Ta lim texnologiyalari

Tanqidiy  fikrlashni  ta'minlovchi  savollar. 

Tanqidiy  fikrlash  jarayonida 

axborotni    tahlil  qilish  va  izohlash,  g‗oyalarini  tahlil  qilish,  o‗rganilayotgan 

hikoyalarni o‗z taxminiy rejalari bilan qayta tuzib chiqishga qaratilgan savollardan 

foydalaniladi. Qo‗llanmada tahlil qilinayotgan bu masalalar Senders (1969) ifodalari 

va  Blum  tizimli    savollaridan  olindi.  Bu  savollar  turli  sathdagi  qiyinchilikda 

fikrlashning  turli  ko‗rinishlarini  ta'minalashda  vosita  bo‗lib  xizmat  qiladi.  Eslab 

qolishga  xizmat  qiladigan  savollar  yoki  formal  sathdagi  savollar  eng  kuyi  sathdagi 

savollarga taalluqlidir. Baholash yoki hukm chiqarish beriladigan savollar fikrlashni 

ta'minlaydigan ikkinchi sathdagi savollar sifatida qaraladi. 

Tanqidiy fikrlash,  chaqiruv, anglash, xulosalash,  izn, rang-baranglik, faollik, 

tavakkalchilik,o‗zaro fikr olishuv. 

Tanqidiy  fikrlashni  rivojlantiruvchi  pedagogik  texnologiyalar: belgisi, asosi va 

mexanizmi. 

Tanqidiy  fikrlashni  o‗stirishga  xizmat  qiladigan  metodlar  «Demokratik  ta'lim 

uchun»  konsorsiumi  tomonidan  amalga  oshiriladigan  «Tanqidiy  fikrlash  uchun 

o‗qish va yozish» loyihasi doirasida ishlab chiqilgan. 

Konsorsiumning a'zolari: Xalqaro o‗qish assotsiatsiyasi, Xobart va Uilyam Slims 

kollejlari  va  Shimoliy  Ayova  shtat  universiteti.  Bu  loyihani  Nyu  –  York  Ochiq 

jamiyat instituti  va Markaziy Osiyo to‗g‗risidagi Markaziy va Sharqiy yevropadagi 

Soros fondi mablag‗ bilan ta'minlaydi. 

Bu paragrafda metodlar mazmuni mazkur loyiha materiallariga muvofiq ravishda 

yoritiladi. 

Tanqidiy fikrlashning faol metodlarini ishlab chiqishda quyidagi asoslardan kelib 

chiqadilar: