Суд амалиётини умумлаштириш материаллари тўплами (кўчирмалар)

11. Агар шартномада тарафлар томонидан келиб чиққан 
низоларни тинч йўл билан ҳал этиш ҳақидаги шарт назарда 
тутилган бўлса, аммо низони ҳал этиш тартиби белгиланма-
ган бўлса, бу ҳолда низони талабнома юбориш йўли билан ҳал 
этиш тартиби мажбурий ҳисобланмайди.
«агромашхолдинг-ташкент» МЧж шаклидаги чет эл корхона
-
си хўжалик судига даъво аризаси билан мурожаат қилиб, «шод
-
монов Ғолибжон баходирович» Фх дан 7 040 000 сўм асосий қарз 
ва 3 520 000 сўм пеня, жами – 10 560 000 сўм ундиришни сўраган.

---

635
биринчи инстанция судининг ажрими билан даъво ариза 
кўрмасдан қолдирилган ва бунга асос қилиб, тарафлар ўртасида 
тузилган шартномада даъвони судгача ҳал қилиш (талабнома 
юбориш)га келишилганлиги, аммо иш ҳужжатларида низони суд
-
гача ҳал қилиш тартибига риоя қилинганлигини ҳамда даъво муд
-
датни ўтмаганлигини исботловчи ҳужжатлар мавжуд эмаслигини 
кўрсатган.
иш ҳужжатларидаги тарафлар ўртасида 2008 йил 3 июнда ту
-
зилган шартноманинг 7.1-бандида тарафлар ўртасида ушбу шар
-
тнома бўйича ёки у билан боғлиқ юзага келадиган низолар ёки 
келишмовчиликлар тарафлар ўртасида музокара йўли билан ҳал 
қилиниши, 7.2-бандида эса, агар келишмовчиликларни музокара 
йўли билан ҳал қилиб бўлмаса, улар қонун ҳужжатларида белги
-
ланган тартибда хўжалик судларида ҳал этилиши ҳақида кели
-
шилган.
Ўзбекистон Республикаси олий хўжалик суди пленуми
-
нинг 2007 йил 15 июндаги «биринчи инстанция судида ишларни 
кўришда Ўзбекистон Республикаси хўжалик процессуал кодекси
-
нинг қўлланилиши тўғрисида»ги 162-сон қарори 3-бандининг ик
-
кинчи хатбошисида агар шартномада тарафлар томонидан келиб 
чиққан низоларни тинч йўл билан ҳал этиш ҳақидаги шарт назар
-
да тутилган бўлса, аммо низони ҳал этиш тартиби белгиланмаган 
бўлса, бу ҳолда низони талабнома юбориш йўли билан ҳал этиш 
тартиби мажбурий ҳисобланмаслиги ҳақида тушунтириш берил
-
ган.
биринчи инстанция суди мазкур пленум тушунтиришига зид 
равишда, низони талабнома юбориш йўли билан ҳал этиш тарти
-
би белгиланмаган бўлса-да, хпк 88-моддасининг 5-бандига асо
-
сан низони судгача ҳал қилиш (талабнома юбориш) тартибига 
риоя қилинмаган деган хулоса билан даъво аризасини кўрмасдан 
қолдирган.
шу сабабли, кассация инстанцияси суди даъвони кўрмасдан 
қолдириш ҳақидаги ажримни бекор қилиб, ишни мазмунан кўриб 
чиқиш учун биринчи инстанция судига юборган.