T o s h k e n t d a V l a t I q t I s o d I y o t u n I v e r s I t e t I e k o n o m e t r I k a



Download 3,53 Mb.
Pdf ko'rish
bet52/151
Sana17.09.2021
Hajmi3,53 Mb.
#176387
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   151
Bog'liq
14ekonometrikashodiyevtshvaboshuquvqollanma2007pdf

1. 
Agar 
Y =  V +  W,
Co\(X,  Y)
 = Cov(A', 
V)
 + 
Cov(X,  W)
Bu qoida kovariatsiyaga uchta oddiy o'zgartirishlam i  qo'llash mumkinligini 
ko'rsatadi.  Ulam ing  isboti  keyinroq berilgan.  Dastlab kovariatsiyalami  qo'shish 
haqida.
1. 
Agar 
Y=V+W,
Cov(X  Y) = Cov(X,  V) +
 Cov(X, 
W)
2. 
Agar 
Y = bZ,
 bu yerda 
b
 konstanta,
C ov(^, 
Y)
 = C ov(^, 
bZ) = bCov(X, Z)
Keyingisi kovariatsiyalam i  ko’paytirish haqida,  unda o'zgaruvchilar o'zgarmas 
koeffitsientga ko'paytiriladi.
1. 
AgaiY=V+W,
Cov(X,  Y) = Cov(X, V)
 + 
Cov(X, W)
2. 
Agar 
Y
 = 
bZ,
 bu yerda 
b
  o'zgarm as had,
Cov(X,  Y)
 =  CovC*; 
bZ)
 = 
bCov(X, Z)
M asalan:  Cov(Ar, 3
Z)
 =  3Cov(Ar, 
Z)
M isol
1. 
A gar 
Y=  V+ W,
Cov(X,  Y)
 =  
Cov(X,  F) + Cov(X, W)
2. 
A g ar^  = 
bZ,
 bu yerda 
b
 o'zgarm as had,
Cov(Ar, 
Y)
 =  Cov(X, 
bZ)
 =  
ЬСо\(Х, Z)
M asalan: 
Cov(X,
 3
Z)
 = З С о у ^ , Z)
3. 
A gar У = 
b,
 bu yerda 
b
 o'zgarm as xad,
Cov(Ar, 
Y) = Cov(X,b) = 0
Nihoyat, keng qo'llanadigan qoida
1. 
A gar 
Y=  V+ W,
Cov(X, 
Y)
 =  Cov(A, 
V)
 + Cov(*, 
W)
2. 
A gar 
Y
 = 
bZ,
  bu yerda 
b
  o'zgarm as had,
Cov(X,  Y)
 =  C ov(*, 
bZ) = bCov(X, Z)
Masalan: 
Cov(X,
 3
Z)
 = 
3Cov(X, Z)
3. 
Agar 
Y = b,
 bu  yerda 
b
  o ’zgarmas  had ,
Cov(A',  K)  = 
Cow(X, b) =
 0
Masalan:  Cov(Ar,  10) = 0 
M isol.
Faraz qilaylik. 
Y=b\+b2Z


Bu  oddiy  qoidani  qo'llashga  misol  b o 'la   oladi.  Faraz  qilaylik,  o'zgaruvchi 
Y 
boshqa  Z  o'zgaruvchiga  nisbatan  chiziqli  funksiya  bo'lsin  va  biz  Cov(A',  У) 
kovariatsiyasini  tahlil qilmoqchimiz.
Masalan:
Faraz kilaylik, 
Y=b\
  + 
b2Z
Cov(X, Y)
 
-- 
Cov(X, [b
 1  + 
b2Z])= Cov(X, b
 1) + Cov(Z, 
b2Z)
Bu yerda  birinchi qoida qo'llanildi.
Masalan:
Faraz qilaylik, 
Y=b\  + b2Z
Co\(X, Y)
 

Cov(X,
 [61  + 
b2Z])= Cov(X,b\) +
 Cov(Ar, 
b2Z)
= 0 + Cov(Jr, 
b2Z)
Bu erda uchinchi  qoida qo'llanildi 
Masalan:
Faraz qilaylik, 
Y=b\+b2Z
Co\(X, Y)
 
= Cov(X, 
[b\
  + 
b2Z\y= Cov(X,
 61) + Cov(A; 
b2Z)
=  0 + Cov(A; 
b2Z)
 =  
b2Cov(X, Z)
B u y erda ikkinchi qoida qo'llanildi. B u  m isollam i yanada davom  ettirish
mumkin.
1. 
A gar 
Y=V+W,  Cov(X, Y)
 =  Cov(X, 
V) + Cov(X,  W) 
C m U C . Y l r - i i X . - X y y , - ? )
П
  | . |
Y uqoridagilam i tekshirish uncha qiyin em as, shu sababli, uni bu yerda k o 'rib  
o'tinnaym iz.
Har gal  isbotlash quyidagi yozuvdan boshlanadi Cov(A', 
Y).
1. 
A gar 
Y=V+W,
  Co
v(X, Y)
 =  Cov(A; 
V)
 + 
Cov(X,  W)
со
 v ( * , r ) = - ! - £ ( * , - а д
- F )
П
  <-i
= - ± { x , - x W ,  + fr,]-lv  + Ў1)
П
  i.l
Endi  biz  Y ning o ’m iga uni  ikkiga ajratib V i va  Wi  lami  qo'yam iz
1. 
A gar 
Y =  V +  W,
  Cov(X, 
Y)
 = Cov(X, 
V) +
 Cov(A', 
W)


Keyinchalik  Y  ikkitta o'rtacha  V  va  W.  qiymatlariga almashiriladi 

C o v (* ,K ) = i £ ( *   _ а д _ к )
1 ‘ 
tl
  с I
= - ± ( X , - X ) ( [ v , + w ] - [ 7  + W])
П
  . . I
A g a r 
Y = V + W t  Cov(Xy  Y) = Cov(X>  V)
  +  
Cov(X,  W)
Cov(A',K) = - Z ( ^ , -  W . - Y )
n
 
l - l
=   - t A
X
, - x w
.   +   w , ] - [ v   + Щ
)
П
  .-1
=   - ± ( x i - x w
. - n + W
, - w
] )
П
  i-i
Endi 
V
 va 
W
 kom ponentlam ing navbat tartibini  o’zgartiramiz. 
V
 ning 
bo’laklarini  birgalikda qaraymiz.  Bu  FFbo'Iaklari uchun ham tegishli.
1. 
Agar 
Y=V+W,
  Cov(X, 
Y)
 = Cov(X, 
V)
 + Cov(X, 
W
Co v ( * , r ) = - ! - £ ( * , - а д
- F )
n
 i-l
=   - i ( x , - x ) ( [ K + & , ] - [ ?   +   & ] )
n
  i-l
= - ± ( x l - x x [ K - n + W - w ] )
n
 i.|
= -Z(*. -
XXV,  - v
)+-£(*, -
X W ,  - W )
П
  / . |  
n
  i - l
Agar 
Y=V+Wf  Cov(X, Y)
 =  Cov(JT, 
V)
 + 
Cov{X9 W
с о у ( ^ , у ) = - 2 ; ( л г , - а д   - F )
n
 
/-1
= - £ { x , - x y ( i K + i r . l - l v + f r j )
п
 /-1
= - £ ( x , - X ) ( [ K - n + [ f r , - i v ] )
П
  i . 1
=-£(*, - 
x y y ,   -   П   +   - i ( x ,
 - 
x y g r ,   -   W )
n
 i.l 
n
 ..I
= Cov(X,V) + Cov(X,W)
Bu biz kutgan natijani berganligini  ko'rsatadi.
2. 
A garK = 
bZ,
 bu yerda 
b
 konstanta,
CovCY, 
Y)
 =  
Cov(X, bZ) = bCov(X, Z)
C 'ov(^,K ) = i Z ( ^ , - ^ ) ( ^  
Y)


Endi  ko'paytirish amalini  ко  rib chiqamiz, unda o'zgaruvchi  konstanta bilan 
ко  paytiriladi.
2. 
Agar У = 
bZ,
  bu yerda 
b
 konstanta 
Cov(X, 
Y)
 = Cov(A-, 
hZ) = bCov(X, Z)
C o v ( ^ , n  = - Z ( ^  
X )(J,-Y)
n
  >.i
= - £ ( *  
-X)(bZ,-bZ) 
n
  i.l

ning bo'laklari unga mos  ravishda 
bZ
 lar bilan almasntirildi.
2. 
A g a r / =  
bZ,
  bu yerda 
b
 konstanta 
Cov(X,  Y) = Cov(X, bZ) = bCov(X, Z)
Cov(X,Y) = - ± { X , - X ) ( Y - Y )
n
  1.1
= - t ( X , - X ) ( b Z , - b Z )
Yi
  / - I
= b - ± ( X , - X ) ( Z , - Z )  
n
  l-l
a
 umumiy om il hisoblanadi
2. 
A g a r / =  
bZ,
  bu yerda 
b
 konstanta 
Co\(X, Y)
 = Cov(A; 
bZ)
 =  
bCov(X, Z)
C o y ( X , Y )  = - £ ( X , - X W - Y )  
л ы
= - £ ( x , - m z , - b z )
ft
 M 
9
= b ± - £ ( X , - X ) ( Z l - Z )  
n
 w 
= b C o \ ( X , Z )
Demak, biz oldingi natijani  oldik.
3. 
A gar 
Y =b,
 bu yerda 
b
 konstanta 
Cov(Ar, 
Y) = Cov(X, b) = Q
Co v ( ^ , r )  = - i ( ^ , - W
- F )
П M
Endi  uchinchi  qoidaga doir m isollam i k o 'rib  chiqamiz
3. 
A garK = 
b,
 bu yerda 
b
 konstanta 
Cov(X,  Y) = Cov(X, b) = 0
Co v
(X,Y) = - Z ( X , - X X Y , - Y )
П
 M
= - ± ( х , - х х ь - Ь )
П ы


