T oshkent axborot texnologiyalari universiteti

Potentsial energiya
Jismlarning bir-biriga nisbatan qanday holatda turishi va 
ular orasidagi ta’sir kuchlarining xarakteriga bog‘liq 
energiya.
Potentsial maydon
Jismlarning o‘zaro ta’siri kuch maydonlari orqali bajarilsa 
bu holda jismni ko‘chishida bajarilgan ish, bir nuqta bilan 
ikkincha nuqta orasidagi traektoriyaga bog‘liq bo‘lmay, 
jismning boshlang‘ich va oxirgi holatiga bog‘liq maydon.
Potentsial maydon
Maydon kuchlanganligi vektorining yopiq kontur bo‘yicha 
tsirkulyatsiyasi nolga teng bo‘lgan maydon.
Prujinali mayatnik
Yuqori tarafi qo‘zg‘ almas etib qotirilgan spiralli 
prujinaning pastiga ilingan 
m - 
massali yukchadan 
iboratdir.
Qarshilik kuchi
Gaz va suyuqliklarning ilgarilanma harakatlarida hosil 
bo‘ladigan kuchdir.
Qaytish qonuni
Qaytgan nur tushuvchi nur va tushish chegarasiga 
o‘tkazilgan perpendikulyar bilan bir tekislikda yotadi, 
qaytish burchagi tushish burchagiga teng bo‘ladi
Qaytuvchi jarayon
Termodinamik jarayon agarda, avval to‘g‘ri tsiklda va 
keyin teskari tsiklda sodir bo‘lishi
Qo‘zg‘atilgan o‘tkazuvchanlik
Yarim o‘tkazgichlarning o‘tkazuvchanligi valent sohadagi 
elektronlarga o‘tkazuvchanlik sohasiga o‘tish uchun yetarli 
bo‘lgan energiyani beruvchi tashqi kuchlar ta’sirida paydo 
bo‘lishi
Qutblanish
Tashqi elektrostatik maydon ta’sirida dipollarning maydon 
kuch chiziqlari tomon yo‘nalishini o‘zgartirish
Qutblanish vektori
Dielektrikning bir birlik hajmidagi barcha dipollar elektr 
momentlarining vektor yig‘indisiga miqdor jihatdan teng 
bo‘lgan fizik kattalik.
Qutblantirgich (polyarizator)
Yorug‘likning qutblanishi amalga oshiruvchi qurilma
Qutbli molekulalar
Molekulalaridagi elektronlar yadro atrofida nosimmetrik 
joylashgan va tashqi elektrostatik maydon bo‘lmaganda 
ham musbat va manfiy zaryadlarning og‘irlik markazlari 
ustma-ust tushmaydigan molekula.