«tabiyot fanlari» fakultеti «gеografiya va uni o’qitish mеtodikasi» kafеdrasi

TABIIY SHAROITI VA TABIIY RESURSLARI VA ULARNING MAMLAKAT IQTISODIYOTIDAGI AHAMIYATI

Germaniya Markaziy Yevropada joylashgan. Mamlakat quruqlik orqali Niderlandiya, Belgiya, Lyuksemburg, Fransiya, Shveysariya, Avstraliya, Chexiya, Polsha va Daniya bilan chegaradosh. Shimolda uning chegaralarini- Shimoliy va Boltiq dengizlari bo’g’ozi ajratib turadi. Shvetsiyadan Germaniyani Boltiq dengizidagi bo’g’ozi ajratib turadi. Yirik daryolari: Reyn, Dunay, Elba, Oder hisoblanadi. Sharqiy Frizis orollari, Shimoliy dengizdagi Gelgoland, Femarn. Ryugen, Xudenzee, Uzedom orollarining katta qismi va Boltiq dengizidagi bir qancha mayda orollar Germaniya tarkibiga kiradi. Mamlakat janubi-g’arbining katta qismida Yura va Shvartsvald tog’lari egallab, g’arbda uncha katta bo’lmagan- Eyfel va Gensryuk, mamlakat markazida-Taunus va Shpessart, sharqida esa-Fixtelgerberg tog’lari joylashgan. Mamlakatning eng katta –Boden ko’li qisman Avstriya va Shveysariya hudularida joylashgandir.

Mamlakat rel’yefi: Mamlakat hududi 3 ta asosiy zonadan: shimolda tekislik, markazda daryo vodiylari va janubda tog’liklardan iborat. Qirg’oqdanuzoqbo’lmaganjoylardabirguruhorollar: boltiqdengiziningshimolivasharqidaFrizskorollari, shimoliydengizdaFemorivaRyugnorollarimavjud. Mamlakatmarkaziyqisminingrelyefiturlichatepaliklarvao’rtabalandliklardagitog’larplatovadaryovodiylaribilanketma-ketlikdaalmashinibkelinadi. Eng janubiy qismida Alp tog’ tizmasi joylashgan bo’lib, uning eng baland nuqtasi Zyugshpitse (2963m).Germaniyada bundan tashqari Reyn, Slantsev, Gerts, Rud tog’lari mavjud. (Rasm-2)

Mamlakat iqlimi-dengizlidan kontinentalga o’tadigan mo’tadildir.Eng sovuq oyning o’rtacha havo harorati -3⁰C dan +2⁰C gacha, iyul oyining harorati esa +16⁰ C dan +20⁰C gacha bo’ladi.[8]