K bulaklari  mos ravishda a  ning bo'laklari  bilan  alm ashindi.
3. 
A gar 
Y=b,
  bu  yerda 
b
 konstanta,
Cov(A', 
Y) = Cov(X, b)
 = 0
Cov(A',)') = - £ ( * ,  
X)(Y,-Y) 
n
= - £ ( * .   Л )(й-6)

„ I
- £ ( * ,  
X)(b-b)
a
 ning o 'rta ch a qiymatlari  uning o'ziga 
a
  teng
3. 
A g a r y =  
b,
  bu yerda 
b
 konstanta 
Cov(X,  Y)
 = 
Cov(X, b) = 0
C o v ( X , Y )  = - £ ( X , - X ) ( Y , - Y )
П
 
,.1
= - £ ( X ~ X ) ( b - b )
=  - £ ( Х , - Х ) ( Ь - Ь )
П 
t*\
= 0
O 'zgaruvchilar y ig'indisi nolga teng chunki  undagi har b ir omillar nolga teng.
7.2.Tanlov variatsiyasi v a  variatsiya  qoidalari 
Tanlov variatsiyasining tarifi
Tasodifiy X  o'zgaruvchini haqida kuzatuvlar berilgan va variatsiya  X ning 
o 'rta ch a qiym atidan farq lari ning kvadratidir.
V a r W  = - i №
- ^ ) 2
П M
У а г ( Л  = - 1 ( * , - Л 3
П 1
.1
= - £ ( Х , - Х Х Х , - Х )  
n
  M
T anlov variatsiyasi  tanlov kovariatsiyasining xususiy holidir.  Buni  olish uchun 
kvadratni boshqacha yozamiz.
V ar(X ) = i t ( ^ . - ^ ) J
Tl
  i-l
= - ± ( X , - X ) { X , ~ X )
n
  -I
= Co\(X ,X)
Demak biz X  ning kovariatsiyasini  topdik.


V ariatsiyaning birinchi qoidasi  :
A gar 
Y=V+W,  Var(Y)
  = 
Var(V)  +  Var(W)
  + 
2Cov(V,  W)
Biz bu  natijani kovariatsiya qoidalarini  topish uchun ham  qo'llash im iz 
mumkin.  Birinchi  qoidani  ikki tasodifiy o'zgaruvchilam ing variatsiya y ig ’indisini 
topish  uchun  q o'llaniladi.
Variatsiya qoidasi  :
Agar 
Y =  V + W,
  Var(Y) = Varv(V,  W)
Isboti:
V a r(
Y) =
 Co
v(Y, Y) = Cov(Y, [V
 + 
W])
У kovariatsiyasi  quyidagicha.
Variatsiya qoidasi:
A gar У = 
V+ W,
 Var(J0 = V ar(F) + 
Vzr{W) + 2Cov(K  W)
Isboti:
V ar(I0 = Cov(T, 
Y)
 =  Cov(7, 
[V+ W]) = Cov(Y,  V)
 +  Cov(T, 
W) 
Birinchi  kovariatsiya qoidasini kengaytiramiz.
V ariatsiya qoidasi:
A gar 
Y= V+ W,
  V ar(J0 =  V ai(F) + Var
(W) + 2Cov(V,  W)
Isboti:
V ar(10  = C o v (r, 
Y) = Cov(Y, [V+  W])=
 Cov(X, 
V) +
 Cov(T, 
W) 
= C o v ([F +  
W],  V) +
 C ov([K +  
W\, W)
Endi 
Y
o 'm ig a  kuyib chiqamiz.
Variatsiya qoidasi:
Agar 
Y
 = 
V+ W,
  V ar(I0 = V ar(F) +  Var
(W) +
 2C ov(F , 
W)
Isboti:
V ar(y) = Cov(Y, 
Y)
 =  C o v (r, 
[V+  Щ)=
 Cov(Y, 
V)
 + Cov(T, 
W)
=  C o v ([K +  
fV],V) +
 C ovflT  + 
W],  W)= Cov(K  V) + Co\(W

