Surish orqali shifrlash va uni ochish. O’rin almashtirish orqali shifrlash. Sezar usuli

Sezar uslubida ko’dlash

1. 
   Sezar kodlash.
   
2. 
   Surish orqali shifrlash va uni ochish.
   
3. 
   O’rin almashtirish orqali shifrlash.
   

Sezar usuli da almashtiruvchi harflar n ta siljish bilan aniqlanadi.

n=3

A

B

D

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

E

F

G

H

I

J

K

L

M

N

O

P

Q

R

S

Q

R

S

T

U

V

X

Y

Z

O’

G’

SH

CH

NG

T

U

V

X

Y

Z

O’

G’

SH

CH

NG

A

B

D

Masalan: “Men oʻzbekman” so’zini Sezar usulida ko’dlaymiz va natija quyidagidek bo’ladi

“Phq chshfnpeq” kabi ko’dalanadi

Bu ko’dlash usuli yana Sezar surishi ham deb ataladi

Jadvalga binoan o’z ismimizni ko’dlaymiz

“Satinbayev Temur” n= 3

“Vexlqfeghz Xhpyu”

*Deshifrlash esa n=-3 qoidasiga asoslanai

O’rin almashtirish usuli

Eng sodda jadvalli shifrlashda asosan uzatiladigan ma`lumotning harflari juda sodda holda o`rin almashgan. Bu usulning kaliti jadval o`lchovi bilan aniqlangan. Bu usul skitala usuliga juda o`xshash. Masalan, T₀ = Satinboyev Temurdegan ma`lumot jadvalga ustun bo`yicha yoziladi. Uch qator va olti ustundan iborat jadvalga ma`lumot quyidagicha yoziladi

S	I	A	V	E	R
A	N	Y	_	M
T	B	E	T	U

Endi esa qator bo’yicha o’qib olinadi, so’ngra shifrlangan matn tayyor.

T₁ =SIAVERANY_M*TBETU*;

Deshifrlashda,esa kalit k=4*5; matritsa o’lchamiga teng bo’ladi va bunda qator bo’yicha yozilib ustun bo’yicha o’qiladi.

Eset NOD 32 yoki Smart Security dastur bazasini yangilash.

1. 
   Bazani yangilash.
   

Antiviruslar nima?

Zamonaviy foydalanuvchi shaxsiy kompyuter mashinaning barcha resurslariga bepul kirish huquqiga ega. Aynan shu narsa kompyuter virusi deb ataladigan xavf mavjudligiga imkoniyat yaratdi.

Kompyuter virusi - bu maxsus yozilgan dastur bo'lib, u o'z-o'zidan boshqa dasturlarga qo'shilib, ularning nusxalarini yaratib, dasturlarning ishlashini buzish, fayllar va kataloglarga zarar etkazish uchun fayllarga, kompyuterning tizim sohalariga va kompyuter tarmoqlariga kiritishi mumkin. kompyuter bilan har qanday shovqinlarni yaratish. Atrof muhitga qarab viruslar tarmoq, fayl, yuklash, fayl yuklash, makro viruslar va troyanlarga bo'linadi.

Tarmoq viruslari turli kompyuter tarmoqlarida tarqalgan.

• 
  Fayl viruslari asosan bajariladigan modullarga kiritilgan. Fayl viruslari boshqa turdagi fayllarga in'ektsiya qilishi mumkin, lekin, qoida tariqasida, bunday fayllarda qayd etilgan, ular hech qachon nazoratni qo'lga kiritmaydi va shuning uchun replikatsiya qilish qobiliyatini yo'qotadi.
  
• 
  Yuklash viruslari diskning yuklash sektoriga (Boot sektori) yoki yuklash dasturini o'z ichiga olgan sektorga o'rnatilgan. tizim diski(Master yuklash yozuvi).
  
• 
  Fayl yuklash viruslari fayllarni ham, disklarning yuklash sektorlarini ham yuqtirish.
  
