T. C. NevşEHİr haci bektaş veli ÜNİversitesi sosyal biLİmler enstiTÜSÜ

2.1.7.1.1. Nüfus Artışı 
Nüfusun büyüklüğünün, dağılışının bilinmesi, ekonominin üretken kapasitesinin 
belirlenmesi ve gelecekte ortaya çıkacak ihtiyaçların belirlenmesi, o ülkede halkın 
refah seviyesinin incelenmesi açısından önemlidir. 
Kırsaldan kente olan göçler kayıt dışı ekonominin gelişmesinde etkili olmaktadır. 
Bireyler daha iyi bir gelir elde etmek için ve daha iyi ir yaşam sürdürmek için 
kentlere göç etmişlerdir. Ve bu kişiler genellikle yeterli kalifiyeye sahip olmayan 
bireylerdir. Bu göçler sonucunda istihdam edilmeyen kişiler her türlü işe ve her 
düzeyde gelire razı olmakta ve istihdam sağlamada eksiklikler yaşanmakta bu da 
kişilerin kayıt dışı ekonomiye neden olan sektörlerde çalıştırılmasıyla 
sonuçlanmaktadır (Karatay,2009: 50). 
Hızlı nüfus artışı kişilerin ulusal gelirden aldıkları payı azaltmakta, alt yapıya olan 
ihtiyacı artırmakta ve ekonominin gelişmesine engel oluşturmaktadır. Nüfusun 
artmasına paralel olarak istihdam oluşturulmadığından işsizlik meydana gelmekte, bu 
işsizliğin ortadan kaldırılması için kamuda aşırı istihdam yapılmaktadır. Bu durum 
ancak ücret düzeyinin düşük tutulmasıyla mümkün olmaktadır. Böylece düşük 
ücretle geçimini sağlayamayanlar ek iş yapmak zorunda kalmakta, bu da kayıt dışı 
ekonomiye neden olmaktadır (Mavral,2003: 263). 

---

36 
2.1.7.1.2. İşsizlik
Kayıt dışı çalışma biçimlerini seçen emek gücünün yegâne gerekçelerinden bir tanesi 
işsiz kalmalarıdır. Kayıt dışı istihdamın tercih edilmesinin sebebi sadece işsiz bir 
kimsenin seçimi değil, işini kaybetme tehlikesiyle karşı karşıya olan kayıtlı iş 
yapanları da kapsamaktadır. İşsizlik ile kayıt dışı istihdam arasında doğrudan bir bağ 
bulunmaktadır. İşsizlik arttıkça kayıt dışı istihdamın da arttığı düşünülmektedir. 
Türkiye’de emek gücünün önemli bir bölümü, tarım sektöründe, küçük ölçekli, 
mevsimlik dalgalanmalara bağlı, aile işletmelerine dayalı üretim yapan bir istihdam 
yapısında yer almaktadır. Ancak bu işgücünde fazlalıklar da bulunmaktadır. Eksik 
istihdam ve işsizlik büyük bir ağırlığa sahiptir (Ekin,2000: 29).