Yangi mavzuni mustahkamlash uchun testlar:
To`yingan eritma bir vaqtning o`zida
Suyultirilgan bo`lishi mumkin
Suyultirilgan bo`lishi mumkin emas
Konsentrlangan bo`lishi mumkin emas
Qaysi biri eritma emas?
Distillangan suv
Xlorli suv
Ohakli suv
Ayni haroratda eruvchi moddadan ortiqcha erita olmaydigan eritma
O`ta to`yingan eritma
To`yingan eritma
To`yinmagan eritma
Qattiq moddalar suvda eriganda energiya
Doim yutiladi
Doim ajraladi
Ajralishi yoki yutilishi mumkin
Moddalarning suvda eruvchanligi nimalarga bog`liq?
Ularning tabiatiga
Gazlarning bosimiga
Erituvchi tabiatiga
Haroratga
To`inmagan eritmani to`yingan holatga o`tkazish uchun:
Eritmaga suv qo`shiladi
Eritmani bug`latiladi
Yana eruvchi modda qo`shiladi
Osh tuzi qanday suvda yaxshi eriydi?
Sovuq
Issiq
O`quvchilar bilimini baholash
Uyga vazifa berish
Har qanday eritma erigan modda va erituvchidan iborat; undagi molekula yoki ionlar baravar tarqalgan boʻladi. Eritmada erituvchi bilan erigan moddalarni bir-biridan farqlash zarur. Odatda, erituvchi sifatida sof holda ham, eritmada ham agregat holati oʻzgarmagan modda olinadi. Masalan, biror tuzning suvdagi eritmasidagi erituvchi suv. Agar 2 modda bir-birida erigunicha suyuq agregat holatda boʻlsa, eritmada miqdori koʻproq komponent erituvchi sifatida qabul qilinadi. Suv bilan spirt eritmasida bu moddalarning qaysi biri eritmada moʻlroq boʻlsa, shuni erituvchi deb olinadi. Eritma tarkibining bir xilligi ularni kimyoviy moddalarga yaqinlashtiradi. Baʼzi moddalar erituvchilarda eriganida issiqlik ajralishi yoki yutilishi ular orasida kimyoviy taʼsir mavjudligiga dalil boʻladi. Eritma tarkibining oʻzgarib turishi ularning kimyoviy birikmalardan farq qilishini koʻrsatadi
Asosiy xususiyati – oddiy fizikaviy usullar – sovutish, qizdirish, bug`latish orqali eritmani tarkibiy qismlarga ajratish mumkin.
Eritmalarga gomogen aralashmalar (o`quvchilar misollar keltirishadi) va o'zgaruvchan tarkibli kimyoviy birikmalari sifatida qaraladi. Temir va oltingugurt reaksiyasida , temir (II) sulfid FeSx hosil bo'lib, ushbu reaksiyada hosil bo'lgan modda tarkibiga reaksiya sharoitlariga bog'liq va ,
0.98
O`quvchilar reaksiya tenglamasini yozadilar:
Fe + Х S ––> FeSх qattiq eritma.
Hamma eritmalar erituvchi va eruvchi komponentlaridan iborat bo`ladi
Ko'pincha eritma ikki komponenti deb hisoblansa, eritma tayyorlash uchun massa yoki hajmi ko'proq olinadigan modda erituvchidir deyiladi.
-Bu fikr to`g`rimi?( o`quvchilar o`z fikrlarini bildirishadi.
Mana misol: Agar siz 500 ml aseton va 10 ml spirtli eritmani tayyorlashni istasangiz, erituvchi va erigan modda nima? (Spirt – erigan modda va aseton erituvchi hisoblanadi).
Yana bir misol: (98 ml spirt va 2 ml suv, erigan modda nima?) SUV - har doim erituvchi bo`ladi.
Eritmalarning agregat holatiga ko`ra necha xil bo`ladi? (o`quvchilar javob berishadi - doskada sxemalar tuzishqadi)
Do'stlaringiz bilan baham: |