Tabiiyot-geografiya fakulteti


Yorug`likni  monoxromatlash



Download 1,28 Mb.
Pdf ko'rish
bet29/98
Sana27.01.2022
Hajmi1,28 Mb.
#412593
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   98
Bog'liq
tabiiy va oqava suvlar tarkibidagi ammoniy ionlari miqdorini fotoelektrokolorimetrik usul bilan aniqlash

Yorug`likni  monoxromatlash. 

Yorug`likning  bir  xil  to`lqin  uzunligiga 

ega bo`lgan sohasi monoxromatik yorug`lik bo`lib, uni olishning bir necha usullari 

bor.  Ularning  negiziga  yorug`likning  yutilish,  interferensiya,  dispersiya  kabi 

hodisalar 

qo`yilgan. 

Absorbsion 

spektroskopiya 

usullarida 

yorug`likni 

monoxromatlash  uchun  yorug`lik  filtrlari,  prizmalar  va  turli  xil  zamonaviy 



29 

 

monoxromatlardan  foydalaniladi.  Yorug`lik  filtrlarining  bir  necha  turlari  mavjud. 



Yorug`likni  monoxromatlash  uchun  ishlatiladiga  optikaviy  hodisaga  bog`liq 

ravishda  yorug`lik  filtrlari  absorbsion,  interfension  yoki  interfension  qutblovchi 

yorug`lik  filtrlariga  bo`linadi.  Absorbsion  yorug`lik  filtrlarning  ishlashi  yupqa 

qavatdan yorug`likning o`tishida yutilish tufayli nur dastasining spektral tarkibi va 

qiymati  o`zgarishiga  asoslangan.  Absorbsion  yorug`lik  filtrlarning  shaffofligi  (T) 

katta  emas,  (T=0.1)  o`tkazish  yo`li  esa  ancha  keng  (Δλ>30  nm).  Shuning  uchun 

kam  yorug`lik  filtrlari  yordamida  olingan  nurning  monoxromatligi  ancha  past 

bo`ladi.  Interfrension  yorug`lik  filtrlari  absorbsion  yorug`lik  filtrlaridan  yaxshiroq 

ko`ratkichlarga ega. 

Yorug`lik  filtri  ikkita  juda  yupqa  yarim  shaffof  kumush  qatlamidan  iborat 

bo`lib, ular orasida dielektrik qatlam joylashadi. Interferensiya natijasida yorug`lik 

filtridan  o`tayotganda  dielektrik  qatlamning  ikkilangan  qalinligiga  teng  bo`lgan 

yorug`likning  qismi  qoladi.  Interferensiya  yorug`lik  filtrlarining  shaffofligi 

T=0.3÷0.8  yutilishining  samarali  kengligi  5÷10  nm  ga  to`g`ri  keladi.  Yo`lning 

kengligini  kamaytirish  uchun  ikkita  ketma-ket  ulangan  interferension  yorug`lik 

filtrlaridan foydalaniladi. 

Eng  qulay  monoxromatorlar  sifatida  kvars,  shisha  va  boshqa  ayrim 

materiallar  ishlatiladi.  Infraqizil  spektroskopiya  uchun  LiF,  NaCl,  KBr  va  boshqa 

ishqoriy  va  ishqoriy  yer  metallari  galogenidlaridan  foydalaniladi.  Shunday 

materiallardan kyuvetalar ham tayyorlanadi. Prizmalar yordamida monoxromatligi 

ancha  yuqori  bo`lgan  nur  olish  mumkin.  Monoxromatligi  yanada  yuqori  bo`lgan 

nur olish uchun difraksion panjara ishlatiladi. 




30 

 

 




Download 1,28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   98




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish