Т е с т л а р дастлабки иқтисодий ғояларнинг умумлаштирилиши қачон ва қаерда рўй берди?

143. Yerlarni ishlatishda qullar mehnatidan foydalanmaslikka, aksincha, yerlarni erkin kolonlarga bo`lib berishga da`vat etgan Rim yozuvchisi kim?
A)Tiberiy Grakx
B) Katon
C) Kolumella
D) Gay Grakx
144. Iqtisodiy ta`limotlar tarixida birinchilardan bo`lib mehnat taqsimotini tahlil qilgan olim kim?
A)Suqrot
B) Platon
C) Aristotel
D) Ksenofont
145. Dastlabki merkantilistlar qanday siyosat olib borishgan?
A) “savdo balansi”
B) “pul balansi”
C) “ssuda operatsiyasi”
D) “protektsionizm”
146. Manufakturani rivojlantirish, hunarmandchilik maktablarini tashkil etish, mahsulotlar sifatini yaxshilash, o`z mamlakati savdogarlariga tashqi savdoda monopol huquq berish, mamlakatda ishlab chiqarilgan tovarlar savdosini kengaytirish bilan Fransiya bozoridan xorijiy savdogarlarni siqib chiqarishni taklif qilgan merkantilist kim?
A) Jan Batist Kolber
B) Antuan Monkretyen
C) Uilyam Stafford
D) Adam Smit
147. Qaysi olim boylikning manbayi faqat tashqi savdo hisoblanadi va bunday boylikka “har yili xorijliklardan xarid qilgan summadan ko`ra, ularga ko`proq sotish” yo`li bilan erishiladi, deya ta`kidlagan hamda chetga faqat tayyor mahsulot chiqarishni, isrofgarchilikka qarshi qattiq kurashishni, qimmatbaho xorijiy tovarlarni iste`mol qilishdan o`zini tiyishni tavsiya etadi?
A) Tomas Man
B) Jon Lo
C) Jan Batist Kolber
D) Adam Smit
148. Sharqdabirinchibo`lib “ehtiyoj” tushunchasigata`rifbergan, mehnattaqsimotinitushuntiribberganolimkim?
A) Bahouddin Naqshband
B) Abu Ali Ibn Sino
C) Nizomulmulk
D) Abu Nasr Farobiy
149. “Hayvon tabiat ne`matlariga qanoat qiladi, odamlarga esa tabiat ne`matlari kamlik qiladi, u ovqat, kiyim-kechak va uy-joyga ehtiyoj sezadi. Hayvon tabiat ne`matlarini o`zlashtirib oladi, odam esa o`z mehnati bilan o`ziga ovqat, kiyim, joy yaratadi. Shu maqsadda inson dehqonchilik va hunarmandchilik biln shug`ullanishi kerak”, degan fikr kimga tegishli?
A) Al-Farg`oniy
B) Forobiy
C) Ibn Sino
D) Nizomulmulk
150. Hukmdorlar, amirlar, amaldorlar va qozilarning mansabni suiste`mol qilishini, soliqlarning og`irligi, davlat mablag`larini saqlash va sarflashda hisob-kitob zarurligini kim qayd etgan?

1. 
   Nizomulmulk
   
2. 
   Nizomiy
   
3. 
   Abu Nasr Forobiy
   
4. 
   Imom G`azzoliy
   

151. O`rta asrlarda O`rta Sharq , shu jumladan O`rta Osiyoda hukmdor tomonidan ayrim shaxslarga katta xizmatlari evaziga in`om qilingan chek yerlar Temuriylar davlatida qanday atalgan?

1. 
   Iqto’
   
2. 
   Suyurg`ol
   
3. 
   Vaqf
   
4. 
   Hadya
   

152. Qaysi asarda markazlashgan davlat tuzish, uni mustahkamlash, nizo va adovatga barham berish kabi ma`muriy-xo`jalik hamda marifat, obodonchilik, moddiy-ma`naviy va adolatli hukmron, davlatni tadbir bilan boshqarish ishini o`rganish, kasb-hunar egallash, xalq g`amini yeyish haqidagi fikrlar ilgari suriladi?

1. 
   Abu Rayhon Beruniyning “Geodeziya” asarida
   
2. 
   Abu Nasr Forobiyning “Fozil odamlar shahri” asarida
   
3. 
   Amir Temurning “Temur Tuzuklari” asaridaasarida
   
4. 
   Yusuf Xos Hojibning “Qutadg`u bilig”