T me/tuit students chanel kompyuter tarmoqlari 1 Ma'ruza

t.me/tuit_students_chanel 
standartini ishlab chiqdi. IEEE802.15.4 standarti ZigBee protokoli uchun bazaviy 
asos bo‗lib qolmasdan, ancha katta darajadagi protokollarda (6loWPAN, DigiMesh 
va boshqalar), tarmoq darajada dasturiy sozlashlar yordamida tarmoqning har 
qanday topologiyasini ishlab chiqadi. 
Bugungi kunda ZigBee alyans apparatlik va dasturiy mahsulotlar bilan 
moslashtirilgan ishlab chiqarishga ega, standartni ishlab chiqdi. ZigBee 
protokollari o‗zidan o‗zi tashkil qilinadigan, o‗zidan qayta tiklanadigan sensor 
tarmoqlarni yaratishni ta‘minlaydi. ZigBee tarmoqlari qurilmasi o‗rnatilgan 
dasturiy ta‘minotiga ko‗ra, tarmoq ishga qo‗shilganida o‗zlarini o‗zi aniqlay olishi 
va tarmoqni tuzishi mumkin, agar tugunlardan birontasi ishdan chiqsa xabarlarni 
uzatish uchun yangi yo‗nalishni o‗rnatishi mumkin. ZigBee protokollari orqali 
qurilmalar ko‗pchilik vaqtini uyqu rejimida o‗tkazadi va bu holat batareyaning 
xizmat qilish muddatini uzaytiradi. ZigBee tarmoq tugunlarida radiosignallarni 
ishonchli jo‗natish ko‗plab parametrlarga bog‗liq (birinchi navbatda qabul qilish 
va uzatish quvvatiga), lekin ZigBee tarmoqlari tugunlari orasidagi o‗rtacha oraliq 
ochiq maydonda yuzlab, xonada – o‗nlab metrni tashkil etadi. 
O‗zidan tashkil qilinadigan sensor tarmoqlar, simsiz Bluetooth texnologiyasi 
asosida amalga oshirilishi mumkin. Bunday tarmoqlar ma‘lumotlarni sinxron va 
asinxron rejimda uzatuvchi yurituvchi va yuritiluvchi qurilmalardan tashkil etiladi. 
Uzatishning sinxron rejimi, kanallar bilan ta‘minlangan va ulanishning slotlarida 
yurituvchi va yuritiluvchi qurilmalar orasida to‗g‗ri aloqani ta‘minlaydi. Ushbu 
rejim uzatish vaqt bo‗yicha cheklangan holatlarda qo‗llaniladi. Asinxron rejim, 
ma‘lumotlarning paketli uzatilishini qo‗llagan tarzda, bir nechta yuritiladigan 
qurilmalarning yuritilishi bilan ma‘lumot almashinuvini amalga oshiradi. Bir 
qurilmaning o‗zi (yurituvchi sifatida ham, yuritiluvchi siyaatida ham) 3 ta sinxron 
bog‗lanishgacha imkoniyatni ta‘minlaydi. 
SST amalga oshirishda kam sarf energiyali simsiz Bluetooth v.4.0 
texnologiyasi ishlatiladi. U kam energiya talab qiluvchi Bluetooth (Bluetooth low 
energy yoki Bluetooth LE yoki BLE) deb ham nomlanadi. BLE ni ishlatadigan, 
qurilmalar podzaryadkasiz tabletka turidagi kichik batareyalarda bir yildan ortiq 
ishlaydi. Shu tariqa, uncha katta bo‗lmagan uzluksiz ishlaydigan, mobil telefon 
yoki cho‗ntak kompyuterlari singari boshqa qurilmalar bilan bog‗lanadigan 
datchiklarga ega bo‗lish mumkin. Bluetooth spesifikatsiyasining ushbu versiyasi 
ilovalarning keng diapazonini ta‘minlash imkonini beradi va sog‗liqni saqlash, 
jismoniy tarbiya va sport, qo‗riqlash tizimi va uy sharoitlarida, qulay tarzda 
foydalanish uchun oqirgi qurilma hajmini kamaytiradi. 
SST amalga oshirish uchun IEEE 802/11 aloqa standarti (WiFi savdo 
markasi bilan mashxur) to‗plami qo‗llanilishi mumkin. WiFi simsiz tarmoqlar 

---