«Tаьлим назарияси (Дидактика)»

Дидактиканинг асосий категориялари: таълим принциплари, таълим мазмуни, методлари, ўқитишнинг ташкилий шакллари, ўқиш, ўқитиш.

• Сўнгги йилларда олимлар томонидан яратилган педагогик адабиётларда дидактик қоидалар турлича гуруҳлаштирилмоқда. Ана шуларга асосланган ҳолда қуйидагича таълим қоидаларини кўрсатиб ўтиш мумкин:
• 1. Таълимнинг илмий бўлиш қоидаси.
• 2. Таълимнинг тизимли ва изчил бўлиш қоидаси.
• 3. Таълимнинг тарбияловчилик характери.
• 4. Таълимда назариянинг амалиёт билан боғлиқлик қоидаси.
• 5. Таълимда онглилик, фаоллик ва мустақиллик қоидаси.
• 6. Таълимда кўрсатмалилик қоидаси.
• 7. Таълим жараёнида ҳар қайси ўқувчига хос хусусиятларни ҳисобга олиш қоидаси.
• 8. Таълимда илмий билим ва кўникма, малакаларни пухта, мустаҳкам ўзлаштириш қоидаси..
• 9. Таълим ва тарбиянинг бирлиги қоидаси.Таълим мазмуни:

Дарслик – ўқувчиларнинг иккинчи «муаллими». Чунки у, аввало, ўқувчи учун зарур қўлланмадир. Ҳар бир ўқув фанининг мазмуни дарсликда батафсил ёритилади. Дарслик тегишли фанга оид илмий билим асосларини дастурга ва дидактика талабларига мувофиқ равишда баён қилувчи китобдир.

• Дарслик – ўқувчиларнинг иккинчи «муаллими». Чунки у, аввало, ўқувчи учун зарур қўлланмадир. Ҳар бир ўқув фанининг мазмуни дарсликда батафсил ёритилади. Дарслик тегишли фанга оид илмий билим асосларини дастурга ва дидактика талабларига мувофиқ равишда баён қилувчи китобдир.

Таълим методлари. Ўқитиш методлари – ўқитувчи ва ўқувчиларнинг иш усулллари бўлиб, улар ёрдамида ўқувчиларнинг билим, малака ва кўникмаларни ўзлаштиришларига эришилади, уларнинг дунёқараши таркиб топтирилади ва қобилиятлари ривожлантирилади. Ўқитиш методлари маълум воситалар ёрдамида амалга оширилади. Восита – маълум ўқитиш усулини амалга оширмоқ учун зарур бўлган ёрдамчи ўқув материаллари – асбоб, қурол, аппарат ва бошқа шу кабилардан фойдаланишдир.

Таълим тизимида қуйидаги анъанавий таълим методлари маълум

• Ўқитишнинг оғзаки усуллари.
• Ўқитишнинг кўргазмали усуллари.
• Ўқитишнинг амалий усуллари.
• Ўқитишнинг муаммоли – изланишли ва репродуктив усуллари.
• Ўқитишнинг индуктив ва дедуктив усуллари.
• Мустақил иш усуллари.
• Ўқувчиларнинг ўқув фаолиятларини рағбатлантириш ва асослаш усули.
• Ўқитишда назорат ва ўз – ўзини назорат қилиш усули