T arbi yad a pedagogik texnologiyalar

T R E N IN G “ m uloqot”
T rening haqida tushuncha
U shbu trening talabalarda dars jarayonida m ustaqil fikrlashga, 
o ‘z fikrlarini erkin holda bayon eta olishga ham da ularda bahslashish 
m adaniyatini tarbiyalashga qaratilgan b o ‘lib, odatda bunday mash- 
g ‘ulot tinglovchilarni kichik guruhlarga boMgan holda o ‘tkaziladi.
M aqsad. 
Tanlangan mavzu, m uam m o asosida tinglovchilarning 
fikrlarini ham da ushbu m avzuga boMgan m unosabatlarini aniqlaSh, 
mustaqil holda um um iy bir fikrga kelishlariga va to ‘g ‘ri xulosa 
chiqarishlariga yordam berish, erkin holda bahslashishlariga sharoit 
yaratish.
0 ‘tkazilish tartibi
T rener m ashg‘ulotni boshlashdan avval tinglovchilarni muloqot, 
bahs-m unozarani o ‘tkazishga q o ‘yilgan talablar, qoidalar bilan 
tanishtiradi, so‘ngra ushbu trening bosqichm a-bosqich o ‘tkazilishini 
tushuntiradi.
1-BOSQICH
Trener m ashg‘ulotni o ‘tkaziladigan m uloqotning m avzusini 
aniqlashdan boshlaydi, masalan, “Siz qaysi m adaniyat tarafdorisiz: 
Sharq yoki G ‘arb?” . Shu mavzuni o ‘rtaga tashlab tinglovchilardan 
Sharq madaniyati va G ‘arb m adaniyati tarafdorlarini aniqlab oladi. 
Ularni shu tartibda guruhlarga boMadi.
2-BOSQ1CH
H ar bir guruhdagi tinglovchilar o ‘z m avzulari asosida kerakli 
m ateriallar: dalillar, m isollar, aniq fikrlar, o ‘z fikrlarini tasdiqlovchi 
k o ‘rgazm ali m ateriallar, imkoni boMsa videofilm, maqolalar, m utafak- 
kir va olim larning so ‘zlari va boshqalarni tayyorlaydilar. G uruhdan bir 
kishini him oya uchun tanlaydilar, qolganlar esa o ‘z fikrlarini 
q o ‘shim cha qilishlari 
mumkin. 
Trener guruhlarni tayyorgarlik 
k o ‘rishlari uchun sharoit va im koniyatga qarab vaqt beradi.
3-BOSQICH
G uruhlar him oyaga tayyor boMgach, trener guruhlam ing biriga
118

---

him oya uchun s o ‘z beradi (him oyaga chiqish ixtiyoriy ravishda 
b o ‘lishi m um kin). G uruh vakili guruh nom idan so ‘zga chiqib, ularga 
berilgan mavzuni tayyorlangan m ateriallar, dalillar asosida him oya 
qilishga kirishadi. G uruh vakili so ‘zini tugatgach, guruhning qolgan 
a ’zolari o ‘z fikrlari bilan qo‘shim cha fikrlar bildirishlari mumkin.