Tadqiqot metodologiyasi

4-rasm. Aholini ijtimoiy muhofaza qilish tadbirlarini moliyalashtirish 
manbalari
11
 
Byudjet kodeksi orqali Davlat byudjetidan amalga oshirilayotgan ijtimoiy 
himoya qilish xarajatlari yo‘nalishlari, byudjetlar orasidagi munosabatlar 
moliyalashtirish prinsiplari, byudjet ijrosini amalga oshirish bilan bog’liq bo‘lgan 
holatlar tartibga solinadi. Jumladan, ushbu kodeksda aholini ijtimoiy himoya 
xarajatlarini moliyalashtirish manbalari va yo‘nalishlari keltirilgan. 2013 yil 26 
dekbarda qabul qilingan va 2014 yil 1 yanvardan amaliyotga joriy etilgan 
O‘zbekiston Respublikasi Byudjet kodeksining 70-moddasiga muvofiq ijtimoiy 
himoya xarajatlari sifatida quyidagilar belgilangan
12
:
-
respublika vazirliklari va idoralari tasarrufidagi urush hamda mehnat 
faxriylari uchun pansionatlar va sanatoriylarni, aholini ijtimoiy muhofaza qilish 
muassasalarini saqlab turish, shuningdek,qonun hujjatlarida O‘zbekiston 
Respublikasining respublika byudjetidan moliyalashtirilishi nazarda tutilgan, 
aholini ijtimoiy muhofaza qilishga doir maqsadli tadbirlar xarajatlari; 
11
Abdurahmonov Q.X. va boshqalar. Ijtimoiy soha iqtisodiyoti. Darslik. –T.: ―Iqtisodiyot, 2013. 125-b
12
O’zbekiston Respublikasi Budjet kodeksi. Qonunchilik maa]lumotlari milliy bazasi, 29.12.2021 y., 
03/21/740/1209-son.

---

-
davlat mukofotlari, davlat pul mukofotlari bilan taqdirlanganligi 
munosabati bilan bir yo‘la beriladigan davlat mukofotlari va mukofotlarni to‘lash 
xarajatlari; 
-
bolalikdan nogironlarga va bola tug’ilganda beriladigan nafaqalarni, 
qonun hujjatlarida ayrim toifadagi shaxslarga belgilangan kompensatsiyalarni 
to‘lash uchun vakolatli organga mablag’ ajratish xarajatlari; 
-
Chernobel AES halokati oqibatlarini tugatishda ishtirok etgan shaxslarni 
va radiatsiya-yadro obyektlarida harbiy xizmatni o‘tagan pensiya ‘Yoshidagi 
shaxslarni ijtimoiy qo‘llab-quvvatlash, ayrim toifadagi shaxslarga qonun 
hujjatlarida belgilangan imtiyozlar va kompensatsiyalarni to‘lash xarajatlari.
2021-yil 11-avgustda bola tarbiyalayotgan oilalarni qo‘llab-quvvatlash 
tizimining samaradorligini oshirish, ijtimoiy himoya va ko‘makka muhtoj oilalar 
moddiy ta’minotini kuchaytirish, ehtiyojmand oilalarni aniqlashda umume’tirof 
etilgan xalqaro standartlarni va avtomatlashgan shaffof elektron baholash 
mexanizmlarini joriy etish orqali nafaqalarni to‘lash tizimini bolalar salohiyatini 
rivojlantirish va kambag‘allikni qisqartirishga qaratish maqsadida O‘zbekistan 
Respublikasi Prezidentining “Kam ta’minlangan oilalarga moddiy yordam 
ko‘rsatish hamda kambag‘allik bilan kurashish ko‘lamini yanada kengaytirish 
chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi PF-6277-sonli Farmoni imzolandi va nafaqa 
to‘lashning yangi tizimi joriy etildi. 
O‘zbekistan Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2021- yil 21-oktyabrdagi 
654-son qarori bilan “Kam ta’minlangan oilalarni «Ijtimoiy himoya yagona 
reestri» axborot tizimi orqali aniqlash, ularga kam ta’minlangan oilalar bolalari 
uchun nafaqa va moddiy yordam tayinlash va to‘lash tartibi to‘g‘risida Nizom” 
tasdiqlandi. Ushbu nizom O‘zbekiston Respublikasi hududida yashaydigan kam 
ta’minlangan oilalarni «Ijtimoiy himoya yagona reestri» axborot tizimi orqali 
aniqlash hamda ularga kam ta’minlangan oilalar bolalari uchun nafaqa va kam 
ta’minlangan oilalarga moddiy yordamni tayinlash va to‘lash tartibini belgilaydi. 

---