Suyuqliklarning techik va naychalardan oqishi


Suyuqliklarning teshikdan o`zgaruvchan bosimda oqishi



Download 0,6 Mb.
bet11/16
Sana01.01.2022
Hajmi0,6 Mb.
#305416
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16
Bog'liq
15-variant 4

Suyuqliklarning teshikdan o`zgaruvchan bosimda oqishi
O`zgaruvchan bosimda oqish yoki idishlarning teshikdan yoki naychadan oqish

hisobiga bo`shashi masalasini ko`ramiz. Idishning tubida teshik yoki naycha bo`lib,

undan suyuqlikning oqish hisobiga bosim kamayib boradi. Natijada oqish tezligi ham

kamayib boradi. Shuning uchun bu masala beqaror harakatga misol bo`ladi. Lekin

bosim ham, tezlik ham vaqt davomida sekin o`zgargani uchun harakatni qisqa vaqt

oraliqlarda barqaror harakatdek ko`rish mumkin. Bu holda masalani yechish uchun



Bernulli tenglamasidan foydalansak bo`ladi.



Idishdagi suyuqlikning o`zgaruvchan balandligini H, shu balandlikdagi suyuq-

lik kesimi yuzini S, teshikning yuzini S0 bilan belglaymiz (5-rasm). Kichik vaqt

oraliqi dt davomida idishdagi suvning sathi (teshikdan oqish hisobiga) dH ga

o`zgaradi. Bu vaqt ichida oqib ketgan suyuqlik miqdori idishdagi suyuqlikning ka-

mayishi Qdt ga teng, ya'ni



SdH Qdt (13)

Bu yerda manfiy ishora idishdagi suyuqlikning kamayganini bildiradi. Ko`rilayotgan

vaqt oraliqida (yuqorida aytilganidek) Bernulli tenglamasidan foydalanish mumkin

bo`lgani uchun sarf (10) formula bilan hisoblanadi. U holda (13) quyidagicha

yoziladi

SdH mS02gH dt .

oxirgi tenglikdan ko`rinadiki,



dt

Sdh

mS02gH

.

(14)



Agar sarf koeffisienti m ni idish bo`shashi davomida o`zgarmaydi desak, u holda

idishning bo`shash vaqti quyidagicha hisoblanadi

0


t

1

mS g



S

dH

.

(15)



0

2

HH



Vaqt davomida suyuqlik sirti yoki idish kesimi yuzi S ning sathi H ning o`zgarishiga

qarab qanday o`zgarishi S = (H) ma'lum bo`lsa, u holda (15) tenglikning o`ng

tomonidan integralini hisoblash mumkin. Prizmatik idishlar uchun S = sonst

ekanligini nazarda tutib idishning ixtiyoriy sathi suyuqlikdan bo`shash vaqtini

hisoblaymiz



t

S

0
S



dH
.

yoki


mS0

2gHH



t

2S



mS02g

H

2SH



mS02gH

.

(16)



Idishdagi suyuqlikning dastlabki sathini Hd desak, dastlabki hajm Vd = SHd bo`ladi. U

holda idishning dastlabki sathi Hd suyuqlikdan bo`shash vaqti bilan quyidagicha

bog`lanadi

V


t

2 д.



Q

Bu formuladan ko`rinadiki, o`zgaruvchan bosimda idishning bo`shash vaqti shu

bo`shagancha hajmli suyuqlikning o`zgarmas Hd bosimda oqib ketishi uchun ketgan

vaqtga qaraganda ikki baravar ko`p ekan. Bunday masalalar benzin baklarning

bo`shab borishini hisoblashda kerak bo`ladi. Masalan, (15) tenglamadan suyuqlik

sathining H1 dan H2 gacha o`zgarishi uchun ketgan vaqtni quyidagicha hisoblash

mumkin


t

2s



mS02g

H1

H2.
154

(17)






Download 0,6 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   16




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish