ЎЗБЕКИСТОНДА ПАХТА ЯККАҲОКИМЛИГИНИНГ
ЎРНАТИЛИШИ ВА УНИНГ НАТИЖАЛАРИ
11
ликлар чоп этилди. Жумладан, 2000 йилда ЎзФА
Тарих институти томонидан нашр этилган фунда
-
ментал тадқиқотда илк марта 1921-1924 йилларда
совет ҳокимиятининг пахта сиёсати, унинг Марказ
манфаатларидан келиб чиқиб амалга оширган ҳара
-
катлари ўз ифодасини топган
20
.
Совет тузуми даврида Ўзбекистонда пахта як
-
каҳокимлиги ўрнатилиши ва унинг оқибатлари,
юзага келган муаммо ва натижаларни таҳлил этиш
қатор диссертация ишларида ҳам маълум даражада
ўрганилган
21
.
Совет ҳокимиятининг пахта яккаҳокимлиги сиё-
сатининг ўрнатилишининг дастлабки йиллардан
бошлаб амалга оширилган Марказни пахта хом-
ашёси билан таъминлаш сиёсати, пахтачилик хў
-
жаликларни ташкил этиш,жамоалаштириш, колхоз
ва совхозларни ташкил этиш жараёнида олиб бо
-
ирган “қулоқлаштириш”, сургун қилиш, кўчириш
сиёсатининг моҳияти ва мақсадлари Р.Шамсутди
-
новнинг илмий тадқиқотида ўз ифодасини топган.
Тадқиқотчи ушбу даврни аниқ маълумотлар аосида
20
Туркистан в начале ХХ века у истоков национальной независи
-
мости.–Т.: Шарқ, 2000.
21
Турсунов И.Й. Ўзбекистон маорифчиларининг истиқлол йўли
-
даги кураши тарихидан ( 1917-1930 йиллар). Тарих фан.док.ил.дар.
олиш учун ёз.дисс… – Т.:1994; Агзамходжаев С.С. Туркестанский мух
-
тарият: борьба за свободу и независимость ( 1917-1918гг.). Автореф.
дисс. канд. ист. наук. – Т.: 1996; Куллиев Х.М. Складывание экономиче
-
ских и духовных основ тоталитарного строя в Туркестане (1917-1920
гг.). Автореф.дисс. канд. ист.наук. – Т.:1998; Хайдаров М.М. Централи
-
заторская политика Советский власти в Туркестане и ее последствие
(1917-1924гг.) Автореф.дисс. канд. ист.наук. – Т.:1998; Хасанов Б.В. На
-
циональная интеллигенция Узбекистана и исторические процессы в
1917- начале 50-х годов. Автореф.дисс. док. ист.наук. – Т.:2001; Абду
-
раҳмонова Ж.Н. Совет ҳокимиятининг Ўзбекистонда таълим соҳаси
-
даги қатағонлик сиёсати (Самарқанд,Сурхондарё ва Қашқадарё ви
-
лоятлари мисолида 1925-1941 йй.) Тарих фан.ном.дисс. автореф. – Т.:
2002.ва бошқ.
Якубова Диларам Таджиевна
12
холисона ва танқидий руҳда баён этганлиги билан
ажралиб туради
22
Мустақиллик йилларида Сурхон воҳаси тарихи
-
га оид муҳим илмий монографиялар нашр этилди.
Жумладан, А.Н.Рўзиев ва С.Турсунов томонидан чоп
эттирилган бир қатор монографияларда Сурхон
воҳасида пахтачилик билан боғлиқ жараёнлар ил
-
мий таҳлил қилинган
23
. Ўзбекистонда пахтачилик
тарихини ўрганишда аграр соҳада амалга оширил
-
ган ислоҳатларни илмий таҳлил қилиши,пахтачи
-
ликдаги долзарб масалаларни ижобий ҳал этиш,
пахтачиликда янги технологияларни жорий этиш,
маъмурий-бўйруқбозлик сиёсатига тўлиқ чек қўй
-
иши, пахта нархни ошириш, мамлакат иқтисоди
-
ётини кўтариш, аграр соҳа мутахассисларни иш
ҳақини ҳуқуқий меъёрий ҳужжатлар асосида ҳимоя
қилиш борасида 2009 йил Ўзбекистон пахтачи
-
лик илмий-тадқиқот институтининг 80 йиллигига
бағишланган халқаро илмий-амалий конференция
маърузалари алоҳида аҳамитяга эга бўлди
24
.
Н.Уруновнинг тадқиқотларида Ўзбек пахтачилик
тарихда Сурхон воҳасида муҳим из қолдирган тари
-
хий шахсларни ҳаёти ва фаолияти, “Ҳазарбоғ” пах
-
22
Шамсутдинов Р.Ўзбекистонда советларнинг қулоқлаштириш
сиёсати ва унинг фожеали оқибатлари. Т.: “Шарқ”.2001.
23
Рўзиев А.Н. Сурхондарё вилояти. –Термиз: Жайҳун, 1996; Турсу
-
нов С. Сурхондарё тарих кўзгусида (ҳаммуаллифликда). –Т.: Шарқ,
2001;Турсунов С. Сурхондарё тарихи (ҳаммуаллифликда) –Т.: Шарқ,
2004; Турсунов С. Шерободликлар –Т.: А.Навоий номидаги Миллий
кутубхона нашриёти, 2007; Турсунов С. Ўзбекистон тарихи ва мада
-
нияти – Сурхондарё этнографияси. –Т.: А.Навоий номидаги Миллий
кутубхона нашриёти, 2006; Турсунов С., Тўхтаев А. Жарқўрғон. –Т.:
Фан, 2008; Турсунов С., Турдиев Т. Денов. –Т.: Фан, 2009.
24
“Пахтачиликдаги долзарб масалалар ва уни ривожлантириш
истиқболлари”.Ўзбекистон пахтачилик илмий-тадқиқот институти
-
нинг 80 йиллигига бағишланган халқаро илмий-амалий конферен
-
ция маърузалари.Т.: ЎзФА.№-2011-11-49. 2009.
Do'stlaringiz bilan baham: |