T. C. Sakarya üNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ osmanli şERİyye siCİllerinde ve fetva mecmualarinda iÇKİ İÇme suçu ve cezasi

XVI ve XVII. Yüzyılda İstanbul’da Gündelik Hayat
adlı eserinde zikreden 
184
Vecdi Bilgin, Fakih ve Toplum, İz Yayıncılık, İstanbul, 2003, s.98,99 
185
Bilgin, Fakih ve Toplum, s.105
186
Naima, 2:646 
187
Ahmed Akgündüz, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, Osmanlı Vakfı Yayınları, 10:42; 
Naima, 3:1216,1217 
188
Ahmed Akgündüz, Osmanlı Kanunnameleri ve Hukuki Tahlilleri, Osmanlı Vakfı Yayınları, 10:42; 
Robert Mantran, İstanbul’da Gündelik Hayat, çev: Mehmet Ali Kılıçbay, Eren Yayıncılık, İstanbul, 
s.211; Ahmet Refik Altınay, Eski İstanbul, Kapı Yayıncılık, 2011 s. 29, 30, 31 
189
Altınay, Eski İstanbul, s.32 

---

 42 
Robert Mantran’ın ifadesine göre kavga edenler, sarhoş olanlar veya başka kabahat 
işleyenler sert bir şekilde cezalandırılıyordu. Kabahati az olanların kaba etlerine vurulur, 
kabahat işleyenler genel olarak yere yatırılır, karınlarına veya ayak tabanlarına değnekle 
iki veya üç yüz kere vurulurdu.
190
Muhtemelen Mantran’ın “iki veya üç yüz kere” ifadesi 
tahmine dayalı gerçeği yansıtmayan bir ifadedir. Çünkü tazir cezaları bir yana had 
cezalarında bile en büyük ceza yüz sopadır.
XVIII. yüzyıla gelindiğinde I. Mahmut zamanında sadece esrar men edilmiş, içenlere katl 
cezası getirilmiş, ancak kimse katledilmemiştir.
191
Ayrıca daha önce tütün yasakken tütün 
ticaretinden vergi alınır hale gelinmiştir.
192
Osmanlı’da her ne kadar içki içilmesi yasak 
olsa da gayrimüslimlerin bulunması sebebiyle içki ticareti de olmuştur. II. Beyazıd 
dönemi kanunnamelerine bakıldığında şaraptan vergi alındığı da görülmektedir.
193
II. 
Bayezid’in Umumi Osmanlı Kanunnamesi’nin “bab-ı sani”sinin “Bacı ve beytülmalı 
beyan eyler” ara başlıklı “fasl-ı salis”inin 80. maddesinde “Ve şehre gelen bir fıçı süciden 
(şaraptan) on beş akçe alına. Ve hınzır, boğazlamağ içün beslense, hınzır başına bir akçe 
alına.” hükmü getirilmiştir.
194
Şehre ithal edilen her fıçı şaraptan da on beş akçe rüsum 
alınmıştır. 
195
Kefalonya Kanunnamesi, 42. maddesinin son cümlesi de yine “ve şehre 
gelen bir fıçı süciden on beş akçe alına.” şeklindedir.
196