Super biologiya uz – yana birinchi, yana oldinda, yana birinchi rivojlanishda…

SUPER_BIOLOGIYA_UZ – YANA BIRINCHI,  YANA OLDINDA,  
YANA BIRINCHI RIVOJLANISHDA… 
 
C) a-haroratning balandligi; b-yorug’likning 
yetishmasligi 
D) a-yorug’lik baland; b-harorat pastligi. 
 
44. Muhitning o’zgaruvchanligi keng doirada 
moslashuvchan organizmlarni belgilang. 
1.kalamush; 2.qushlar; 3.chigirtkalar; 4.suvarak; 
5.baqalar; 6.pashshalar; 7.kaltakesaklar; 8.burgalar. 
A) 1,3,4,8 
B) 2,5,6,8 
C) 7,5,1,2 
D) 1,4,6,8 
 
45. Chidamlilik chegaralari doirasi keng bo’lgan(a), 
muhitning o’zgaruvchanligiga keng doirada 
moslashuvchan(b), nisbatan doimiy muhit sharoitida 
yashashga moslashgan(c) organizmlar nima deb ataladi? 
A) a-evribiontlar; b-kosmopolitlar; c-stenobiontlar 
B) a- kosmopolitlar; b- evribiontlar; c- stenobiontlar 
C) a- stenobiontlar; b- kosmopolitlar; c- evribiontlar 
D) a- stenobiontlar; b- evribiontlar; c- kosmopolitlar 
 
46. Tog’ri fikrni belgilang. 
A) organizmni yashab qolishini optimum chegarasidan 
eng kam og’adigan ekologik omil belgilaydi 
B) Shimoliy Amerikada yashovchi kolibrilar ma’lum bir 
turdagi o’simlik nektari bilan oziqlanadi. 
C) Ekosistemaning yashab qolishini optimum 
chegarasidan eng ko’p og’adigan  ekologik omil 
belgilaydi 
D) barcha javoblar to’g’ri 
 
47. Balandligi 150-155 m ga yetadigan  daraxtning bargi 
bilan oziqlanadigan organizm tarqalgan biogeografik 
viloyatda qaysi o’simliklar uchraydi? 
A) bambuk, banan, qora daraxt 
B) janubiy qoraqayich, buk, zarang 
C) eman, buk, zarang 
D) qizil daraxt, palma, akatsiya 
 
48. Ekologik nisha nima? 
A) Tirik organizm, tur, jamoaning hayotiy faoliyati va 
rivojlanishini susaytirib yoki to’xtatib qo’yadigan omil 
B) Ekologik omilning organizm hayot faoliyatiga 
ko’rsatadigan ta’sirining eng qulay chegarasi. 
C) Turning biotizm sifatiga mavjudligini belgilab 
beruvchi barcha abiotik va biotik omillarning yig’indisi. 
D) Muhit omillarining keng doirasida o’zgarishiga 
turning bardosh bera olmasligi 
 
49. Qaysi organizmlar bir hududda yashaydi va turli 
ekologiknishalarni egallaydi? 
A) olmaxon va bug’u  B) qoramol va kengru 
C) kulrang va qora kalamushD) olmaxon va qoramol 
 
50. O’tlarning eng pastki qismi bilan(a), o’tlarning yuqori 
qismi bilan(b), daraxtning barglari va shox-shaffosi 
bilan(c) oziqlanadigan organizmlar uchun umumiy 
belgini aniqlang. 
A) oshqozoni 4 bo’lmali, o’simlikxo’r organizmlar 
B) oshqozoni sodda tuzilgan, ko’richak o’simtasi juda 
uzun 
C) chap aorta ravog’iga ega, o’simlikxo’r organizm 
D) oshqozoni bo’lmalaga bo’linmagan, o’ng aorta 
ravog’iga ega. 
 
51. Qaysi fikr to’g’ri? 
A) Ekologik nish organizmnin hayot tarzi, yashash shart-
sharoitlari, oziqlanishini o’z ichiga oladi. 
B) Tirik organizmlarning hayotiy faoliyati va 
rivojlanishini ekologik omilning faqat minimum 
chegarasini susaytiradi. 
C) Organizmlarga ekologik omillar kompleks ta’sir 
ko’rsatadi. 
D) Bir biotsenozda ikki tur bitta ekologik nishani 
egallamaydi. 
 
52. Cheklovchi omilning ta’sir kuchini o’zgartirish(a) va 
cheklovchi omilning ta’sir kuchini maqsadga muvofiq 
yo’naltirish(b) bilan bog’liq tushunchalar? 
1.muhofazadagi tur individlari sonini ko’paytirish; 2. 
Bog’dorchilikda mahsuldorlikni oshirish; 3. Madaniy 
o’simliklardan yuqori hosil olish; 4. Turning saqlab 
qolishiga erishish; 5. Baliqchilikda organizmlarning 
hayotiy jarayonlarini boshqarish; 6. Tabiatda tirik 
organizmlarning hayotiy jarayonlarini boshqarish. 
A) a-2,3,5,6 b-1,4 
 
B)  a-1,4;  b-2,3,5,6 
C) a-2,4,6; b-1,3,5 
 
D) a-1,4,6; b-2,3,5 
 
53. Ekosistemada kechadigan biologik jarayonlarni 
energiya bilan ta’minlovchi omil bilan mantiqiy bog’liq 
tushunchalarni belgilang. 
1.mavsumiy va geografik zonallik jihatdan o’zgaruvchan; 
2.denaturatsiyaga olib keladi; 3.fazoda mo’ljal olish 
uchun zarur omil; 4.organizmda issiqlik me’yorini 
saqlaydi; 5.suv almashinuvini ta’minlaydi; 6.muz 
krisstallari hosil bo’lishini ta’minlaydi; 7.organik modda 
hosil bo’ladigan jarayon uchun energiya manbai 
A) 1,4,5,6 
B) 2,6,4,5 
C) 3,4,5,7 
D) 1,3,5,7 
 
54. Tirik organizmlarga ta’siri to’lqin uzunligi va 
miqdoriga bog’liq(a), tana qoplami orqali suv 
bug’lanishini kuchaytiradigan(b), bakteriyalarni nobud 
qilish(c) xususiyatiga ega  bo’lgan nurlar 
A) a-ultrabinafsha, b-infraqizil, c-ultrabinafsha 
B)a-ko’rinadigan, b- infraqizil, c- ultrabinafsha 
C) a- ultrabinafsha, b- infraqizil, c- ko’rinadigan 
D) a- ko’rinadigan, b- ultrabinafsha, c- infraqizil 
 
55. Ozon ekranidan o’tmaydigan ultrabinafsha nurlarning 
to’lqin uzunligi(a) va issiqlik manbai hisoblanadigan 
nurlarning to’lqin uzunligi(b) 
A) a-400 nm, b-750 nm 

---