Tajribalarning maqsadi

Laboratoriya ishi № 3. Vakuumli diodning Volt-Amper
xarakteristikasi (VAX)ni oʻrganish


TAJRIBALARNING MAQSADI:
-Vakuumli diodning volt-amper xarakteristikasini katodni qizdirish kuchlanishi-ning uch qiymatida oʻlchash.
-Hajmiy manfiy zaryadning anod maydoniga qarshi taʻsir sohasini va VAX ining toʻyinish sohasini aniqlash.
-Lengmyur-Chayld qonunini tekshirish.


ASOSIY MAʻLUMOTLAR.
Vakuumli diod ichida vakuum hosil qilingan, germetik yopiq ikki elektrodni oʻz ichiga olgan shisha lampadan iborat oʻzidan elektronlar chiqaradigan termoionik katod va anod (1- rasmga qarang). Agar lampaning katodi va anodi orasiga yetarlicha kuchlanish qoʻyilsa shu ikki qutb oʻrtasida elektr toki vujudga keladi. Katod elektr toki yordamida qiziydigan simdan iborat boʻlib u elektr kuchlanishi taʻsirida elektronlarni ajratib chiqaradi. Qizigan katod oʻzidan elektronlarni chiqaradi (termoelektron emissiya). Agar anod potensiali katod potensialiga nisbatan musbat boʻlsa elektronlar anodga tomon tezlanish oladi va anod toki hosil boʻladi. Anod tokining qiymati, boshqa narsalardan tashqari, anod va katod oʻrtasidagi kuchlanishdan (anod kuchlanish) bogʻliq boʻladi. Agar anod kuchlanishning yoʻnalishi qarama-qarshiga oʻzgartirilsa katoddan chiqayotgan elektronlar qarama-qarshi yoʻnalgan maydonga qarshi harakatlana olmasligi uchun anod toki hosil boʻlmaydi. Shuning uchun vakuumli diod filtrlash bloke sifatida yoki oʻzgaruvchan toklarning toʻgʻrilagichi sifatida foydalanish mumkin. Demak, umuman olganda, vakuumli diod yarim oʻtkazgichli diodga oʻxshash xossalarga ega. Yarimoʻtkazgichli diodlar rivojlanish bilan vakuumli diodlar tobora muhimligini yoʻqotib bormoqda. Bugungi kunda integral zanjirlarda kam joy egallaganliklari uchun asosan yarimoʻtkazgichli qurilmalardan foydalanilmoqda. Bu tajribada vakuumli diodning VAX oʻrganiladi. VAX anod toki I_A ning anod kuchlanishi U_A ga bogʻliqligini ifodalaydi.
Volt-amper xarakteristikasida uch sohani bir-birida farqlash mumkin.
Teskari kuchlanish sohasi (A):
Anod potensiali katod potensialiga nisbatan manfiy soha. Bu sohada elektronlar elektr maydoniga qarshi yoʻnalishda harakatlana olmaydi. Elektronlar katoddan E_kin>0 kinetik energiya bilan ajralib chiqqanlari uchun anod kuchlanishi eng tez elektronlarni toʻxtatib qolgunuga qadar anod toki mavjud boʻladi.
H