T azimov, U. E. Raxmatov organik olamning rivojlanishi va antropologiya (ii-qism)

Antropologiyaning yangi soxalari. Rossiyalik ko’pchilik antropologlar, antropologiya fanini biologik fanlar sistemasiga kiritadilar. G’arbiy Yevropa va AQSH olimlari esa antropologiyani gumanitar fanlar qatoriga kiritadilar. Ularning talqinicha odamning ijtimoiy madaniy hayoti anatomiya, fiziologiyasi antropogenezni tarkibiy qismlari sanaladi. Fransuz olimlarining ta’kidlashicha antropologiya ijtimoiy fan xisoblanadi, chunki odam hayotining moddiy va manaviy tomondan o’rganadi. Inglizlar esa antropologiya ko’p soxalardan antropobiologiya, sotsiologiya, tarixgacha bo’lgan arxeologiya va etnoling- vinitistikalardan iboratligini e’tirof etadilar. Mana shunday baxslar oqibatida antropologiyaning yangi soxalari paydo bo’lgan. Ulardan biri yuridik antropologiya bo’lib u har xil tarixiy davrlarda yashagan odamlaming qoldirgan og’zaki va yozma ma’lumotlarini taxlil qilish orqali ijtimoiy hayotini yuridik asoslari ya’ni odamlarning o’sha davrdagi burchlari, xuquqlari haqida taasavur xosil qiluvchi fandir. Sotsial antropologiya esa qadimgi odamlarni hayot kechirish shakllari to’da, gurux bo’lgan jamoa oila bo’lib yashash ular ichidagi va orasidagi munosabatlarni o’rganuvchi fandir.

Pedagogik antropologiya turli yoshdagi odamlar (ham o’quvchi ham o’qituvchi) bilan olib boriladigan ta’lim-tarbiyani atrofidagi ijtimoiy muxiti bilan bog’liq xolda o’rganuvchi fan bo’lib, u pedagogika fanining tayanchi sanaladi.

Inson organik olamning eng kenja farzandi Shu bilan birga mo’jizasi bo’lib, uning qanday shakllanganligini o’rganish ham biologik ham gumanitar ijtimoiy fan oldida turgan hal etilishi lozim bo’lgan muammolarning eng yirigi xisoblanadi.