Tajriba ishi №3 Mavzu: Tovushning havoda tarqalish tezligini o’lchash. Ishning maqsadi

Ishni bajarish tartibi:

1.Qurilmani 1-rasmdagidek yig’ing.

2.Cobra3 blokidagi “Taymer 1” kirish qismini mikrofon-kuchaytirgichning chiqish qismi bilan ulang.

3.Chastotani o’lchash uchun “Timer/counter ” dasturini ishga tushiring va 2-rasmda ko’rsatilganidek parametrlarni sozlang.

2-rasm. Tovush tezligini o’lchash uchun dastur oynasi.

4.Tovushni tarqalish va qabul qilish oralig’ini taxminan 30-40 sm qilib belgilang.

5.Tovush tezligini o’lchash jarayonini yuqoridagidek tartibda kamida 5 marta takrorlang.

6.Mikrofonni 10-15 sm ga o’zgartiring, yuqorida keltirilgan yo’riqnoma bo’yicha tovush tezligini kamida 5 marta o’lchang.

7.Tovushni qabul qilish va uzatish orasidagi masofani taxminan 60-70 sm qilib olib, o’lchashlarni 5 marta takrorlang.

8.5-7-bandlarning natijalarini 2-jadvalga kiriting. O’lchash xatoligini baholang.

2-jadval

T/r	1 (5-band)	2 (6-band)	3 (7-band)			%
1
2
3
4
5
O’rt. qiymat

2-topshiriq:

Laboratoriya termometri yordamida xonaning haroratini o’lchang. Ishning nazariy qismida keltirilgan ma’lumotlardan foydalanib, tovush tezligining olingan qiymatlari bilan jadvaldagi natijalarni taqqoslang. Ma’lum qiymatlar sifatida tovushning C dagi tezligidan foydalaning.

Nazorat savollari

1.Tovush deb nimaga aytiladi?

2.Tovush to’lqini qanday to’lqin?

3.Tovushning turli muhitlarda turlicha tarqalishini tushuntirib bering.

4.Tovishning tarqalish tezligi qaysi formula yordamida topiladi?

5.Tovushning tarqalish tezligi masofaga qanday bog’liq?