Takrorlash uchun savol va topshiriqlar

TAKRORLASH UCHUN SAVOL VA
TOPSHIRIQLAR.
1.Talab va talab qonunini tushuntiring. Nima uchun talab egri chiziq .egri chizig’I pastga tomon yo’nalgan? Qanday qilib bozor talab egri chizig’i individual talab egri chizig’idan olinadi?
Hammamizga ma’lumki, ehtiyoj kishilarning hayotiy vositalarga bo‘lgan zaruriyatini ifodalovchi ilmiy kategoriya sifatida insoniyat taraqqiyotining hamma bosqichlari uchun umumiy va doimiydir. Lekin, hech narsa doimiy bo’lganidek u ham taraqqiyotning turli davrlarida o‘z shaklini o‘zgartirib turishi mumkin. Xususan, uning bozor iqtisodiyoti sharoitidagi tarixiy ko‘rinishi talab tushunchasidir. Talab haqida ma’lumot beradigan bo’lsam, u ehtiyoj dan farq qilib, mustaqil iqtisodiy kategoriya (ilmiy tushuncha) sifatida amal qiladi.Ya’ni, ehtiyojning faqat pul bilan ta’minlangan qismigina talabga aylanadi. Demak, talab - bu pul bilan ta’minlangan ehtiyojdir. Yana shuni bilish zarur ki, biz doimo kelajak uchun qilgan hamma xohish istaklarimizning hammasini ham talab deb atay olmaymiz. Chunki, ehtiyoj zarur miqdordagi pul bilan ta’minlanmasa, u «xohish», «istak» bo‘lib qolaveradi. Ya’ni, albatta talab pul bilan ta’minlangan bo’lishi zarur. Masalan, bir talaba o’qish davomida shaxsiy kompьyuterga ehtiyoj sezyapti va ma’lum miqdorda pul to’plab, uni xarid qilish uchun borganida unga ma’qul bo’lgan kompyuterning narxi, kompyuter uchun jamg’arilgan pul miqdori dan balandroq. Shu sababli bu talabaning o’zi xohlagan kompьyuterga bo’lgan ehtiyoji xohishligicha qoladi, yani talabga aylanmaydi. Lekin bu bilan talaba kompьyuterga bo’lgan ehtiyojini jamg’argan puliga mos narxdagisini sotib olish orqali qondirishi mumkin bo’ladi. Shuningdek, talabning bir qator muqobil variantlari mavjud bo‘ladi, chunki narx o‘zgarishi bilan tovaming sotib olinadigan miqdori ham o‘zgaradi. Shu bog‘liqlikdan kelib chiqib, talabga quyidagicha ta’rif berish mumkin: ma’lum vaqt oralig‘ida, narxlarning mavjud darajasida iste’molchilarning tovar va xizmatlar ma’lum turlarini sotib olishga qodir bo‘lgan ehtiyoji talab deyiladi.
Yana, talablar turlicha bo‘lib, odatda bir xil tovar yoki xizmatlarga bo‘lgan talabning ikki turi farqlanadi: