Tabiiy fanlar va geografiya Fakulteti dekani: dots. V. Azizov

Yerlarning  yemirilishi. 

“Erlarning  yemirilishi”  cho’llanish  jarayoni  bilan  bog’liq  eng 

katta ahamiyatga  ega muammo hisoblanadi. 

“Erlarning yemirilishi” shudgor qilinadigan yerlar, 

yaylovlar, o

’rmon va o’rmon uchastkalarining tabiiy hamda antropogen omillar ta’sirida biologik 

va iqtisodiy unumdorligining pasayishi yoki yo

’qolishini anglatadi. Yerlar yemirilishining tabiiy-

antropogen  omillari  quruq  sharoitda  yerlarni  keng  ko

’lamda  o’zlashtirish  bilan  bog’liqdir. 

Unumdorlikning  pasayish  jarayoni,  tuproq  qatlamining  yemirilishi  va  buzilishi  o

’nlab  hamda 

yuzlab  xildagi  mahalliy  hamda  hududiy  ko

’rinishga  ega.  Ular  orasida  yaylov  digressiyasi  va 

mollarni  haddan  ziyod  ortiqcha  o

’tlatish,  ko’chma  qum  barxanlarining  paydo  bo’lishi,  yerlar 

yuzasining  yuvilishi  va  sug

’orish  natijasida  yemirilishi,  yerlarning  zaharli  birikmalar  bilan 

ifloslanishi,  texnogen  cho

’llanish    va  boshqalar  keng  tarqalgan.  Sug’oriladigan  yerlarning  400 

ming  gektardan  ortig

’i  yoki  10  foizdan  ortig’i  qoniqarsiz  ahvolda.  O’zbekistonda  sho’rlangan 

yerlar  sug

’oriladigan  maydonlarning  65,9,  jumladan  kamroq  sho’rlangan  yerlar  33,9,  o’rtacha 

sho

’rlangan yerlar 19,4 va kuchli sho’rlangan yerlar 12,6 foizni tashkil etadi.