Sultonmurod Olim, Sunnat Ahmedov, Rahmon Qo‘chqorov

«Vatan» tushunchasi muayyan jug‘rofiy hududnigina qamrab
olmaydi, balki uning tarkibiga butun jamiyat, uning kechagi kuni,
buguni va ertasi ham kiradi».
Vatan tushunchasi tarkibida o‘zimiz yashayotgan jamiyat a’zolari, 
yurtimizning kechagi kuni va buguni jamuljam ekanini yaxslii tasawur 
qilamiz. Biroq bu tushunchaga «Vatanning ertasi ham kirishi»ni 
qanday izolilaymiz? Axir «erta» hali yo‘q narsa-ku, uning qanday 
bo‘lishini bilmaymiz-ku. Hali mavjud bo‘lmagan, qanday bo‘lishi 
noma’lum narsani tushuncha tarkibiga qo‘sliish qalay bo‘larkin?
«Vatan» tushunchasi haqidagi Ozod Sharafiddinov fikrining 
eng muhim o‘m i ham ayni shunda. Agar diqqat bilan o‘qigan 
bo‘lsangiz, maqolaning nafaqat bu joyi, balki butun maqsad va 
mazmuni ertangi kunga yo‘naltirilgani, kelajak tashvishi bilan 
yo‘g‘rilganini sezasiz. Muallif uzoq moziyda yuz bergan Sliiroq 
qaliramonligini eslaydimi yoki XX asr boshida faoliyat yuritgan 
jadidlarni tilga oladimi — barchasidan murod — Vatanning ertangi 
kuni qanday bo‘ladi? — degan savolni o‘ziga va zamondoshlariga 
berib ko‘rmoqlikdir. Olimning bu o‘ylari maqoladagi mana bu 
mulohazasi bilan chambarchas bog‘liq:
«Axir bu go‘zal Vatan Allohning el qatori menga ham atagan
buyuk tuhfasi. Mendan awal o ‘tgan avlod-ajdodlarim uni jamiki
betakror jozibasi bilan, tuganmas xazinalari bilan menga meros
qoldirgan. Xo‘sh, nima qilmoq kerak?

---

Tekin meros ekan deb uning boyliklarini bir chekkadan
sovuraverishim kerakmi?»
Darhaqiqat, Vatan degan imorat ko‘climanclii qabilalar bahorda 
vaqtinchalikka qurib, qish boshida buzib yig‘ishtirib ketadigan 
chodir emas. Bu muqaddas dargoh Siz bilan bizga qadar ham 
bo‘lgan, Siz bilan biz o‘tib ketganimizdan keyin ham abadiy qolajak! 
Hamma gap uni ertangi kunga qanday ahvolda qoldirmoqlikdadir. 
Vatan chinakam Vatan bo‘lmog‘i uchun uning ravnaqiga har bir 
avlod istisnosiz o‘z hissasini qo‘shislii, uning boyliklarini ko‘pay- 
tirib, kelgusi nasllar uchun qoldirmog‘i shart. 0 ‘zbekiston Respub- 
likasi Prezidentining «Bizdan ozod va obod Vatan qolsin!» deya 
butun xalqni bunyodkorlikka, yaratuvchi melmatga da’vat qilishi- 
ning zamirida mana shu ulug‘ maqsad yotibdi.
Ozod Sharafiddinov maqolasida kishini jiddiy o‘yga toldiradigan 
yana bir o‘rin, bizningcha, mana bu fikrlar hisoblanadi: