T o s h k e n t d a V l a t I q t I s o d I y o t u n I v e r s I t e t I e k o n o m e t r I k a

 =  
A K aLfeu'
(20)
mavjuddir.  Ishlab  chiqarish  funktsiyasidan  m ehnat  unum dorligi  va  fond  bilan 
ta ’minlanganlik  k o ’rsatkichlari  o ’rtasidagi  b o g ’liklikni  k o ’rsatuvchi  ifodani  hosil

---

hizmat  qiladi.  A gar  tizim   determ inatsiya  qilgan  deb  faraz  qilinsa,  uning  kelajakdagi 
holatini  aytib  bo’lm aydi.  Ishlab  chiqarish  fim ktsiyasining  dinamik  k o ’rinishi 
tizimning rivojlanish tarixini  bilgan  holda  uning 
t
 davrdagi  holatini  aniqlashi  ham da 
iqtisodiy  o ’sish  omillarini  ifodalashi  mumkin.
11.4.I s h l a b   c h i q a r i s h   f u n k t s i y a l a r   b o ’y ic h a   b a s h o r a t l a n t i r i s h  
b o s q i c h l a r i .
Ekonometrik  m odel  deganda,  bashoratlantirish  o b ’ektning  barcha  mavjud 
omillarini 
o 'za ro   bog'Ianishini 
ifodalovchi 
regressiya 
tenglam alar  tizimlari 
tushuniladi.
Ilmiy  tadqiqotlarda  keng  tarkalgan  ekonom etrik  tenglam alar  -  bu  ishlab 
chiqarish  funksiyasidir.  Ishlab  chiqarish  funksiyalarini  qurishdan  m aqsad  -  ishlab 
chiqarish  jarayonini  natijalariga  om illam ing  ta ’siri  darajasi  va  xarakteristikalarini 
aniqlash,  miqdoriy baholashdir.
Ishlab  chiqarish  funksiyalari  turli  ko'rinishga  ega  b o'lib,  analitik  ko'rinishi 
bo'yicha ikki guruhga b o 'lin a d i: to 'g 'r i chiziqli va egri  chiziqli.
N om a’lum  o 'zg a ru v c h ila r  soni  b o'yicha  ishlab  chiqarish  funksiyalari 
quyidagilarga bo'linadi:
-  bir  omilli:  ishlab  chiqarish  mahsuloti,  yoki  asosiy  fondlar,  yoki  m ehnat 
harajatlari bilan bog'liq lig in i  bildiradi;
- k o 'p  omilli:  ishlab  chiqarilgan mahsulot bir nechta om illar bilan bog'langan.
Ishlab  chiqarish  fiinksiyalar  bo'yicha  bashoratlash  uchun  ketm a-ket  bir  nechta
bosqichlardan o 'tish  lozim :
1.  Berilgan m a’lum otlar asosida korrelyatsion tahlil  o'tkaziladi:
a) xususiy korrelyatsiya koeffitsiyentlar matritsasi hisoblanadi;
b) ju ft korrelyatsiya koeffitsiyentlari matritsasi hisoblanadi.
2.  Korrelyatsion  tah lil  natijasida  tanlangan  om illar  asosida  regressiya  tenglam asi 
quriladi;
3. Qurilgan tenglam a quyidagi m ezonlar b o 'y ich a baholanadi:
a) Fisher m ezoni;
b) Styudent m ezoni;
v) D arbin-U otson m ezoni; 
g) K o 'p lik  korrelyatsiya koeffitsiyenti; 
d) D eterm inatsiya koeffitsiyenti; 
ye) approksim atsiya xatoligi.
4.  Qurilgan  tenglam a  m ezonlarga  mos  kelsa,  keyin  asosiy  ko'rsatkich  tenglama 
asosida  bashorat davri hisoblanadi.
5.  Ishlab chiqarish funksiyasini  asosiy xususiyatlari  quyidagilar hisoblanadi:

---

a) o'rtacha unumdorlik omillari;
b) chegaraviy  unumdorlik omillari;
v) resurslar bo'yicha elastiklik koeffitsiyentlari;
g) resurslarga talab;
d) resurslami  almashtirish chegaralari.