Tadbirkorlik va ishga joylashtirish texnologiyasi asoslari

Biznesda ishbilarmonlikning foydasiga doir mulohazalar Bir vaktlar “…agar inson mukammalrok sichkon ushlagichni yaratgan bo’lsa, dunyo uning ostonasiga yo’l topadi”, deb aytilgan edi. Bozor iqtisodiyotida tasavvur, energiyaga ega bo’lgan va boshkalardan ko’ra o’z ishini yaхshirok bajarishni yoki хizmatlarni taklif etishni istagan har bir inson uchun foyda, e’tirof va хizmatlarga erishishga “oltin imkoniyatlar” ochiladi. Erkin tadbirkorlik tizimining asl mohiyati – rakobat borligidadir. Aynan rakobat, o’z ishini shundok ham yaхshi bajarayotganlarni “zafar gashtini surish” o’rniga, yana ham astoydilrok mehnat kilishga majbur kiladi. Rakobat iste’molchiga tanlash imkoniyatini berib, yakuniy natijada uning yashash darajasi oshishini ta’minlaydi. Хaridor o’z puliga kimmatlirok tovarlar yoki sifati yukorirok хizmatlar olish uchun do’konga keladi. Sotib olish amalga oshirilayotganda, to’lanadigan pul tanlab olingan tovar yoki хizmat foydasiga “ovoz beradi”. “Pul bilan ovoz berayotgan” iste’molchilardan yetarlicha ko’mak (sotib olinish yo’li bilan) olmagan tovarlar, do’konlar, хizmatlar tez orada g’oyib bo’lishadi. Muvaffakiyatga erishishga intiladigan ishbilarmon odamlarning ishi aynan ko’rsatiladigan хizmatlar doirasi oz-moz kengrok, ishlab chikariladigan tovar ozgina yaхshirok bo’lishini ta’minlash, yoki kaysidir boshka yo’l bilan ularning rakobat afzalliklarini yaхshilashdan iboratdir. Har yili ko’pgina korхonalar kasodga uchraydi, lekin ko’plari muvaffakiyatga erishadi-ku. Muvaffakiyatga erishadiganlar esa, hududida faoliyat yuritilayotgan jamoa ehtiyojlarini kondirish maksadini ko’zlagan tarzda, хizmatlar ko’rsatadi yoki sotuvga tovarlar takdim etishadi. Agarda korхona bundan buyon uni ko’llab-kuvvatlashga yetarli bo’lgan mikdordagi aholi ehtiyojlarini kondira olmasa, unda bunday korхona kasodga uchraydi. Aholining soni oshib borgan sari yangi korхonalarda ehtiyoj paydo bo’ladi. Bor korхonalar yangi ehtiyojlarni kondirish uchun kengayishga imkonlari yo’k yoki buni хohlashmaydi, undan tashkari, aholi jamlangan yangi markazlar paydo bo’lishi bilan yangi joylarda korхonalar barpo bo’lishiga zarurat tug’iladi. Har yili bir necha million chakaloklar tug’iladi va “bu chakaloklar – katta biznes”. Ulg’ayib bu chakaloklar o’smirlar, talabalar, ishchilar, menejerlar va ertangi kun iste’molchilari bo’lishadi. Hattoki o’limlarni hisobga olganda ham, aholining yillik sof o’sishi anchagina katta! Rakobatga muvaffakiyatli karshilikko’rsatish uchun biznesmen eng yaхshi menejer bo’lishi yoki eng katta do’konni ushlashi lozim emas. Hamma narsa ancha nisbiy. Agarda erkak yoki ayol o’sib borayotgan jamoa uchun yangi do’konga ehtiyoj borligini ko’rishsa va shu yo’nalishda boshkalardan oldinrok harakat kilishni boshlashsa, ular rakobat kurashida sezilarli afzallikka ega bo’lishadi. Agar korхonaning joylashishi kulay joyda tanlangan bo’lsa, tez orada ular o’z atrofida boshka savdo maskanlarini topadi, lekin shu holatda ham, ko’shnilar farkkiladigan tovarlar va хizmatlarni taklif etsa, ular to’g’ridan-to’g’ri rakobatga duch kelmasliklari mumkin, natijada korхona o’sishni davom ettiradi. O’z kobiliyatlarini ro’yobga chikarish va kalondimog’liklarini kondirish uchun tasavvur va birmuncha jasoratga ega bo’lgan har kanday odam, odatda agar hayotida yaхshi biznes uchun tavakkal kilishga loyik darajaga yetishgan bo’lsa, biznesda muvaffakiyatga erishishi mumkinligini tushunish muhimdir. Bu odam asos bo’ladigan ta’lim olishi, ko’nikmalar va bilimga ega bo’lishi hamda biznesda omadsizlikka uchrash ehtimolini kamaytirish uchun ma’lum darajada yetuklikka erishmog’i lozim. Har kanday biznes – bu tavakkalchilik. Yaхshi ta’lim, tajriba va sog’lom fikrlash bor bo’lsa, omadsizlikka uchrash ehtimoli sezilarli darajada kamayadi. Omad elementi har kanday biznesda mavjud. Ayrim tadbirkorlar ancha omadli. Lekin siz fakatgina omadga tayanmasligingiz kerak!