• 
  Makroviruslar yuqori darajadagi tillarda yozilgan va Microsoft Office oilasi ilovalari kabi o'rnatilgan avtomatlashtirish tillariga (makrostillar) ega bo'lgan ilovalarning hujjat fayllariga zarar etkazadi.
  
• 
  Troyanlar kabi maskarad qilish foydali dasturlar kompyuteringizga virus yuqtirish manbai hisoblanadi.
  

Aniqlash, olib tashlash va himoya qilish uchun kompyuter viruslari bir necha turlari maxsus dasturlar viruslarni aniqlash va yo'q qilish imkonini beradi. Bunday dasturlar antivirus dasturlari deb ataladi. Quyidagi turlari mavjud antivirus dasturi :

• 
  - detektor dasturlari;
  
• 
  - dasturlar-shifokorlar yoki faglar;
  
• 
  - auditorlik dasturlari;
  
• 
  - filtrlash dasturlari;
  
• 
  - emlash dasturlari yoki immunizatorlar.
  

Bazani yangilash

ESET NOD32 Antivirusni yangilang

ESET NOD32 antivirus dasturining muhim tarkibiy qismlaridan biri uning haqiqiy yangilanishi, chunki virusli yangi ma'lumotlar bazalari bilan antivirus qurilmangizni to'liq himoya qiladi.

ESET NOD32 ning eng so'nggi versiyasini yuklab oling

NOD32 virusini imzolashni yangilang

Odatda antivirus ma'lumotlar bazalarini avtomatik ravishda yangilaydi, ammo bu bo'lmasa, tegishli sozlamalarni moslashingiz mumkin.

1. 
   NOD32-ni ishga tushiring va o'ting "Sozlamalar" - "Murakkab variantlar".
   

2. 
   Bo'limda "Yangilanishlar" ochish "Profillar"va keyin "Yangilash tartibi".
   

3. 
   Aksincha "Dasturni yangilash" slayderni faol holatga o'tkazing.
   
4. 
   Sozlamalarni saqlang "OK".
   

Imzolarni tekshirib, ularni qo'lda yuklab olishingiz mumkin.

1. 
   Antivirusda bo'limga o'ting "Yangilanishlar" va "Yangilanishlarni tekshiring".
   

2. 
   Ma'lumotlar bazalari mavjud bo'lsa, ularni qo'lda yuklab olishingiz mumkin "Hozir yangilash".
   

3. 
   Yuklash jarayoni boshlanadi.
   

NOD32 antivirusini yangilang

Antivirus dasturini yangilash kerak bo'lsa, unda litsenziya kalitini sotib olishingiz kerak.

1. 
   Ilovada ni bosing "Litsenziya sotib oling".
   

2. 
   Sizning brauzeringizda siz ESET onlayn-do'koniga yo'naltirilasiz.
   
3. 
   Platformani, qurilmalar sonini tanlang va tugmasini bosing "Xarid".
   

4. 
   Keyin maydonlarni to'ldiring.
   

5. 
   To'lov usulini tanlang, elektron pochta manzilingizni, mobil telefoningizni kiriting.
   

6. 
   Keyin ona tilingizda familiyani, ismingizni, otangizni kiriting, so'ngra ingliz tilida yozing.
   

7. 
   Yashash maydonini belgilang va ustiga bosing "Davom etish".
   
8. 
   Mahsulotni sotib olish uchun buyurtma bering.
   

9. 
   Kalitni olganingizda ESET NOD32 ga kiring va tugmasini bosing "To'liq mahsulot versiyasini yoqing".
   

10. 
    Keyingi oynada kalitni kiriting va tugmasini bosing "Faollashtirish".
    

11. 
    Endi sizda yangilangan antivirus mavjud.
    

Mahsulotni va virus imzolarini yangilashda hech qanday qiyin narsa yo'q. Dasturni yangilab turing va ma'lumotingiz xavfsiz bo'ladi.

Bazani offline yangilash.

Yangilashning ikkinchi usuli bu - tayyor baza jildidan yangilash

Buning uchun sizda baza jildi bo‘lishi kerak. Avval baza jildini (menda u «nod_upd» deb nomlangan, u sizda boshqacha nomlangan bo‘lishi ham mumkin)  “Rabochiy stol” («Ish stoli»)ga “Vstavit” («Qo‘yish») qilasiz, so‘ngra uni ochasiz.  So‘ngra Аддресс: degan joydagi jildning yo‘li ko‘rsatlilgan joyni belgilab uni oxiriga drop (\) belgisini qo‘yib, hammasini belgilab nusxa olasiz (Копировать). Agar internetdan yangilamoqchi bo‘lsangiz, yangi tekin bazaga linkni  topib, o‘sha linkdan nusxa olishingiz kerak bo‘ladi.

Komputerning o‘ng past burchagidagi “nod 32”ning nishoncha (belgisi)sini ochasiz.

 

“Настройка” vkladkasiga kirib, bu yerdan «Вкл.расширенный режим»ga bosasiz va sizdan so‘raladigan savolga «Да» deb javob berasiz.

Endi u yerdan “Ввод всего рассширенних параметров”ga bosasiz.



U yerdan “Obnovleniye” ga bosasiz.

 

U yerdan “Изменить”ga bosasiz.

“Сервер обновление”ning pastiga “Вставить” qilasiz.

So‘ngra “Добавить”ni, so‘ngra “OK”ni bosasiz. “Обновление” vkladkasiga kirib, “Обновить базу данных сигнату вирусов” ni bosasiz.

 

Qattiq disk qismlarini nusxalash va tiklash.

Acronis True Image Bosh sahifa

Acronis True Image Home-dan foydalanish  operatsion tizimni barcha bilan zaxira qilishimiz mumkin o'rnatilgan dasturlar va sozlash orqali biz qattiq diskning barcha bo'limlarini, alohida fayllarni va papkalarni nusxalashimiz, umuman, har qanday ma'lumotlar qatorining zaxira nusxasini yaratishimiz mumkin. Eng muhimi - hozir biz ushbu ma'lumotlarning barchasini ushbu dastur tomonidan yaratilgan rasmlardan istalgan vaqtda, bir necha daqiqada joylashtirishimiz mumkin.

Zaxira nusxasini yaratish mahalliy disk  Operatsion tizim bilan "C" har qanday vaqtda biz nusxani yaratishda uning ish holatini tiklashimiz mumkin. Xuddi shu narsa qattiq diskning boshqa barcha bo'limlariga, shuningdek alohida papkalar va fayllarga tegishli. Endi har qanday salbiy ta'sir (viruslar, dasturning ishlamay qolishi) paydo bo'lganda, biz zaxira nusxasidan tizimni ish holatiga qaytaramiz.

Qattiq diskning to'liq nusxasi  Zaxira nusxalarini kompyuterning o'zida ham, tashqi muhitda - olinadigan drayvlar, tashqi qattiq disklarda va boshqalarda saqlash mumkin.

Acronis Windows-da va undan ishlaydi yuklash disk, biz uning yordami bilan yaratamiz. Ikkinchi usulni tanlaymiz, chunki bizning operatsion tizimimiz qulflangan (har xil sabablarga ko'ra) va shunga mos ravishda biz Windows-ga kira olmaymiz va dasturni ishga tushira olmaymiz, yuklash diskidan yuklab oling va kerakli zaxirani tanlaganimizdan so'ng, biz 5 daqiqada ishlay olamiz. nusxa yaratilish paytida u mavjud bo'lgan tizim.

Shunday qilib, boshlaylik.  Akronis-ning sinov og'irligini yuklab oling (rasmiy saytdan tarqatish to'plami :), yuklab olayotganda "Yandex-ni o'rnatish" belgisini olib qo'yishni unutmang.

Aytgancha, dasturning o'zi shunchaki o'chirilishi mumkin. Biz endi bunga ehtiyoj sezmaymiz, biz uning yordami bilan yaratadigan yuklash diskida ishlaymiz. Garchi ushbu mahsulotni sotib olish va uning barcha funktsiyalaridan to'liq foydalanish tavsiya etiladi. Sizga shuni eslatib o'tamanki, Revo Uninstaller orqali dasturlarni kompyuterdan olib tashlash yaxshiroqdir. Kelajakda disk yordamida biz tizimni har doim nusxadan tiklashimiz mumkin, hatto Windows ishlamasa ham. Bu yaxshi yuklash diskidir.

Yuklab olingan faylni ishga tushiring va "Keyingi" tugmasini bosing. Keyingi oynada "Qabul qilaman ..." maydoniga va yana "Keyingi" maydoniga kalitni qo'ying.

Keyingi oynada biz qatnashishdan yoki rozilik berishdan bosh tortamiz va "Keyingi" ni bosing. Keyingi, sinov kalitini kiriting. Oddiylik uchun dastur bilan yuklab olganingizni matnli faylga kiritishingiz mumkin. Matn faylidan nusxa ko'chiring - "Keyingi".

Yoki quyida joylashgan "Seriya raqamini olish" tugmachasini bosishingiz mumkin, brauzer ochiladi, oynada siz elektron pochtangizni kiritasiz va kalit sizga yuboriladi. Bir so'z bilan, kalitni kiriting va "Keyingi" ni bosing. Keyingi yorliqda "To'liq" versiyasini tanlang - "Keyingi" - "Davom eting."




Bir necha soniya va dastur o'rnatildi. "Yopish" tugmasini bosing. Biz qayta ishga tushirishga rozi bo'lamiz. Kompyuterni qayta ishga tushirgandan so'ng, ish stolida ikkita yorliq paydo bo'ladi: Acronis True Image Home (ATI) dasturining o'zi va Acronis Online Backup. Umuman olganda, ikkinchisi ma'lumotlaringizni kompaniyaning serverlarida saqlash uchun mo'ljallangan. Men ushbu xizmatdan foydalanmayman va shuning uchun men bu haqda to'xtalmayman.

Yorliqdan ATI-ni ishga tushiring va "Asosiy oynaga o'ting." Dasturning asosiy oynasi ochiladi, unda biz "Bootable media-ni yaratish" opsiyasini tanlaymiz.

Shunday qilib, hozir biz yuklash diskiga egamiz. Undan yuklash va tizimning birinchi zaxira nusxasini yaratish qoladi. Kompyuterni biz yaratgan diskdan yuklashi uchun siz BIOS-ga kirishingiz va yuklash ustuvorligini qattiq diskdan CD-ga o'zgartirishingiz kerak.

BIOS-ga kirish uchun, kompyuterni qayta ishga tushiring va yuklab olish boshida "Yo'q qilish" tugmasini bir necha marta bosing. Biz BIOS-ga kirishamiz. Biz (o'ngdagi klaviaturada yuqoriga va pastga o'qlar bilan) tepada BOOT yozuvi - Boot Device Priority - Birinchi yuklash qurilmasi; yoki: Advanced BIOS xususiyatlari - Birinchi yuklash qurilmasi (BIOS versiyasiga qarab) biz Enter tugmachasini bosib ushbu bo'limga kiramiz. Endi biz tizimga nima uchun uni birinchi navbatda yuklash kerakligi to'g'risida ko'rsatmalar beramiz, CDROMni (CD-dan yuklash) strelkalari (yoki +/- tugmachalari) bilan o'rnating, Enter - F10 - Enter tugmasini bosing.

Qayta yoqilgandan so'ng  kompyuter kompakt-diskdan yuklashni boshlaydi. Keyin (o'qlar) Acronis True Image Home-ni tanlashingiz kerak bo'lgan oyna paydo bo'ladi va Enter-ni bosing, aks holda Windows yana qattiq diskdan yuklashni boshlaydi.

Aytaylik, siz hamma narsani to'g'ri qildingiz va asosiy Acronis oynasiga kirdingiz. Keling, mahalliy S drayverini operatsion tizim bilan zaxira qilaylik. "Zaxira - Disklar" -ni tanlang.

Zaxira (Disklar)

Keyingi oynada C drayveri yonidagi katakchani belgilang va "Keyingi". "Sektor ichidagi arxiv" va "Arxiv taqsimlanmagan bo'shliq" qarshisidagi katakchalarni belgilash shart emas.

Nusxalangan qismini belgilang

Tanlang   "Yangi arxiv rezervini yarating. nusxalari " quyida joylashgan "Ko'rish" tugmachasi orqali biz nusxalarini saqlaydigan papkani tanlang (men sizga ushbu maqsadlar uchun maxsus jild yaratishingizni maslahat beraman, uni ustiga qo'ymang. tizim haydovchisi  C, boshqa har qanday holatda). Nusxalarni saqlash uchun papkani belgilash uchun "Ko'rish" tugmachasidan foydalangandan so'ng, kursorni manzillar satriga qo'ying va bizning nusxamiz nomini yozing (har qanday deb o'ylang, shunchaki bugungi kun uchun raqamlarni yozishingiz mumkin, masalan: 05/15/2012). "OK" va "Keyingi" ni bosing.

Zaxira joyini tanlang

Keyingi yorliqda siz nusxalash uchun "Tanlovlar" ni ko'rishingiz mumkin, ammo bu kerak emas, standart sozlamalar juda mos keladi. Endi quyida joylashgan "Davom etish" tugmachasini bosish kifoya qiladi va C bo'limining zaxira nusxasini yaratish jarayoni boshlanadi.

Jarayon tugagandan so'ng, "OK" ni bosing va dasturni yoping, shu bilan kompyuterni qayta ishga tushirish uchun signal beriladi. Qayta yoqilganda, BIOS-ga yana kirishni va teskari manipulyatsiyani bajarishni unutmang, ya'ni CDROM (CD) o'rniga birinchi yuklanadigan HDD qurilmasini o'rnating.

Xuddi shu tarzda, Acronis yuklash diskidan foydalanib, qattiq diskning boshqa bo'limlari, alohida papkalar va fayllarning zaxira nusxalarini yaratishingiz mumkin (buning uchun birinchi qadamda biz "Disklar" ni emas, balki "Fayllar va papkalar" ni tanlaymiz).

Oldindan yaratilgan nusxadan tizimni tiklash sizga hech qanday qiyinchilik tug'dirmaydi. Diskdan yuklashdan so'ng "Qayta tiklash - Disklar" -ni tanlang, "Ko'rish" tugmachasi orqali saqlangan nusxani belgilang - "Ok" - "Keyingi" - "Disklar va bo'limlar" - biz nusxadan tiklamoqchi bo'lgan bo'limning oldida bir kun qo'ying (birinchi nusxani yaratishda) siz MBRni teskari tomonga qo'yishingiz mumkin, keyin qo'yolmaysiz) - "Keyingi" - "Keyingi" - "Davom eting." Agar yuklash vositasi tartibda bo'lsa, siz "MBR" katakchasini belgilab qo'yishingiz mumkin. Qolganlarning hammasi sezgir va tavsifga muhtoj emas.

Disk nusxasi  - Bu qattiq diskning mantiqiy tarkibining, shu jumladan uning tuzilishining aniq tasviridir. Handy Backup - bu tizim disklari va ma'lumotlar disklarining aniq nusxalarini yaratadigan, shu jumladan USB flesh-diskiga disk nusxalarini yaratadigan diskni zaxira qilish dasturi.

Handy Backup-dan foydalanib, qattiq diskning aniq nusxasini qanday olish mumkin?

Handy Backup-da diskning nusxasini yaratish uchun ikkita o'rnatilgan plagin mavjud " Diskdagi rasm"va" Tizimni tiklash". Ikkala vosita ham" Disk Clone "ma'lumotlar manbalari guruhida joylashgan. Bundan tashqari, tashqi HBDR yordam dasturi yuklash diskining nusxasini yaratish uchun Handy Backup-ga kiritilgan.

