T o s h k e n t d a V l a t I q t I s o d I y o t u n I v e r s I t e t I e k o n o m e t r I k a

N  =  f ( F , ,F 2 ,F 3 . .. F .)  
(1)
bunda N  -  ishlab chiqarilgan m ahsulotlar hajmi;
F |,  F2,  Ғз...Ғ„  -  ishlab chiqarishga  y a’ni iqtisodiy o 'sish g a ta ’sir
qiluvchi om illar (m ehnat,  asosiy fondlar, xom ayoshe va h.k.)
Shunday  qilib  ishlab  chiqarilgan  m ahsulodar  hajm i  v a  unga  ta ’sir  qiluvchi 
om illar  o'rta sid a g i  bog'liqliklanii  ifodalovchi  funksiya  y a’ni  ishlab  chiqarish 
funksiyasini to 'p la m  korrelyatsiya tenglam asi bilan ifodalash mumkin.
Iqtisodiy  m atem atik  m odellam i  tuzishda  iqtisodiy  o 'sish   (ishlab  chiqiladigan 
m ahsulotlar  hajm i)  v a  unga  ta ’sir  qiladigan  om illararo  chiziqli  b og'liqlik  m avjud 
deyiladi.  B u a  tahm in  iqtisodiy  o 'sish   va  uning  om illariaro  b og'liqlikning 
proporsional 
aniq  koeffitsiyenti, 
ishlab 
chiqarishga  to 'g 'rid a n   to 'g 'r i 
sa rf 
koeffitsiyenti  bilan  belgilanadi.  Iqtisodiy  o 'sish   tahlilida  qo'llaniladigan  chiziqli 
dasturlash  m odellaridagi  ishlab  chiqarilgan  m ahsulotlar  hajm i  va  om illar  (resurslar) 
sarfi  to 'g 'r i proporsional nisbatda bo'ladi.
Ishlab 
chiqarishning 
chiziqli 
funksiyalaridan 
foydalanish 
am alda 
qo'llaniladigan va tuzish oson b o 'lg an  m atem atik m odellam i tuzish im konini  beradi.
A m m o  iqtisodiy  o 'sish   va  uning  om illararo  faqat  chiziqli  bog'liqlik  b o 'lad i 
deyish  n o to 'g 'ri  tushunchadir.  Haqiqatan  iqtisodiy  o 'sish ,  xom ashyo  va  asosiy 
vositalar  sarfi  aro  chiziqli  b og'liqlik  mavjud  bo'lsa,  m ehnat  va  asosiy  fondlar  sarfi 
aro  b o g'liqliklar  chiziqli  ko'rinishdan  m urakkabdir.  Iqtisodiy  o'sish   tahlilining 
iqtisodiy-m atem atik  m odellarini  tuzish  va  yangi  usullardan  foydalanish  o 'sish   va 
uning  omillari  o'rtasidagi  bog'liqliklam i  chuqurroq  va  aniqroq  o'rganib  chiqishni 
talab etadi.
K o 'p   hollarda iqtisodiy o'sishning chiziqsiz ko'rinishi  quyidagicha b o'ladi:

---