Сув сарфини мослаштирувчи ва сакловчи иншоотлар

Termik usul sxemasi 

---

"Parnik"
turidagi chuchuklashtirish moslamalari oddiyroq bo
‘
lib, ish unumlari 1 m2 
maydon hisobiga kuniga 3-6 litr chuchuklashtirilgan suv tayyorlash imkonini beradi. 
Parnik turli quyoshli chuchuklashtirish moslamaning sxemasi 
1-sho
‘
r suvni vannasi;
2-chuchuklashtirilgan suvni yig
‘
ish tarnovi;
3-shisha tom.

---

2. Ionalmashinuv usuli. 
Ionalmashinuv usuli suvda erimaydigan moddalarning 
suvda eruvchi materiallar kationlari bilan almashish reaksiyasiga kirish qobiliyatiga 
asoslangan. Mazkur usulda sho
‘
r suv dastlab vodorod kationit filtrlardan o
‘
tkaziladi. 
Almashinish reaksiyasi natijasida suvda eruvchi tuzlar kationlari vodorodga almashib 
kislota hosil bo
‘
ladi. Masalan,
2N(kat)+CaCl2=Ca(kat)2+2HCl 
Bir bosqichli suvni chuchuklashtirish sxemasi suvda mavjud bo
‘
lgan barcha 
tuzlarning umumiy miqdorini 2-10 mg/l gacha imkonini beradi.
Ikki bosqichli suvni chuchuklashtirish sxemasi suvdagi tuz miqdorini 1-3 
mg/l gacha, kremniy kislotasi miqdorini esa 0,15 mg/l gacha kamaytirish imkonini 
beradi.
Uch bosqichli suvni chuchuklashtirish sxemasi yordamida suvdagi tuz miqdorini 
0,05-0,1 mg/l gacha va kremniy kislotasi miqdorini 0,02-0,05 mg/l gacha kamaytirish 
mumkin bo
‘
ladi. 

---

Giperfiltratsiya 
–
 teskari osmos usuli 
–
 
sho
‘
r suvni yarim o
‘
tkazgich membranalar 
filtridan o
‘
tkazish prinsipiga asoslangan. Membranalar esa yuqori molekulyar 
moddalarni past molekulyar moddalardan eritma holatida ma
’
lum bosim ostida 
ajratishga xizmat qiladi.
Bu usulda filtrlash uchun tarkibidagi moddalari turli disperslik darajasiga ega 
bo
‘
lgan, ikki fazadan iborat suyuqlik tizimi yuboriladi. Odatda teskari osmos usulida 
bir fazali eritmalar ajratib olinadi. Bu xol filtrlovchi materiallar turi va jarayon 
amalga oshayotgan bosimining miqdoriga binoan bog
‘
liq bo
‘
ladi. Bu usul boshqa 
usullardan o
‘
zining soddaligi va iqtisodiy afzalligi bilan farq qiladi. Suvli eritmalarni 
qismlarga ajratuvchi yarim o
‘
tkazgichlar har qanday uskunaning asosiy qismi 
hisoblanadi va nafaqat jarayonning texnologik ko
‘
rsatkichlarini balki moslamaning 
texnik va ekspluatatsion xususiyatlarini xam belgilab beradi. Ular eritmada mavjud 
bo
‘
lgan molekula va ionlarga to
‘
siq bo
‘
la oladigan darajada mustahkam bo
‘
lishi 
lozim. YArim o
‘
tkazgich membranalar turli xildagi polimer materiallardan, g
‘
ovak 
oyna va metal falgadan tayyorlanadi. 

---