Tajriba ishlari

4 - Tajriba ishi


PARTIYA DETALLARGA ISHLOV BERISHDA SOZLASH O`LCHAMINI ANIQLASH.


Ishning maqsadi: Partiya detallarining aniqligini baholash usullarini organish
TOPSHIRIQ:

1. 
   Texnologik tizimning ishlov berish
   
2. 
   Anikligiga va unumdorligiga ta’siri
   
3. 
   Texnologik tizimning moyilligi
   

Umumiy ma`lumot
Dastgoh - moslama - xomaki – asbobdan iborat bo‘lgan texnologik tizimning o‘zi elastik tizim bo‘lib, uning ishlov berish jarayonida deformatsiyalanishi natijasida ishlov beriladigan xomakilarning o‘lchamlarining va geometrik shakllarining sistematik va tasodifiy xatoliklarini keltirib chiqaradi.
SHu bilan birga ushbu texnologik tizim yopiq dinamik tizim bo‘lib ishlov berilayotgan sirtning shakl xatoliklarini (to‘lqinsimonlik va doirasimonlikdan chetga chiqish) hosil qiladi.
1. Ishlov berish xatoligining hosil bo‘lishiga texnologik tizimning bikirligi va moyilligining ta’siri
Tokarlik dastgohining markazlarida silliq valga ishlov berishning (3.1-rasm) boshlang‘ich momentida, ya’ni keskich valning o‘ng tomonida bo‘lganda, kesish kuchi R_u xomaki orqali ketingi markazga, pinolga va dastgohning ketingi babkasiga ta’sir ko‘rsatib, ushbu elementlarning (ketingi markazning va pinolning egilishi, ketingi babka korpusining elastik qaytishi U_or.b) «ishchidan» qarama-qarshi yo‘nalishda elastik deformatsiyalanishini hosil qiladi. Bu esa keskichning cho‘qqisidan xomakining aylanish o‘qigacha bo‘lgan masofani U_or.b. kattalikka uzoqlashishiga va o‘z navbatida ishlov berilgan xomaki radiusining kattalashishiga olib keladi.

3.1-расм. Технологик тизимнинг эластик =айтиши
SHu bilan birga R_u kuch ta’siri ostida keskich va support «ishchiga» qarab elastik U_asb qaytadi va bu esa o‘z navbatida keskichning cho‘qqisidan xomakining aylanish o‘qigacha bo‘lgan masofani uzaytirib detalning radiusini kattalashtiradi. SHunday qilib, boshlang‘ich momentda ishlov berilgan sirtning haqiqiy diametri sozlash vaqtida o‘rnatilgan diametrdan q2(U_or.b + U_asb) o‘lchamga katta bo‘ladi. Ishlov berish davomida keskichning ketingi babkadan oldingi babka tomonga yurishi natijasida ketingi babkaning elastik qaytishi kamayib, oldingi babkaning U_ol.b va ishlov berilayotgan xomakining U_xom elastik qaytishi oshib boradi, ular ham ishlov berilayotgan xomakining haqiqiy diametrini kattalashtiradi.
Ishlov berilayotgan xomakining haqiqiy diametri A-A kesimda quyidagiga teng:
(3.1)
Dastgoh elementlarining elastik deformatsiyalanishi (asbob va supportdan tashqari) ishlov berish davomida xomaki uzunligi bo‘yicha o‘zgarib boradi va natijada xomakining uzunligi bo‘yicha shakli ham o‘zgaruvchan bo‘ladi. Val uchun o‘lchamlarning xatoligi va xomakining shakli texnologik tizimning elastik deformatsiyalanishining ikkilangan qiymatiga teng. Elastik qaytish U shu qaytish yo‘nalishida ta’sir kiluvchi kuchlar va texnologik tizimning bikirligi bilan aniqlanadi.