Super biologiya uz – yana birinchi, yana oldinda, yana birinchi rivojlanishda…

SUPER_BIOLOGIYA_UZ – YANA BIRINCHI,  YANA OLDINDA,  
YANA BIRINCHI RIVOJLANISHDA… 
 
a-Tayga b-Dasht c-o`tloq d-Sahro e-Tropik o`rmon f-
Mo`tadil iqlim mintaqasining keng bargli o`rmonlari 
1.Yirtqichlardan bo`ri,sher,qoplon,gepard,giyena itlari 
uchraydi.2.Bu biogeotsenozlarda asosan boshoqli va 
boshqa gulli o`simliklar o`sadi. 3.Hayvonlar orasida 
hasharotlar ko`p uchraydi.4.Doimiy yashil ignabargli 
daraxtlar hukmronlik qiladi(pixta,kedr,qarag`ay) 5.Yirik 
bargli daraxtlar buk,lipa,eman,zarang,shumtol o`sadi 
6.Kserofit o`t o`simliklar ,qisman butalar efemerlar ko`p 
uchraydi 7.Daraxtlar yarus bo`ylab zich 
joylashgan,epifitlar va lianalar ko`p uchraydi. 
A)a-1,b-3,c-2,d-6,e-7,f-5 B)a-4,b-1,c-2,3,d-6,e-7,f-5 
C) a-1,b-3,c-2,d-5,e-6,f-4 D) a-4,b-1,c-2,d-5,e-7,f-6  
 
62…….da yonma-yon o‘suvchi bir turga mansub 
o‘simliklarni uchratish mushkul. Odatda bu 
biogeotsenozlarda har xil turga mansub o‘simliklar 
yonma-yon o‘sadi.Hozirgi kunda o‘rmon 
biogeotsenozlari keskin kamayib bormoqda. Bu esa o‘z 
navbatida biosferaga sezilarli ta’sir o‘tkazadi.  
A) Tayga B) o`tloq  
C) Sahro D) Tropik o`rmon 
 
63.Chuchuk suv ekosistemalaridagi cheklovchi omilni 
aniqlang. 
A)Haroratning pastligi B)Oziq yetishmasligi 
C) Suv tarkibida erigan gazlar, kislorod va karbonat 
angidridning miqdori o‘zgaruvchan 
D)Suv tarkibidagi har xil zararli moddalarning ko`pligi 
 
64.Chuchuk suvda yashaydigan organizmlar hayot 
shakllariga ko‘ra qanday guruhlarga ajratiladi? 
A)Produtsent,konsument,redutsent 
B) bentos, plankton, nekton 
C)Faol va nofaol  
D)Qisqa kun,uzun kun,neytral 
 
65.Barcha chuchuk suv havzalari tuzilishiga ko‘ra nechta 
va qanday guruhga bo‘linadi? 
A) 3ta.1)oqmaydigan suv havzalari – ko‘l, hovuzlar;2) 
oqadigan suv havzalari – daryo, soy, buloqlar; 
3)botqoqlar. 
B) 3ta.1)oqmaydigan suv havzalari – ko‘l,soylar;2) 
oqadigan suv havzalari – daryo, buloqlar; 3)botqoqlar 
C) 2ta.1)oqmaydigan suv havzalari – ko‘l, hovuzlar;2) 
oqadigan suv havzalari – daryo, soy, buloqlar;  
D) 3ta.1)oqmaydigan suv havzalari – ko‘l, 
buloqlar,soylar;2) oqadigan suv havzalari – daryo,  
hovuzlar 3)botqoqlar 
 
66.Quyidagilarning qaysilari “dengiz ekosistemalari”ga 
kiradi? 
1.Daryolar 2. ochiq dengizlar (okean), 3.Ko`llar 
4.kontinental shelflar,5. ko‘rfazlar,6. 
bo‘g‘ozlar,7.botqoqliklar 8.daryolarning quyilish joylari 
(limanlar) 
A)1,3,5,7 B)2,4,5,6,8 
C)1,2,3,5,6 D)2,4,6,7,8 
 
67. Dengiz ekosistemalariga xos bo`lgan xususiyatlarni 
ajrating. 
1. Dengiz ekosistemalari Yer sharining 70% ini egallaydi. 
2.Dengizlarning faqat yuza qismida hayot bor  
3.Dengizlar va okeanlarda suvning doimiy aylanishi 
kuzatiladi, dengiz ekosistemalarida to‘lqinlar vujudga 
keladi.4. Dengiz suvining sho‘rlanish darajasi juda yuqori 
(40% gacha) 5. Dengizda yashovchi organizmlarda suv 
yo‘qotilishiga qarshi bir qancha moslanishlar vujudga 
kelgan.6. Dengizlarda plankton, nekton va bentos 
organizmlar yashaydi. 
A)1,3,4,5 B)2,4,6  
C)1,3,5,6 D)2,4,5,6 
 
68.Tirik organizmlarning deyarli necha foizi tropik 
o`rmonlarda yashaydi? 
A)30% B)20% C)40% D)50% 
 
69.Respublikamizning cho‘l ekotizimiga xos bo`lmagan 
xususiyatlarni ajrating. 
1. Cho‘l mintaqasi butun respublikamiz hududining 60% 
dan ko‘pini tashkil qiladi 
2.dengiz sathidan 4000–5000 m gacha bo‘lgan 
balandlikda joylashgan. 3.Shimoliy-g‘arbiy hududlar 
cho‘l va chala cho‘llardan iborat 4.Biologik 
mahsuldorlikni cheklovchi omili sho`rlanishning 
yuqoriligi hisoblanadi.5Yog‘ingarchilikning oylik 
miqdori 200 mm dan oshmaydi 6. asosan yog‘ingarchilik 
qish-bahor faslida kuzatiladi.7. Harorat yozda +40+45°C 
ga yetadi .8. Cho‘l mintaqasida o‘simliklarning tarqalishi 
yillik yog‘in miqdoriga bog‘liq. 
A)1,3,6,7,8 B)2,4,5 
C)1,2,4,5 D)2,3,6,7,8 
 
70.Cho‘l mintaqasida o‘simliklarning xilma-xilligini 
nima belgilaydi? 
A)Namlikning yuqori bo`lishi  
B)Yog`ingarchilik miqdori  
C) tuprog‘ining xilma-xil bo‘lishi 
D)haroratning yuqori bo`lishio‘simliklarning xilma-
xilligini belgilaydi.  
 
71.Cho`l ekotizimini tuproq  strukturasiga ko‘ra  unda 
o`sadigan o`simliklar bilan juftlang. 
a- sho‘rxok tuproqli cho‘llar b-qum tuproqli cho‘llar c-
gipsli cho‘llar 
1.seret baliqko‘z,2. saksovul 3. qizil sho‘ra,4. qora 
boyalich5. sarsazan 6. sag‘an 7. qumtariq 8. buyurg‘un 9. 
juzg‘un 10. shuvoq 11. silen 12. iloq  
A)a-1,3,5 b-2,6,7,9,11,12 c-4,8,10 
B) a- 2,6,7,9,11,12 b-1,3,5c-4,8,10 
C) a- 1,3,5,7 b-2,3,4,6,8 c-9,10,12 
D)a-1,3,5 b-2,6,7,9,11 c-4,8,10,12 
 

---