Suw shıbın-shirkeyleri: qásiyetleri, dem alıwı hám mısalları

Suw shıbın-shirkeyleri: qásiyetleri, dem alıwı hám mısalları
Suw shıbın-shirkeyleri: qásiyetleri, dem alıwı hám mısalları - Pán
Ads by optAd360
Quram :
• xususiyatlari
• Shıbın-shirkeyler
• Shıbın-shirkeylerdiń suw ortalıǵına iykemlesiwi
• Taksonomiya
• Habitat
• Pelagik
• Bentik
• Neystonik
• Dem alıw
• Integral
• Trakeal gill
• Hawa támiynatı
• Azıqlanıw
• Túrlerdiń úlgileri
• Aedes aegypti
• Lissorhoptrus gracilipes
• Lethocerus indicus
• Ádebiyatlar
Ads by optAd360
The suw shıbın-shirkeyleri Olar phyllum artropoda hám insecta klasına tiyisli organizmler toparı bolıp, olar suw ortalıǵında jasaw ushın morfologiyalıq kelisiwlerdi kórsetip beredi. Bul kelisiwler suw ortalıǵında tek turmıstıń birinshi basqıshlarında yamasa onıń pútkil ciklında bolıwı múmkin.
Shıbın-shirkeyler túrleriniń sanı, morfologiyalıq, etologik (turpayı ) hám fiziologikalıq túrli-tumanlıǵı tárepinen eń túrme-túr haywanlar toparı bolıp tabıladı. Tariyp berińan 1 millionnan artıq túrler júdá túrme-túr azıq-túliklerdi tutınıw qılıw hám hár qıylı organizmlerdiń azıq-túlik quramına kiriwge ılayıq.
Bul haywanlardıń úlken túrli-tumanlıǵı olardı adamǵa málim bolǵan derlik barlıq ortalıqlardı koloniyaǵa aylandırıwǵa alıp keldi. Olardıń kópshiligi ucha aladı, basqaları, qanatları bolsa -de, erga yamasa basqa substratlarda jasawǵa maslasqan, geyparaları bolsa júziw, ań qılıw hám suw astında hám suw astında rawajlanıwına múmkinshilik beretuǵın iykemlesiwge iye.

qásiyetleri

Shıbın-shirkeyler - bul artropodlar, yaǵnıy olar triblastik organizmler (olar ush embrional qatlamǵa iye: ektoderma, mezoderma hám endoderm), kelomatalar, protostomalar (rawajlanıw processinde blastopora awızdı rawajlantıradı ), deneleri segmentlengen hám tiykarınan xitinli ekzoskelet.
Olar denediń hár qıylı differentsiatsiyasini (tagmoz) kórsetip beredi. Olarda skleritlar, yaǵnıy ekzoskeletning bir bólegi bolǵan qattılastırılgan plitalar bar.
Ol metamorfozni keltirip shıǵaradı, bul gruppaǵa qaray tolıq (holometabola) yamasa tolıq bolmaǵan (gemimetabola) bolıwı múmkin. Birpara túrler tuwrıdan-tuwrı rawajlanıwı múmkin, yaǵnıy shaxs lichinka basqıshından ótpeydi hám máyek shıqqanda jası tolıw jasına etpegen shaxs úlkenler organizmine uqsawlıq kásip etedi.
Ósiw ushın artropodlar eski qabıqtı (ekzoskelet) to'kib taslawları hám ornına jańa, úlkenlewleri menen almastırıwları kerek. Qabıqtıń ózgeriwi bul processga ekdiz yamasa molting dep ataladı.
Bular artropodlarning ulıwma qásiyetleri, biraq shıbın-shirkeyler olardı basqa artropodlardan ajıratıp turatuǵın basqa ayrıqshalıqlarǵa iye, hám suwda jasawshılar basqa qurǵaqlıq formalarınan parıq etedi.

Shıbın-shirkeyler

Ulıwma alǵanda, shıbın-shirkeylerde bas, tós qápesi hám qarın tagmozi bar. Basında olar jup antennalar, aralas kózler (geyparaları ocelli bolıwı múmkin) hám rawajlanǵan awız dúzılıwları (1 jup mandibulalar, 1 jup maxilla hám 1 jup palpalar).
Ads by optAd360
Olar tiykarınan qanatlı organizmler bolıp tabıladı. Olardıń úsh jup ayaǵı bar (jámi 6 ). Olardıń kópshiligi qurǵaqlıqta, ayırım túrleri bolsa suwda jasaydı yamasa olardıń rawajlanıwınıń hesh bolmaǵanda bir bólegi suw ortalıǵında ámelge asıriladı.
Shıbın-shirkeylerdiń suw ortalıǵına iykemlesiwi
Evolyutsion túrde, shıbın-shirkeyler qurǵaqlıqtan suw ortalıǵına ótken dep oylasadı. Bul organizmler (30 mıńǵa jaqın tur) dushshı suw háwizlerinde, dárya hám kólda potentsial ekspluataciya etiletuǵın ortalıqta hám derlik básekisiz halda tabılǵan, bul teńiz ortalıǵında bolmaǵan.
Bul sońǵı ortalıqta olar teńiz shayanımonlar sıyaqlı gruppalar menen básekilashishlari kerek edi. Sol sebepli olar teńizde gullep-jasnamadilar. Endi shıbın-shirkeylerdiń suw ortalıǵında tabıslı bolıwına múmkinshilik beretuǵın kelisiwler tómendegiler:

- Júziw ushın ózgertirilgen ayaqlar (mısalı, eskek esiw formaları ).

- ayaqlarda suzayotgan zammarrıqlar (shashqa uqsas strukturalar ).
- júziwdi ańsatlashtiradigan qarın tegislengen.
- Ayaq hám / yamasa qarın boslig'i substratlarni ustap turıw ushın ózgertirilgen.
- olardı substratga jabıwtirishga múmkinshilik beretuǵın so'rg'ichlar.
- Gidrodinamik dene formaları.
- suw astı turar jayların qurıw ushın ipakdan paydalanıw.
- Quramalı turmıslıq cikller, bul erda hesh bolmaǵanda lichinka basqıshı suwda rawajlanadı.
- Birpara túrlerde qan aylanıw sistemasında (gemolimfa) kislorodtı saqlawǵa múmkinshilik beretuǵın gemoglobin bar.
- Geyparalarında saz sıyaqlı joqarı dárejede rawajlanǵan dem alıw strukturaları bar.
- Birpara organizmler sho'ng'in qılıw ushın hawa kóbikshelerin isletiwedi, basqaları bolsa shnorkelga uqsas dúzılıwǵa iye.
Taksonomiya
Shıbın-shirkeyler Athropoda phyllum, Hexapoda subphyllum (altı ayoq dep ataladı ) hám Insecta klasına tiyisli. Klass eki kishi klasqa bólingen; Apterygota (qanatsız shıbın-shirkeyler) hám Pterygota (qanatlı shıbın-shirkeyler). Bul iri taksonomik gruppadan 1 millionnan artıq túrleri xarakteristikalanǵan hám kóplegen túrlerdi ele da tariyplew kerek dep oylasadı.
Házirgi waqıtta shıbın-shirkeylerdiń eki kishi klassi 20 ta buyrıqtan ibarat bolıp, olardan 13 tasi suw ortalıǵında bólekan yamasa turaqlı jasaytuǵınlıq túrlerge iye. Bul buyırtpalar :
- koleopteralar (qo'ng'izlar).
Ads by optAd360
- Hemiptera (yotoq shıbın-shirkeyleri, shira hám tsikadalar).
- Odonata (anglichan tilinde iynelik, damselflies, iynelikler).
- Ephemeroptera (efemer, sonıń menen birge, damselflies dep ataladı ).
- Plecoptera (tas shıbınlar yamasa tas shıbınlar ).
- Megaloptera (, alder osca, dobson fly).
- Trychoptera (anglichan tilinde)
- Diptera (shıbınlar, at shıbınları, shıbınlar )
- Neuroptera (lacewing, lacewing)
- gimenoptera (qumırsqalar, pal hárreleri, qushbo'ylar, sigarillalar, qumırsqalar, bachakoslar, arilar)
- Lepidoptera (gúbelekler, kúye)
- Mecoptera (chayon uchadi)
- Blattodea (hamamböceği)
Ads by optAd360
Habitat
Suw shıbın-shirkeyleri tiykarınan kól, kól, dáryalar, kishi waqtınshalıq suw háwizleri hám fitotelmatalar (ósimlik suwı ıdısları, mısalı, terek denesi hám japıraqları ) sıyaqlı dushshı suw háwizlerinde tarqaladı ; júdá az bólegi teńiz hám estuarin ortalıǵında tabıs qazanǵan.
Olar kislorodqa bay suwda, tiykarınan pataslantıratuǵın elementlarda keń tarqalǵan. Olar hár qıylı pH ózgerisleri menen suwda jasawǵa taqat etediler. Olar 40 ° S den tómen temperaturalarda jasawları múmkin
Geyparalar aǵıs, aǵıs yamasa dárya sıyaqlı aǵıslarda, basqaları bolsa turaqlı yamasa aste háreketlenetuǵın suwda jasaydılar. Pelagik, bentik hám neyronik túrleri ámeldegi:
Pelagik
Pelagiklar suw ústininde planktonik organizmler (birpara Dipteralarning lichinkalari bolsa ) yamasa nektonik organizmler retinde jasaydılar, yaǵnıy olar aktiv júziw hám aǵıslardı engib ótiwge ılayıq.
Bentik
Olar fond menen baylanıslı bolǵan organizmler bolıp tabıladı. Bentik suw shıbın-shirkeyleri ılayli, taslaq hám qumli túpkilikliler menen baylanisıp jasaydı. Olar kóbinese substratni qazıw, taslar astında panoh tabıw yamasa suw ósimlikleriniń poyalari hám túbirleri menen jasap, bagıwǵan.
Neystonik
Olar plevonni quraytuǵın organizmler bolıp tabıladı. Nekton suwlı interfeysde jasawshı hiponeuston hám hawa interfeysinde, yaǵnıy suw plyonkasida jasawshı epineustonga bólinedi. Hemipteraning birpara shańaraqları (yotoq shıbın-shirkeyleri) suw maydanında jurediler (konkida uchadigan shıbın-shirkeyler).
Birpara ekologlar olardı qurǵaqlıqtaǵı yamasa yarım suwlı dep esaplasa, basqa izertlewshilerdiń olardı suw shıbın-shirkeyleri dep esaplasadı.
Dem alıw
Barlıq haywanlar nátiyjeli dem alıw sistemasın talap etedi, bul olarǵa kislorod -karbonat angidrid gaz almasınıwın ámelge asırıwǵa múmkinshilik beredi. Shıbın-shirkeylerde bul funktsiya trakeal sistema tárepinen ámelge asıriladı.
Traxeya sisteması shıbın-shirkeylerdiń denesinde tarqalatuǵın jińishke hám júdá tarvaqaylab ketken naychalar yamasa tubulalarning keń tarmaǵından ibarat.
Trakeal magistrallar - bul sistemanıń sırtqı tárepine spirallar menen baylanısqan taǵı bir dúzılıw (sırtqı tesikler ádetde jup bolıp, ochuvchi hám jabılatuǵın valf wazıypasın atqaradı ), bul erda hawa kirip, onı pútkil denege tarqatadı. tubulalar tarmaǵı.
Traxeya sisteması qurǵaqlıqtaǵı shıbın-shirkeylerge xos bolıp tabıladı, biraq suw shıbın-shirkeylerinde bul organizmlerge gaz almasınıwın ámelge asırıwda xızmet etetuǵın hár qıylı strukturalar ámeldegi:
Integral
Birpara shıbın-shirkeyler lichinkalari suwdı kislorodtı denediń jińishke diywalları arqalı tarqatıw arqalı alıwları múmkin.
Trakeal gill
Birpara Plecoptera nymphlarida dene diywalidıń keńeyiwinde trakeal gilllar sisteması bar. Odonata nimfalarida (damelflies yamasa iynelikler) bul gillalar rektumda ushraydı hám rektal gillalar dep ataladı.
Hawa támiynatı
Kóplegen suw shıbın-shirkeyleri atmosfera hawasınan nápes aladı, sol sebepli olar tez-tez dem alıwları kerek.
Shnorkel wazıypasın atqaratuǵın qosımshaları bolǵan túrler ámeldegi, basqaları qan aylanıw sistemasına dem alıw pigmentlarini qosıp, olardı suw astında uzaǵıraq saqlawǵa múmkinshilik beredi, geyparaları bolsa akvatorlar sıyaqlı hawa kóbikchalari járdeminde cho'ktirishga muvaffaq boladı.
Azıqlanıw
Qurǵaqlay shıbın-shirkeyler sıyaqlı, suwda jasawshı shıbın-shirkeyler de o'txo'r (ósimlik hám palız eginleriler) hám góshxo'r (basqa haywanlar ) menen azıqlanadı.
Bunnan hám ekologiyalıq kózqarastan awqatlanıw túrleri júdá túrme-túr bolıp tabıladı, sol sebepli suw shıbın-shirkeyleri plankton (planktofaglar), detritus (detritivorlar) menen azıqlanatuǵın wákilleri bolǵan organizmler, dep búydew kerek.jırtqıshlar hám parazitlar.
Túrlerdiń úlgileri
Aedes aegypti
Diptera shıbın-shirkeyi shıbın yamasa shıbın dep ataladı, onıń máyekleri hám lichinkalari suw fazasına iye. Olar joqarı medicinalıq áhmiyetke iye bolǵan túrler bolıp tabıladı, sebebi olar Zika, sarı ısıtpa, deng hám basqalar sıyaqlı keselliklerdiń tarqalatuǵınsı bolıp tabıladı.
Lissorhoptrus gracilipes
Bul Curculionidae gruppaındaǵı qo'ng'izlarning bir túri. Olardıń lichinkalari kislorod hám azıq-túlik alatuǵın suw ósimligi menen baylanıslı halda jasaydı. Úlkenler retinde olar salı atızlarınıń zıyankesleri.
Ekenin aytıw kerek, bul túrdegi voyaga etken organizmler qarın párikleri arqalı qanatları búrmelerindegi hawadan paydalanǵanliklari sebepli 50 saatǵa shekem suw astında qalıwları múmkin.
Lethocerus indicus
Bul Hemiptera buyrıǵınıń suwlı hamamböceği. Olardıń máyekleri suw maydanına yamasa ósimlikler hám / yamasa zatlarǵa jatqızılǵan. Olar úlken suw shıbın-shirkeyleri dep ataladı. Olar Qublası -Arqa Aziya hám Avstraliyanıń dushshı suw háwizleriniń zárúrli jırtqıshları. Bul Aziya asxanasınıń náziklikleri esaplanadı.
Ads by optAd360
Ádebiyatlar
1. P. Xanson, M. Springer hám A. Ramriz (2010 ). Suw makro omırtqasız haywanlar gruppaları menen tanıstırıw. Tropik biologiya jurnalı.
2. Suw shıbın-shirkeyleri. vikipediya. En. wikipedia. org saytınan tiklendi.
3. Gúrish suwı. EcuRed. Ecured. cu saytınan tiklendi.
4. W. Wisoram, P. Saengthong hám L. Ngernsiri (2013) Náhán suw bugining meiotik xromosomalarini analiz qılıw, Lethocerus indicusShıbın-shirkeylerge tiyisli jurnal.
5. Lethocerus, Abedus, Belostoma (Shıbın-shirkeyler: Hemiptera: Belostomatidae). Entomologiya hám nematologiya. Florida universiteti. Entnemdept. ufl. edu-den tiklendi
6. R. C. Bruska, v. Mur hám S. M. Shuster (2016 ). Omırtqasız haywanlar. Úshinshi baspa. Oksford universiteti baspasózi.
7. C. P. Xikman, L. S. Roberts hám A. Larson (1997). Zoologiyaning pútin principleri. Boston, Mass: WCB / McGraw-Hill.