Tabiiy fanlar va geografiya Fakulteti dekani: dots. V. Azizov

Sirdaryo viloyatida ekologik vaziyatni kompleks baholash 

natijalari                  11-jadval. 

Ekologik zonalar  Hudud, 

ming ga 

sh.j. 

sug

’ori-

ladigan 

erlar 

Aholi, 

ming 

kishi 

Ma

’muriy 

tumanlar 

soni, birl. (respublika va 

viloyat 

tasarrufidagi 

shaharlar) 

0 - kulay ekologik 

vaziyatyai 

200,9 

126,1 

335,7 

8 

1 - kritik ekologik 

vaziyatli 

298,9 

172,7 

298,2 

6 

2  -  favqulodda 

ekolo-gik vaziyatli 

- 

- 

- 

- 

3 - ekologik ofat 

- 

- 

- 

- 

Jami 

Sirdaryo 

viloyati bo

’yicha 

499,8 

298,7 

633,9 

14 

 

. 

Viloyat  uchun  hududlarni  suv  bosishi  yuqori  darajasi  (30%),  Oqoltin,  Mehnatobod, 

Rashidov tumanlarida yer osti suvlarining yuqori ifloslanish darajasi (EOSII - 2,1), Mehnatobod 

tumanida  tuproqning  sifati  past  (tuproq  ball-boniteti 

—  33,4),  sug’oriladigan  tuproqning  tez 

sur

’atlarda  sho’rlanishi  xosdir.  Boyovut,  Rashidov,  Sirdaryo  tumanlarida  so’ngti  20-25  yilda 

---

 

42 

o

’rtacha  va  kuchli  sho’rlangan  yerlar  1,5-4  baravar  ko’paydi,  Guliston,  Xovos  tumanlari  va 

Guliston,  Yangier  shaharlarida  iste

’mol suvining sifati past - 40-100%ga standartlar talablariga 

muvofiq kelmaydi. 

Jizzax  viloyatida  kritik  ekologik  vaziyatli  zonada  Arnasoy,  Baxmal,  Zomin,  Mirzacho

’l 

va  Paxtakor  tumanlari  joylashgan,  bu  yerda  viloyat  aholisining  37%  yashaydi,  qolgan  7 

ma

’muriy  tuman  (shahar)  qulay  ekologik  vaziyatli  zonada  joylashgan  (12-jadvalga  qarang). 

Jizzax  viloyati  uchun  Arnasoy,  Mirzacho

’l  Paxtakor  tumanlarida  yer  osti  va  yer  usti  suvlari, 

Do

’stlik, Zarbdor tumanlarida yer osti suvlari ifloslanish darajasining yuqoriligi Jizzax, Zomin, 

Mirzacho

’l,  Paxtakor  tumanlarida  sug’oriladigaya  yerlar  tez  sur’atlarda  sho’rlanishi  (kuchli  va 

o

’rtacha  sho’rlangan  yerlar  maydoni  2-3  baravar  oshdi)  xosdir.  Baxmal,  Zafarobod,  Paxtakor 

tumanlarida iste

’mod suvi sifati stakdartlar talablariga 40-60 foizga mos kelmaydi.