Surxondaryo viloyati Termiz tumani xtb ga qarashli o‘rta ta’lim maktabi boshlang’ich sinf o’qituvchisi Jo’lliyeva Sojidaning

III.Yangi mavzu bayoni:

Tovushlar va harflarning xususiyatlari yuzasidan kuzatish. Yozilgan va aytilgan so'zlarni taqqoslash.

1. O'quvchilar darslikdan savolni va unga javobni o'qiydilar.

O'qituvchi «Aytgan maqolimning mazmuniga mos so'zlarni topib aytasiz» topshirig'ini berib, «Ko'p o'qigan —...» deydi; o'quvchilar ko'p biladi javobini aytadilar.

Suhbat davom etadi:

— Siz eshitgan yoki o'zingiz talaffuz qilgan so'z nimalardan tuziladi? (Tovushlardan.) Biladi so'zidagi tovushlarni tartibi bilan ayting. Biz so'zni yozishda nimalardan foydalanamiz? (Harflardan.) Tovushlarni yozuvda ifodalaydigan belgi nima deb ataladi? (Harf.) Maqolni yozing.

— Tovush bilan harfni taqqoslang. Tovushni nima qilamiz? Harfni-chi? — so'raydi o'qituvchi. (Tovushni eshitamiz va talaffuz qilamiz; harfni ko'ramiz va yozamiz. Harf — tovushning belgisi.)

22-mashq bajariladi.

IV. Darsni mustahkamlash.

Ko'rish — eshitish diktanti.

O'qituvchi doskaga tinchlik, uy, vatan so'zlarini yozadi va so'raydi:

— Har bir yozilgan so'z nimalardan tuzilgan? (Harflardan.) Biz talaffuz qilgan yoki eshitgan so'z nimalardan tuziladi? (Tovushlardan.)

Tinchlik, uy, vatan so'zlari aytib turib yozdiriladi.

23-mashq

24-mashq namunadagidek yoziladi
IV. Tovushlarning so 'z ma 'nosini farqlashdagi ahamiyatini kuzatish.

— Bu darsda nimalarni bilib oldingiz?

V.Dars yakuni:

Dars umumlashtiriladi, o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa:25- mashq. (Mashq sharti tushuntirib beriladi.)
Ko’rildi: O’IBDO’

Sana

8-dars

Mavzu: Tovushlar va harflar. 26-mashq

Mavzuga oid tayanch tushunchalar:Tovush, harf. Soatlar soni: 1 soat

Mavzuning qisqacha ta’rifi: Tovushlar va harflar haqidama’lumotberish.

O’quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi: Metod:suhbat, tushuntirish,”Savol-javob” metodi,”Rasmli boshqotirma”, “Eng vijdonli o’quvchi” o’yinlari. Jihoz:darslik,rangli ko’rgazmalar,harakatli ko’rgazmalar,tarqatma testlar,plakatlar.

Darsning maqsadi

Maqsadlar: Ta’limiy: O'quvchilarda tovush va harfni aniqlash ko'nikmasini o'stirish; tovushning so'z ma'nosini farqlashdagi ahamiyati haqidagi boshlang'ich tasawurni shakllantirish, so'zlarni taqqoslay olishga o'rgatish. Tarbiyaviy maqsad: o‘quvchilarga estetik tarbiya berish. Rivojlantiruvchi maqsad: O'quvchilarda tovush va harfni aniqlash ko'nikmasini rivojlantirish. Tayanch kompetensiyalar: Axborot bilan ishlash kompetensiya elementi:O’quvchilarni har bir darsda kitob bilan ishlashga, bajarilayotgan mashqning maqsadini tushunishga o’rganadi. Fanga oid kompetensiyalar:Adabiy – nutqiy kompetensiya elementlari(tinglab tushunish, fikrni og’zaki bayon qilish, o’qish, fikrni yozma bayon qilish.) hikmatli gap, hikoya, she’r va ixcham audio matnlarni tinglab tushuna oladi; ularni ongli, ifodali to’g’ri o’qiy oladi, o’zbek tilida nutq tovushlarini to’g’ri qo’llay oladi, talaffuz me’yorlariga rioya qila oladi, bo’g’in ko’chirish qoidalariga rioya qila oladi, o’zlashtirgan leksik birliklarni matnda qo’llay oladi, tinish belgilarini to’g’ri qo’llay oladi.

Darsning texnologik xaritasi

T|r	Dars bosqichlari	Bajariladigan ish mazmuni	Bajariladigan ish shakli	Ajratilgan vaqt
1	Tashkiliy qism	O’quvchilarni darsga tayyorlash. Navbatchi axboroti.	Suhbat.	3 daqiqa
2	O’tilgan mavzuni takrorlash	O’tilgan mavzuni takrorlash. Savol va topshiriqlar berib, xulosalash.	Savol- javob.	10 daqiqa
3	Yangi mavzu ustida ishlash	Tovushlar va harflar	Ko’rgazmalilik.	20 daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	Yozuv daftari bilan ishlash	Daftar bilan ishlash	10 daqiqa
5	Darsni yakunlash va o’quvchilarni rag’batlantirish	Uyga vazifani tushuntirish	Rag’batlantirish.	2 daqiqa

I.Tashkiliyqism:Salomlashish, yo’qlamaqilish, o’quvchilarnidarsgatayyorgarliklarinitekshirish.

II.O’tilgan mavzuni takrorlash:

1. O'quvchilar daftari ko'rib chiqiladi.

2. Suhbat yordamida uy vazifasi qanday bajarilganligi aniqlanadi.

— Nechta gap yozdingiz? Q'qing. Har bir gap oxirida to'xtam (pauza) qiling. (O'quvchilar vazifani bajaradilar.)

— Gapni to'g'ri yozish uchun qaysi qoidani bilish zarur? (Bu haqdagi qoidani darslikdan o'qish mumkin.)

III.Yangi mavzu bayoni:



$

26-mashq

Ozod — obod so‘zlari qaysi tovushlari bilan bir- biridan farqlanmoqda?

«Ozod va obod Vatanim» mavzusida 5—6 ta gap tuzib yozing.

1. 
   O`zbekiston bizning Vatanimiz.
   
2. 
   Vatanimiz juda go`zal.
   
3. 
   Biz Vatanimizni sevamiz.
   

IV. Darsni mustahkamlash.

Savol-javob o`tkaziladi:

Tovushlar yozuvda qanday ifodalanadi?

O`zbek tilida nechta unli tovush bor?

V.Dars yakuni:

Dars umumlashtiriladi, o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa:27- mashq. (Mashq sharti tushuntirib beriladi.)

Bil — dil — til, tovus — tovuq, etak — etik, ko‘z — kuz.


Ko’rildi: O’IBDO’

Sana 9-dars

Mavzu: Unli tovushlar va harflar. 28-29-mashqlar

Mavzuga oid tayanch tushunchalar:Unli tovushlar, harflar. Soatlar soni: 1 soat

Mavzuningqisqachata’rifi: Unli tovushlar va harflar haqidama’lumotberish.

O’quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi: Metod:suhbat, tushuntirish,”Savol-javob” metodi,”Rasmli boshqotirma”, “Eng vijdonli o’quvchi” o’yinlari. Shakl:jamoa,guruhda ishlash,hamma o’zi uchun. Jihoz:darslik,rangli ko’rgazmalar,harakatli ko’rgazmalar,tarqatma testlar,plakatlar.

Darsning maqsadi

Maqsadlar: Ta’limiy: Unlivaundoshtovushlarhaqidagio'quvchilartasavvurinianiqlash, so'zlartalaffuzinikuzatishvaularnitovushtomonidantahlilqilishko'nikmasinio'stirish. Tarbiyaviy maqsad: o‘quvchilarni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, ona tili faniga muhabbat uyg‘otish, oila va uning a’zolariga hurmat bilan munosabatda bo‘lishga o‘rgatish; Rivojlantiruvchi maqsad: o‘quvchilarning so‘z boyligini o‘stirish, fikrlash, xulosa chiqarishga o‘rgatish. Tayanch kompetensiyalar: Axborot bilan ishlash kompetensiya elementi:O’quvchilarni har bir darsda kitob bilan ishlashga, bajarilayotgan mashqning maqsadini tushunishga o’rganadi. Fanga oid kompetensiyalar:Adabiy – nutqiy kompetensiya elementlari(tinglab tushunish, fikrni og’zaki bayon qilish, o’qish, fikrni yozma bayon qilish.) hikmatli gap, hikoya, she’r va ixcham audio matnlarni tinglab tushuna oladi; ularni ongli, ifodali to’g’ri o’qiy oladi, o’zbek tilida nutq tovushlarini to’g’ri qo’llay oladi, talaffuz me’yorlariga rioya qila oladi, bo’g’in ko’chirish qoidalariga rioya qila oladi, o’zlashtirgan leksik birliklarni matnda qo’llay oladi, tinish belgilarini to’g’ri qo’llay oladi.

Darsning texnologik xaritasi

T|r	Dars bosqichlari	Bajariladigan ish mazmuni	Bajariladigan ish shakli	Ajratilgan vaqt
1	Tashkiliy qism	O’quvchilarni darsga tayyorlash. Navbatchi axboroti.	Suhbat.	3 daqiqa
2	O’tilgan mavzuni takrorlash	O’tilgan mavzuni takrorlash. Savol va topshiriqlar berib, xulosalash.	Savol- javob.	10 daqiqa
3	Yangi mavzu ustida ishlash	Unli tovushlar va harflar	Ko’rgazmalilik.	20 daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	Yozuv daftari bilan ishlash	Daftar bilan ishlash	10 daqiqa
5	Darsni yakunlash va o’quvchilarni rag’batlantirish	Uyga vazifani tushuntirish	Rag’batlantirish.	2 daqiqa

I.Tashkiliyqism:Salomlashish, yo’qlamaqilish, o’quvchilarnidarsgatayyorgarliklarinitekshirish.

II.O’tilganmavzunitakrorlash:

1. O'quvchilardaftariko'ribchiqiladi.

2. Suhbat yordamida uy vazifasi qanday bajarilganligi aniqlanadi.

— Qanday vazifani bajardingiz? So'zlarni ikkitadan o'qing va shu so'zlarni farqlagan harflarni ayting.

II. O`yin: «So'zni toping».

1. Shirmoy no...

Shirin no...

2. Ko'm-ko'k may...a.

Sayroqi may...a .

3. Katta makt...b.

Mazmunli makt...b.

4. Oltin k...z.

Qora k...z.

O'quvchilar non—nok, maysa—mayna, maktab—maktub, kuz—ko'z so'zlarini yozadilar.

III.Yangi mavzu bayoni:

— Unli tovushni undosh tovushdan qanday ajratamiz? degan savol beriladi. O'quvchilar bilganlaricha javob berishga harakat qiladilar so'ngra quyidagi topshiriqlarni bajaradilar, so'roqlarga javob beradilar.

— Avval a, o, i, u, o\ e tovushlarini talaffuz qiling. Shu tovushlarni talaffuz qilganingizda havo og'izda to'siqqa uchradimi yoki erkin o'tdimi? (Erkin o'tdi.) Talaffuz qilganimizda havo og'izda to'siqqa uchraniay erkin o'tadigan va ovoz eshitiladigan tovushning nomi nima? (Unli tovush.) Unli tovush haqida yana nimalarni bilasiz? Bo'g'in hosil qiladimi? (Unli tovush bo'g'in hosil qiladi.) Unli tovush bo'g'in hosil qilgan so'z ayting. (O-na, a-na, u-ka.)

IV. Darsni mustahkamlash.

28—29- mashqlarni bajarish.

VI. O'yin: «Men o'ylagan so'zni topib ayting».

Doskaga o, a tovushlari yozilgan. Topadigan so'zingiz qarindoshlikni bildiradi, uch tovushdan tuzilgan. (Ona, opa, ota, aka.)

VII. Unli tovushlar haqidagi bilimlarni umumlashtirish.

V.Dars yakuni:

Dars umumlashtiriladi, o’quvchilar baholanadi.

VI. Uyga vazifa:30- mashq. (Mashq sharti tushuntirib beriladi.)


Ko’rildi: O’IBDO’

Sana

10-dars

Mavzu: A va o unlilari. 31*-32*-mashqlar

Mavzuga oid tayanch tushunchalar:A va o unlilari. Soatlar soni: 1 soat

Mavzuningqisqachata’rifi: A va o unlilari haqidama’lumotberish.

O’quv jarayonini amalga oshirish texnologiyasi: Metod:suhbat, tushuntirish,”Savol-javob” metodi,”Rasmli boshqotirma”, “Eng vijdonli o’quvchi” o’yinlari. Shakl:jamoa,guruhda ishlash,hamma o’zi uchun. Jihoz:darslik,rangli ko’rgazmalar,harakatli ko’rgazmalar,tarqatma testlar,plakatlar. Nazorat:O’quvchilarning darsda faolligi kuzatilib,hisobga olib boriladi. Baholash:O’quvchilar bilimi reyting mezonlari asosida baholanib,dars oxirida e’lon qilinadi.

Darsning maqsadi

Maqsadlar: Ta’limiy: Avaounlitovushlarnialohidavaso'zichidato'g'ritalaffuzqilish; shuharfliso'zlarnito'g'riyozishko'nikmasinio'stirish. Tarbiyaviy maqsad: o‘quvchilar qalbida tabiatga bo’lgan muhabbat tuyg’ularini uyg’otish. Rivojlantiruvchi maqsad: o‘quvchilarning so‘z boyligini o‘stirish, fikrlash, xulosa chiqarishga o‘rgatish. Tayanch kompetensiyalar: Axborot bilan ishlash kompetensiya elementi:O’quvchilarni har bir darsda kitob bilan ishlashga, bajarilayotgan mashqning maqsadini tushunishga o’rganadi. Fanga oid kompetensiyalar:Adabiy – nutqiy kompetensiya elementlari(tinglab tushunish, fikrni og’zaki bayon qilish, o’qish, fikrni yozma bayon qilish.) hikmatli gap, hikoya, she’r va ixcham audio matnlarni tinglab tushuna oladi; ularni ongli, ifodali to’g’ri o’qiy oladi, o’zbek tilida nutq tovushlarini to’g’ri qo’llay oladi, talaffuz me’yorlariga rioya qila oladi, bo’g’in ko’chirish qoidalariga rioya qila oladi, o’zlashtirgan leksik birliklarni matnda qo’llay oladi, tinish belgilarini to’g’ri qo’llay oladi.

Darsning texnologik xaritasi

T|r	Dars bosqichlari	Bajariladigan ish mazmuni	Bajariladigan ish shakli	Ajratilgan vaqt
1	Tashkiliy qism	O’quvchilarni darsga tayyorlash. Navbatchi axboroti.	Suhbat.	3 daqiqa
2	O’tilgan mavzuni takrorlash	O’tilgan mavzuni takrorlash. Savol va topshiriqlar berib, xulosalash.	Savol- javob.	10 daqiqa
3	Yangi mavzu ustida ishlash	A va o unlilari	Ko’rgazmalilik.	20 daqiqa
4	Yangi mavzuni mustahkamlash	Yozuv daftari bilan ishlash	Daftar bilan ishlash	10 daqiqa
5	Darsni yakunlash va o’quvchilarni rag’batlantirish	Uyga vazifani tushuntirish	Rag’batlantirish.	2 daqiqa

I.Tashkiliyqism:Salomlashish, yo’qlamaqilish, o’quvchilarnidarsgatayyorgarliklarinitekshirish.

II.O’tilganmavzunitakrorlash:

1. O'quvchilardaftariko'ribchiqiladi.

2. Suhbat yordamida uy vazifasi qanday bajarilganligi aniqlanadi.

O'quvchilar o'qituvchi aytgan topishmoqlarning javobini aytadilar. Javobni bildirgan so'zlarni (karam, sabzi, anor, yong'oq) bo'g'inga bo'ladilar va tovushlarni tartibi bilan aytadilar; unli tovushlarning talaffuzini bilganlaricha tushuntiradilar. So'zlarni yozib, unli harflar tagiga chizadilar.

III.Yangi mavzu bayoni:

1. 19- mashq.

Mashq berilgan topshiriqlari tartibida bajariladi. O'qituvchi bunday so'zlarning birinchi bo'g'inida a tovushi ba'zan o tovushiga yaqin talaffuz qilinsa ham doim a harfi yozilishini yodda tutishni tushuntiradi.


31-mashq

32-mashq