T. Malikov O. Olimjonov moliya

V

Valyuta kursi – bir mamlakat pul birligining boshqa mamlakatlar pul birliklarida yoki xalqaro valyuta birliklarida ifodalangan bahosi. Eng avvalo, mamlakat iqtisodiyotining ahvoli bilan belgilanadi, shuningdek, turli mamlakatlardagi inflyatsiyaning nisbiy sur’atlariga, mehnat unumdorligining o’sish sur’atlari va uning mamlakatlar o’rtasidagi nisbatiga, YaMMning o’sish sur’atlariga (pulning tovar bilan to’ldirilish asoslariga), xalqaro savdodagi mamlakatning o’rni va roliga, kapitalning mamlakatdan chiqarilishiga bog’liq. Mamlakat to’lov balansining ahvoli, turli mamlakatlar pul bozorlaridagi foiz stavkalarining mamlakatlar o’rtasidagi farqlari, shu mamlakat valyutasining evrobozorlarda va xalqaro hisob-kitoblarda foydalanish darajasi, mamlakat valyutasiga bo’lgan ishonch va boshqa omillar valyuta kursiga bevosita ta’sir ko’rsatadi.

Valyutaviy cheklanmalar – valyuta, oltin va boshqa valyutaviy boyliklar bilan operatsiyalarning cheklanishiga yo’naltirilgan, qonuniy yoki ma’muriy tartibda o’rnatilgan tadbirlar va me’yoriy qoidalar majmui. Joriy to’lov balansi operatsiyalari bo’yicha ularerkin konvertatsiya qilinadigan valyutalarga (AQSh

dollari, Yevropa ittifoqi evrosi, ingliz funt sterlingi, Shveytsariya franki va boshqalarga) nisbatan qo’llanilmaydi.