Tadbirkorlik asoslari ц

SMAVZU YUZASIDAN AMALIY TOPSHIRIQ VA MASHQLAR

1. 
   Kichik korxonada mart oyining 20-sanasiga qadar 30 nafar xodim ishlar edi. 21-martda 4 nafar xodim o‘z vazifasidan ozod etildi. Mart oyidagi xodimlarning o‘rtacha oylik sonini aniqlang.
   
2. 
   Hisobot yilida korxona bir nechta iqtisodiy faoliyat turlarini amalga oshirib, umumiy realizatsiya natijasida quyidagi tushumlarga ega bo‘ldi:
   

Faoliyat turlari	Yalpi tiishiim, mln. so‘mda	Ulushi, %
Ishlab chiqarish	900
Transport xizmati ko’rsatish	600
Mulkni ijaraga berish	500
Jami

1. 
   hisobot yilida korxonada umumiy realizatsiya qilish hajmidagi tu- shumda faoliyat turlari bo‘yicha ulushni aniqlang;
   
2. 
   hisobot yilida korxonaning asosiy faoliyat turini aniqlang.
   

XUSUSIY KORXONA

		4| 1 olr |i (*P		1
Tashkil etiladi	Nizom	Tashkil etish	Hamkorlarni	Soliqqa
va boshqari- ladi:	jamg‘armasi:	hujjatlari:	jalb etish:	tortish:
bir jismoniy shaxs tomoni- dan	minimal o‘lcham mavjud emas	nizom	mumkin emas	soliqlarni korxona to‘laydi

«□“
FA В =2 FAOLLASHTIRUVCHI SA VOL VA TOPSHIRIQLAR




6-MAVZU

XUSUSIY KORXONA

1. 
   Yuqoridagi infografikada keltirilgan xususiy korxonaning qaysi belgisini eng ahamiyatli deb hisoblaysiz?
   
2. 
   Agar siz o‘z tadbirkorlik faoliyatingizni tashkil etmoqchi bo‘lsangiz xususiy korxonaning qaysi jihatlari sizga ma’qul keladi?
   
3. 
   Siz o‘zingiz bilgan xususiy korxonalar to‘g‘risida misollar keltiring.
   

XUSUSIY KORXONA TUSHUNCHASI
Ayrim tadbirkorlar o‘z faoliyatining miqyosiga emas, balki uning mus- taqil ekanligiga katta e’tibor qaratadilar. Chunki boshqarish, xo‘jalik qa- rorlari chiqarish va daromadni taqsimlashdagi mustaqillik tadbirkorning manfaatlariga to‘liq mos kelishi mumkin. Bunday holatda tadbirkorlikning xususiy korxona shakli har tomonlama muvofiqdir.
Mulkdor yagona jismoniy shaxs tomonidan tuzilgan va boshqarila- digan tijoratchi tashkilot xususiy korxona deb e’tirof etiladi. Xususiy korxona tadbirkorlik subyektlarining tashkiliy-huquqiy shaklidir.
O‘zbekiston Respublikasining 2003-yil 11-dekabrdagi 558-II-sonli «Xususiy korxona to‘g‘risida»gi qonuni, 3-modda
Xususiy korxona yagona mulkdor tomonidan tuziladi. Mulkdor xususiy korxonaga tegishli mol-mulk beradi va uning ustavini tasdiqlaydi. Xususiy korxona ta’sischisi faqat jismoniy shaxs bo‘ladi. Bu bir shaxs tomonidan yaratilgan tashkilot bo‘lib, biznes faoliyati ta’sischining o‘z mulklari asosi- da amalga oshiriladi. Siz mamlakatimizdagi xususiy korxonalar tomonidan ishlab chiqarilgan mahsulotlarni osongina ajratib olishingiz mumkin. Chun- ki mazkur mahsulotlarning ishlab chiqaruvchisi to‘g‘risidagi ma’lumotda firma nomidan keyin «xususiy korxona» degan so‘z yoki «XK» abbre- viaturasi yozilgan bo‘ladi.