V) + 
+Cov(K  W) + Cov(fV,  W)
K ovariatsiya qoidasini yana ikki bor qo'llaym iz.
Variatsiya  q o id a s i:
A garX =  
V+W,  Var(Y)
  = 
Var(V)
  + 
Var(W)
  + 
2Cov(V,  W)
isboti:


Var(K) = C ov(
Y,
  У) -   Cov(y, 
[V+  W])=
 С о у (Қ   K)  +  C o v (r, 
IV)
=
 Cov([F-t 
W\,
  F) + C ov([K + 
IV],  W)=Cov(V,  V) + Cov(W

V)
+
  C o v (
V,  \V)
 + 
Cov(W,  fV)=
 V ar(F)  i  Var(0O + 
2Cov(V,  W)
C ov(F , 
V)ni
  Var(V)  variatsiyasidan olamiz. Cov((C,  (^)ni  V ar
(IV)
  dan  topamiz. 
Cov(W , V) va Cov(V, W)  kovariatsiyalari  bir xil.
V ariatsiyaning  ikkinchi  q o id a s i:
A gar 
Y= bZ,
  bunda 
b
  konstanta,Var(X) =  fc2Var(Z)
D em ak tasodifiy  o'zgaruvchi variatsiyasini o 'zg arm as hadga k o ‘paytiramiz. 
V ariatsiyaning ikkinchi  qoidasi:
A gar Г = 
bZ,
  bu  yerda 
b
 konstanta,  V ar(y)  =  ft2Var(Z)
Isboti:
Var(K)  = Cov(y, 
Y)
 = C o v (r, 
bZ)

o 'z in in g  kovariatsiyasi va o'zgaruvchini erkin hadga k o'paytirish kerak.
V ariatsiyaning ikkinchi qoidasi:
AgarY = bZ,  bu erda  b konstanta,  Var(Y)
  = 
b2 Var(Z)
Isboti:
V ar(y) = Cov(7, 
Y) =
 Cov(7, 
bZf= bCov(Y, Z).
Endi  ikldnchi qoidaning qo'llanishini k o 'rib  chiqam iz.
V ariatsiyaning ikkinchi q o id a s i:
AgarY = bZ,  bu yerda  b konstanta,  Var(Y)  = b2Var(Z)
Isboti:
V ar(y) = C o v (r, 
Y)
 = Cov(T, 
bZ)=
 6Cov(Y, Z)= 
bCo\(bZ, Z) 
V ariatsiyaning ikkinchi q o id a si:
Agar Y
 = 
bZ,  bu yerda  b konstanta,  Var(Y)  = b2Var(Z)
Isboti:
Vai(Y)
  =  Cov(K, 
Y) = Cov(Y, bZy= bCov(Y, Z)= b2Cov(bZ, Z)
= fc2Cov(Z, 
Zy=
 i JVar(Z) 
va nihoyat, ikkinchi kovariatsiya qoidasini yana qo'IIaym iz.
V ariatsiyaning uchinchi  qoidasi:
AgarY = b,  bu yerda  b  konstanta,  Var(Y)  = 0 
O datda o'zgarm as  xadning variatsiyasi  nolga teng.
V ariatsiyaning uchinchi qoidasi:


Agar Y
 = 
b, bu yerda  b  konstanta
  , 
Var(Y)  = 0 
Isboti:
V ar(y) = 
Cov(Y, Y)
 = Cov(b, 
b)
 = 0 
Buni  isbotlash  uchun  3 -kovariatsiya qoidasini  qo'llaym iz.
Variatsiya to'rtinchi qoidasi:
Agar  Y
 = 
V +  b,  bu yerda b konstanta,  Var(Y)
  = 
Var(V)
Isboti:
V ar(y) = V ar(H +  
b)
 = Var(K) + Var(b) + 2Cov(F, 
b
)
Buni  isbotlash uchun birinchi qoidani eslaym iz.
V ariatsiya to 'rtinchi q o id a s i:
A gar К = 
V+ b,
  bu yerda 
b
 konstanta ,  Var^T) =  V ai(F )
Isboti:
V ar(F) = V arti)
 =  Var(H) + V ar(6) +  2Cov(K, 
b)
 =  V ar(F)
Uchinchi variatsiya v a  kovariatsiya qoidalaridan oxrgi ikki kism  nolga teng 
bulishini isbotlaymiz.
Variatsiya to 'rtin ch i q o id a s i:
Agar 
Y=  V+ b,
 bu yerda 
b
 k o n sta n ta ,  V a r(r) =  Var(K)
Isboti:
Vax(Y)
 = V a r(F +  
b) =
 V ar(
V) + Vai(b) +
 2Cov(K, 
b) = УаҚУ)

Download 3,53 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   151




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish