Sxemasi tadqiqoti



Download 396,57 Kb.
Pdf ko'rish
bet1/2
Sana31.12.2021
Hajmi396,57 Kb.
#231874
  1   2
Bog'liq
2-laboratoriya ishi



2 - LABORATORIYA ISHI 

SIGIM  FILTRLI BIR FAZALI BIR YARIM DAVRLI TO‘G‘IRLASH 

SXEMASI TADQIQOTI. 

 

I. Ishdan maqsad

Talabalarga  sig‘im  filtrli bir fazali bir yarim davrli to‘g‘irlash sxemasining 

ishlash asoslarini o‘rgatish. 

II. Nazariy qism: 

 

To‘g‘rilangan  kuchlanishning  egri  chiziqli  tavsifi,  sinusoidal  o‘zgaruvchan 



tok  kuchlanishining  musbat  qismlaridan  tashkil  topgan  bo‘lib,  o‘zgarmas  va 

o‘zgaruvchan  tashkil  etuvchilariga  ega.  O‘zgarmas  tok kuchlanishi  iste'molchilari 

uchun  to‘g‘rilangan  kuchlanish  va  toklarda  o‘zgaruvchan  tashkil  etuvchining 

bo‘lishi    ilash  jarayonida  noqulayliklarga  olib  keladi  (kuchlanish  va  tok 

qiymatlarining qo‘llanish vaqti oralig‘ida bir xil bo‘lmasligi, quvvat  isrofilarining 

oshishi  va  h.k.).  To‘g‘rilangan  kuchlanishning  o‘zgaruvchan  tashkil  etuvchisi  Up 

kuchlanishni  tepkili  o‘zgarishiga  sabab  bo‘ladi  va  qo`shimcha  quvvat  isroflarini 

yuzaga keltiradi. Hamda ba'zi hollarda esa yuqori chastotali xalaqitlarni hosil qiladi. 

Shuning  uchun  iloji  boricha  iste'molchi  kirishidagi  kuchlanish  tavsifida  tepkili 

o‘zgarishlarni cheklashga harakat qilinadi. Bunga erishish uchun to‘g‘rilagichning 

chiqish  qisqichlari  bilan  yuklanish  zanjirining  kirish  qismi  qisqichlari  orasiga  filtr 

vazifasini bajaruvchi qo‘shimcha bo‘g‘in ulash bilan amalga oshiriladi. Filtrlarning 

eng soddasi, bu RC yuklanish qarshiligiga parallel ulanadigan kondensator  bo‘ladi 

(2 - rasm). Kondensator filtr vazifasini bajarishida yuklanish qarshiligi RC dan bir 

necha  marta  katta  bo‘lgan  kichik  sig‘im    qarshiligini 

C

1



  ni    R

d

  ga  parallel 



ulaganimizda, kondensator to‘g‘rilagich zanjirida ma'lum miqdorda tokning sig‘imli 

tashkil etuvchisini hosil qiladi. 

 

2 - rasm. Sig‘im  filtrli bir fazali bir yarim davrli to‘g‘irlash sxemasi 



 

Bu  tok  to‘g‘rilagichda  va  unga  parallel  ulangan  qarshiliklarda  qo‘shimcha 

kuchlanish pasayishini yuzaga keltiradi va bu o‘z navbatida chiqish kuchlanishi Ud 

ning siliqlanishiga olib keladi.  

Ko‘pgina  hollarda  to‘g‘rilangan  kuchlanishni  silliqlash  maqsadida  yuklanish 

qarshiligiga  ma'lum  L  induktivlikka  ega  ketma-ket  ulangan  reaktiv  qarshilikdan 

foydalaniladi. Induktivlikning  ma'lum  qiymatlarida reaktiv qarshilik  

L

X

L



da 

o‘zgarmas  tok  kuchlanishining  o‘zgaruvchan  tashkil  etuvchisining  ma'lum  mos 

qismi  yo‘qotiladi.  Induktivlik  mustaqil  ravishda  yoki  sig‘im    bilan  birgalikda  G 

ko`rinishdagi filtr tarzda bajarishi mumkin.  Iste'molchining  talabiga  ko‘ra,  filtr 

tanlash va uning elementlarini hisoblash uchun quyidagilarni bilish zarur: 



Tp 

U



С 


 

a)  kuchlanishning  tepkili  tavsifida  ustun  keluvchi    o‘zgaruvchan 

kuchlanishning u yoki bu garmonik tashkil etuvchisining amplitudasi va chastotasi; 

 

b)  filtr chiqishidagi tepkilikning talab qilinadigan cheklanish darajasi  



(iste'molchining kirish qisqichlaridagi). 

 

Tepkililikning  asosiy  chastotasi 



1

f

  ,  to‘g‘rilangan  kuchlanish  tavsifi 

o‘zgaruvchan  tashkil  etuvchisining  bir  davr  ichida  qaytarilishi  bilan  aniqlanadi. 

Umuman  olganda  uning  qiymati  ta'minot  tarmog‘i  kuchlanishi  chastotasidan  m 

marta katta bo‘ladi (

mf

f

1



).  

 

Birinchi  garmonik  tashkil  etuvchisining  amplitudasining  to‘g‘rilangan 



kuchlanishning o‘rtacha qiymati Ud ga nisbati tepkili koeffitsient deb ataladi.   

 

Fazalar soni m bo‘lganida to‘g‘rilagich chiqishidagi bu koeffitsient (filtrning  



kirishida) quyidagiga teng bo‘ladi: 

).

1



,

/(

2



/

2

1



max

11

1





m

U

U

d

d

 

  



Iste'molchi ruxsat etadigan tepkili koeffitsient (filtrdan chiqishdagi): 

.

/



2

max


11

2

d



U

U

d

 



 

Uning qiymati iste'molchining turiga va ish rejimiga qarab beriladi. 

 

To‘g‘rilagich chiqishidagi tepkili koeffitsientning berilgan iste'molchi uchun 



ruxsat  etilgan  tepkili  koeffitsientiga  nisbati  filtrning  silliqlash  koeffitsienti  deb 

ataladi:                                           

.

/

2



1

d

d

s

 



 


Download 396,57 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2025
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish