rtasidagi farq ijobiy ahamiyatga ega bo‘lishi lozim. CHunki, ayrim holatlarda xarajatlar pul daromadlaridan oshib ketib, natija manfiy ko‘rsatkichga ega bo‘lishi ham mumkin. Ushbu holat zarar deb ataladi. Masalan, korxonangizning bir oylik pul tushumi 100 mln. so‘m bo‘lgani holda xarajatlaringiz 110 mln. so‘mni tashkil etsa, siz foyda o‘rniga 10 mln. so‘mlik zarar ko‘rgan bo‘lasiz. SHuning uchun korxona xarajatlarini doimiy ravishda nazorat qilib borish muhim hisoblanadi.
E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT