Tadqiqotlari

5.3-jadval 
Marketing tadqiqotlarining asosiy yo‘nalishlari bo‘yicha tasniflanishi 
 
t/r 
Tadqiqotlar 
yo‘nalishi (ob’ekt) 
Tadqiqot savollari 
1. 
Bozor 
•
 
Kon’yunktura 
•
 
Tarkibi, geografik jihatlar 
•
 
Maqsadli bozorni tanlash 
•
 
Bozor hajmini prognozlash 
2. 
Tovar 
•
 
Assortiment siyosati 
•
 
Pozitsiyalash (o‘rnini belgilash) 
•
 
Sifat 
•
 
Raqobatbardoshlik 
•
 
Tovar – analog va raqobatchi tovarlarning iste’mol hususiyatlari 
•
 
Tovarning tashqi ko‘rinishi, dizayni, markalash, servis darajasining 
zamonaviy bozor talablariga muvofiq bo‘lishi 
•
 
Yangi tovarlar g‘oyasini to‘plash 
•
 
Tovar harakatining turli tizimlarini solishtirish 
•
 
Tovar ishlab chiqaruvchilar, vositachilar, bo‘lajak iste’molchilar, 
savdogarlar, raqobatchilar, bo‘lajak iste’molchilar o‘rni. 
3. 
Iste’molchilar 
•
 
Tovar bilan ta’minlanganlik darajasi 
•
 
Iste’mol tarkibi va tendensiyasi 
•
 
Tovarni tanlash va xarid etishga ta’sir etuvchi asosiy omillari 
4. 
Raqobatchilar 
•
 
Potensial (bo‘lajak) raqobatchilarni aniqlash 
•
 
Raqobatchilarning bozor ulushini egallashi 
•
 
Raqobatchilarning moddiy va moliyaviy imkoniyatlarini aniqlash 
•
 
Raqobatchilarning kuchli va zaif tomonlari 
5. 
Narxlar 
•
 
Narxga nisbatan iste’molchilarning munosabati 
•
 
Tovarlar narxi va talab o‘rtasidagi bog‘liqlik 
•
 
Narx xajmiga ta’sir etuvchi omillar 
•
 
Tovarning hayotiy siklining turli bosqichlariga narx siyosatini bashorat 
qilish 
6. 
Kommunikativ 
aloqalar 
•
 
Reklamaning holati, rivojlanishi va samaradorligi 
•
 
Tovar mahsulotiga talabni shakllantirish 
•
 
Sotuvni rag‘batlantirish uslub va usullari 
•
 
Shaxsiy sotuvlarni tashkil etish va olib borish 
•
 
Jamiyat bilan aloqani tashkil etish va amalga oshirish 

---

 
111 
 
7. 
Savdoni tashkil etish 
•
 
Maqsadli bozor 
•
 
Bozor sig‘imi 
•
 
Savdo shakllari 
•
 
Savdo uslublari va usullari 
•
 
Savdo korxonalari tomonidan ko‘rsatilayotgan xizmatlar 
•
 
Tovar sotuvining ombor va tranzit shakllari o‘rtasidagi munosabat. 
8. 
Vositachilar 
•
 
Savdo korxonalari faoliyati haqida iste’molchilar va vositachilar fikri 
•
 
Kreditning lizing, muddatga belgilangan va boshqa shakllari 
•
 
Savdo vositachilari va agentlari va xokazolar.