Sun’iy intellekt va neyron tarmoqlari fanidan 1-topshiriq

5-rasm. 2-kiruvchi parametr uchun uning oraliq qiymati va termlarini belgilash



6-rasm. Chiquvchi parametr uchun uning oraliq qiymati va termlarini belgilash

1-jadval

№	Parametr turi	Parametr nomi	Parametr oraliq qiymati	Termlar (Tegishlilik funksiyasi uchun)
1	Kiruvchi	Yoshi	[18-50]	Kichik Orta Katta
2	Kiruvchi	Oylik maoshi	[10-100]	Kam Ortacha Yuqori
3	Kiruvchi	Kafil Oylik maoshi	[10-50]	Kam Ortacha Yuqori
4	Chiquvchi	Kredit	[0-100]	Yoq Ortacha Kop

1-jadval. Model uchun parametrlar xususiyatlari

Barcha parametrlar va ular asosida tegishlilik funksiyalari kiritilgandan keyin, model uchun noravshan qoidalar to’plami quriladi. Buning uchun “Edit->Rules” menyusini tanlash yoki “Ctrl+3” tygmasini bosish kerak bo’ladi. Natija paydo bo’lgan oynaga model qurish uchun qoidalar to’plami kiritiladi.

7-rasm. Kiruvchi va chiquvchi parametlarga termlarni kiritish



8-rasm. Qoidalarni kiritish

Barcha qoidalar asosli holda kiritiladi va “View->Rules” menyusiga kirgan holda model natijalarini kuzatishimiz mumkin bo’ladi.

9-rasm. Qurilgan noravshan mantiq modelining foydalanuvchi interfeys orqali natijasini kuzatish oynasi (Rule viewer)

Rasmda ko’rsatilganidek, kiruvchi parametrlar son bilan ifodalangan va mos holda chiquvchi parametr ham son ko’rinishida natija ko’rsatyabdi. Lekin ushbu natijani hisoblash jarayoni noravshan qoidalar asosida qurilgan model bo’yicha amalga oshiriladi. Qurilgan model grafigini ko’rish uchun “View->Surface” menyusiga kiriladi.

10-rasm. Qurilgan noravshan mantiq modelining grafigi

Xulosa

Vazifani bajarish davomida magistrlik dissertatsiyamga bog’liq mavzudagi ya’ni, kredit olish masalasi bo’yicha misolni o’rganib chiqdim. Kreditni obyekt sifatida tanlab olib, mazkur kredit uchun kiruvchi parametrlarni belgilab oldim va shu kiruvchi parametrlarga termlarni belgilab chiqdim. Natija men tanlagan obyekt yani kredit chiqishi yoki chiqmasligi edi. Men matlab dasturida kredit olish uchun uning noravshan mantiqiy modelini qurdim. Modelni qurishda kiruvchi va chiquvchi parametlar va ularning qiymat oraliqlari va termlarini kiritdim. Mazkur kiruvchi va chiquvchi parametlardan foydalanib real qoidalar to’plamini yaratdim va matlab dasturida mana shu qoidalar asosida noravshan mantiq modelini qurdim va uning son qiymatlarini kuzatdim.

Foydalanilgan adabiyotlar

1. W.S. McCulloch and W. Pitts, "A Logical Calculus of The Ideas Immanent in Nervous Activity", Bull. Math. Biophys, 5 1943, pp.115-133.

2. "Power flow analysis by Artificial Neural Network"International Journal of Energy and Power Engineering 2013; pp.204-208.

3. R. E. Bourguet, P. J. Antsaklis, "Artificial Neural Networks in Electric Power Industry", Technical Report of the ISIS (Interdisciplinary Studies of Intelligent Systems) Group, No. ISIS-94-007, Univ of Notre Dame, April 1994. Pp.1-2.

4. Ротштейн А.П. Интеллектуальные технологии идентификации нечеткие множества, нейронные сети, генетические алгоритмы

5. https://www.mathworks.com/products/matlab-online.html