Tadbirkorlik va ishga joylashtirish texnologiyasi asoslari

Marketing strategiyasi tushunchasi.

Marketing strategiyasi variantlari

Chet el bozoriga chikish strategiyalari.

Bozor iktisodiyeti sharoitlarida iktisodiy jarayenlarning borishini aytish juda cheklangan. Firmalar o’z faoliyatini samarali olib borishga intilib va tobora o’zokrok muddat uchun oldindan strategik rejalashtirish usulidan foydalanadi. Bozordagi o’zgarishlar va fan-texnika tarakkiyeti yunalishlarini taxlil kilish asosida firmaning strategiyasini ishlab chikish uchun negiz buladigan umumiy maksadlar belgilanadi. Firmaning strategiyasi faoliyatning bosh dasturini, marketing,moliya, tashkiliy faoliyat, kadrlar siyesati va boshka soxalardagi birlamchi yunalish va resusrlar taksimotini aks ettiradi

A.Chendler "Strategiya va struktura" kitobida kuyidagicha ta’rif beradi:"Firmaning strategiyasi-bu korxonaning o’zok muddatli asosiy maksad va vazifalarini shakllantirish, xarakatlar izchilligini ta’minlash, shuningdek, bu maksadlarga erishish uchun zarur bo’lgan resurslarni taksimlashdan iborat".

F.Kotler firmaning strategik rejalashtirishi xakida bunday deb yezadi:"Firmaning maksadlari, uning iloji bo’lgan imkoniyatlari bilan marketing soxasidagi muvaffakiyat kozonish imkoniyati urtasidagi strategik muvofiklikni kozonish imkoniyati urtasidagi strategik muvofiklikni yaratish va saklash buyicha boshkaruv jarayenidir. Strategik rejalashtirish firmaning anik ifodalangan dasturiy bayenotiga, yerdamchi maksadlar va vazifalarni muljallashiga, soglom xujalik portfeli va usish strategiyasiga tayanadi". Dasturiy bayenotda firma faoliyati soxalari tovarlar ishlab chikarish, maxsus texnologiya nuktai nazaridan yoki mijozlar doirasi, ularning istak va extiyejlariga xizmat kursatadigan bozor faoliyati tomonidan tavsiflanadi.

Marketing strategiyasini ishlab chikish jarayenida marketing kompleksining ayrim yunalishlari yoki firmaning ishlab chikarish bulinmalari faoliyati natijalarini kiyeslash usuliga asoslangan portfel taxlili, shuningdek ularning firmaning umumiy strategiyasidagi urnini aniklash aloxida ahamiyatga ega.

Dasturiy bayenot, maksad va vazifalar darajalari, portfel taxlili yakunlari asosida firmaning usish strategiyasi variantlari shakllanadi

Variantlarning birinchi guruhida korxonani ishlab chikarish-bozor faoliyatining mavjud mikesi va yunalishlari darajasida rivojlantirish imkoniyatlari aniklanadi. Ular korxonaning o’ziga taallukli va intensiv rivojlanish kiyefasiga ega. Variantlarning ikkinchi guruhi integratsiya (birlashuv) orkali marketing tizimining boshka kismlari bilan bog’lik bo’lgan imkoniyatlarni, uchinchi guruhi marketing tizimiga kirmagan, ya’ni diversifikatsiya (xar tomonlama kengayish) natijasida paydo buladigan imkoniyatlarni kamraydi. (Variantlar tavsifi 1-jadvalda berilgan).
1- j a d v a l