Suyuqlikning yupqa devordagi kichik teshikdan oqib chiqishi

Suyuqlikning yupqa devordagi kichik teshikdan oqib chiqishi
Idish devoriga yumaloq shakldagi kichik teshik suyuqlikning erkin sirtidan Hchuqurlikda qolgan devorlar hamda idish tubida ancha uzoqda joilashganida suyuqlk oqib chiqishi mukammal ba to’la bo’ladi .Suyuqlikning harakatini o’rganish uchun ixtiyoriy 2 ta kesimni tanlaymiz: suyuqlik tezligini teshikdagi tezlikka nisbatan juda kichik yaniy nolga teng dep olish mumkin bolgan erkin sirtdagi 0-0 kesimini va siqlgan nay kesimi markazidan otkazilgan hamda solishtirish teksligi bilan ustma ust tushadigan 1-1 kesimni olamiz . bu kesimlar uchun Bernulliy tenglamasini yozamiz:

Bu yerda teshikning qarshilik korsatish koefisenti
H₁ =h h₂=0 p₁=p₂ v₁=v₂
Shartiga muvofiq .Bernulliy tenglamasi quydagi shaklga kiradi


Shu formul adan suyuqlikning oqib chiqish tezligini topamiz


Bu yerda α-tezlik koefisenti . uning manosi bu teshik qarshiligini yengishda damning isrof bolishi hisobiga nazariy tezlikning kamayishini bildiradi . Oqib chiqish harakati turbolent bolgani uchun α=1 boladi unda quydagi shaklga kiradi

Bu yerda tezlik koefisenti
Qarshilik koefisentini tezlik koefisent ifodasidan topamiz

Ideal suyuqlik bolganida boladi.
Unda suyuqlik oqib chiqishining nazariy tezligini ifadalovchi Torichelliy formulasi hosil qilamiz:

Torichelliy formulasi jismlarning erkin tushish tezligi aniqlashda qollaniladigan formula bilan kuchliydir
Demak atmosfera bosimi ostidagi ozgarmas H chuqurlikdagi sathga joylashgan idish teshigidan oqib chiqayotgan ideal suyuqlik tezligi boshlangich tezligi nolga teng bolgan qattiq jismning erkin tushish tezligini ifodalar ekan

Uzluksizlik formulasidan foydalanib suyuqliknin teshikdan oqib chiqish sarfini sarf koefiseenti orqaliy quydagicha yozish mumkin :

Bu yerda sarf koefisenti .
Demak sarf koefisenti haqiqiy sarfning nazariy sarfga nisbati teng kattalik ekan:

Suyuqlikning yupqa devordagi kichik teshikdan oqib chiqish koefisentlarini uning qovishqoqligiga hamda harakati turlariga bogliq ekanligini A.D.Altshul kop sonliy tajribalarda organibolingan natijalar asosida bilan Reynolds soni R_e orasidagi boglanish grafigini qurgan.

Turliy xil diametrliy teshiklar uchun sarf koefisentining qiymatlari:

T/r	Teshiklar turlari	Sarf koef m*10^2
1	Mukammal siqilgan kichik teshik	60-62
2	Mukammal siqilgan orta olchamdagi teshik	65,0
3	Nomukammal toliq siqilgan katta teshik	70,0
4	Tagiga siqilgan, yoniga meyorida siqilgan katta teshik	80,0
5	Yoniga kuchliroq siqilgan teshik	65-70
6	Yoniga teks yondashuvchi tagi boylab siqilmagan teshik	80-85

Idishdagi suyuqlik sathlari bir xil va sirtlarida bosim atmosfera bosimiga teng . Devorni ikki tomonidagi suyuqliklar erkin sirtlaridagi kesimlari uchun bernulliy tenglamasini yozamiz.

Bu yerda teshik qarshiligini yengishga sarf bolgan dam isrofi;
suyuqlikning elementar nayining kengayishiga va ikkinchi katta idishdagi teshikning old qismida hosil boladigan buramalarga sarf bolgan dam isrofi.
Jami isrof bolgan dam qiymatlarini tenglamaga qoyib ni
Etiborga olgan holda ga nisbatan yozamiz:

Shundan suyuqlik sathining ostiga choktirilgan teshikdan oqib chiqqan suyuqlik tezligini topamiz .

Yokiy
Suyuqlik choktirilgan kichik teshikdan suyuqlik ostiga oqib chiqqan holati uchun qayta yoyamiz;



Talaba: Yo'ldosheva Safiya FA 21/2