Qanday qilib qattiq diskka zaxira qilish kerak?

Buning uchun sizga VHD formatidagi diskning nusxalarini yaratadigan tizimni tiklash plagini kerak bo'ladi. Tizimni tiklash vositasi yordamida qattiq diskning nusxasini yaratish uchun quyidagi ko'rsatmalardan foydalaning.

1. 
   Handy Backup-ni oching va tugma yoki Ctrl + N-dan foydalanib yangi vazifa yarating.
   
2. 
   Tanlang zaxira vazifasi  1-qadamda va 2-bosqichga o'ting.
   
3. 
   "Kengaytirish" Disk kloni"Tizimni tiklash plaginini tanlang.
   

1. 
   Endi kerakli drayverni yoki qismni tanlang. OK ni bosing.
   
2. 
   Yangi vazifani yaratish bo'yicha Foydalanuvchi qo'llanmasi bo'limida tavsiflanganidek, diskni zaxira qilish vazifasini yaratishda davom eting.
   

Izoh  Disk nusxalarini yaratish uchun siz tizim ma'murlari imtiyozlariga ega bo'lishingiz kerak!

Tizim qutqarish plaginidan foydalanib olingan VHD formatidagi disk rasmini virtual disk sifatida (shu jumladan Windows yordamida o'rnatish orqali), yuklash diskida yoki virtual mashina diskida ishlatishingiz mumkin.

Qattiq diskda yoki ma'lumotlar diskida bo'limning nusxasini qanday qilish kerak?

Buni amalga oshirish uchun sizga Disk Image plagini kerak bo'ladi. Yuqoridagi ko'rsatmalardan foydalaning, ammo 2-bosqichda tizimni tiklash o'rniga Disk tasvirini tanlang, ushbu plagin faqat disk bo'limlarini o'zining ichki izchil formatida nusxalashini unutmang.

Tizim diskining nusxasini qanday yaratish mumkin?

Handy Backup Ofast Recovery (HBDR) yordam dasturi bu Handy Backup foydalanuvchilari uchun mavjud bo'lgan qattiq diskka zaxira nusxasini olishning uchinchi usuli. HBDR Handy Backup Professional foydalanuvchilari va barcha server echimlari uchun bepul.

HBDR yuklanadigan disklar va ma'lumotlar disklarining nusxalarini yaratadi (masalan, Windows 10 yoki Windows 7 diskining nusxasini yaratishga imkon beradi) va shuningdek, diskning nusxasini boshqa diskka (shu jumladan virtual disklarga) o'tkazishga imkon beradi.

Handy Backup-ning asosiy xususiyatlari

• 
  Avtomatlashtirish:  belgilangan vazifalarni bir necha oydan bir necha daqiqagacha bo'lgan vaqt oralig'ida yoki tashqi USB drayverini kompyuterga ulash yoki tizimga kirish kabi tizim voqealari sodir bo'lganda boshlang.
  
• 
  Xavfsizlik: disk nusxalarini shifrlash va shifrlangan kanallar orqali Internet orqali uzatish uchun o'rnatilgan vositalar (jumladan, SFTP va FTPS protokollarini qo'llab-quvvatlash, shuningdek qo'shimcha ma'lumotlarni shifrlash uchun tashqi dasturlarni chaqirish).
  
• 
  Issiq va soya nusxalariHDD disklari:  dastur zaxira nusxalarini olish uchun VSS-dan foydalanadi qattiq disklar  ishlariga xalaqit bermasdan. Bundan tashqari, dasturni jim rejimda Windows xizmati sifatida ishlatish mumkin.
  
• 
  Tarmoq:  dastur o'rnatilgan (xaritada ko'rsatilgan) HDD yoki tarmoq drayverlarining nusxalarini yaratishi mumkin. Shuningdek, diskning virtual nusxasini yaratish yoki aksincha virtual tarmoqlarni umumiy vazifaning bir qismi sifatida tarmoq orqali nusxalash mumkin.