Strategik menejment

3-ilova (3.2.1.) 

 “Blits-so‘rov” savollari: 

1. 

Tarmoqni xarakterlovchi asosiy iqtisodiy ko‘rsatkichlar. 

2. 

Kompaniyaning kuchli va kuchsiz tomonlarining tahlili 

3. 

Korporotiv strategiyani ishlab chiqish. 

4. 

Strategik boshqarish jarayoni. 

 

4-ilova (3.2.1.) 

Raqobatchilarning maqsad va strategiyalarning tarkibi 

 

Raqobat 

sohasi  

Strategiyarategik 

da’volar 

Bozorning 

xajmiga 

oid 

maqsadlar 

Pozitsiya  /  vaziyat 

raqobti 

Strategik  fe’l-

atvor 

Raqobat 

strategiyasi 

Maxalliy  

Mintaqaviy  

Milliy  

Baynnalminal  

Global  

Xukumron 

peshqadam bo‘lish. 

Sohadagi 

mavjud 

peshqadamdan  o‘zib 

ketish. 

Etakchi 

beshtalikka 

kirish. 

Birinchi 

o‘nlikka 

kirish. 

Muayyan 

raqobatchidan  o‘zib 

ketish 

(peshqadam 

bo‘lish shart emas) 

Mavqeini qo‘ldan  

CHiqarmaslik  

Kasodga uchramaslik 

Sotib  olishlar  va 

ichki 

o‘sish 

xisobiga 

agressiv 

ekspansiya. 

Ichki 

o‘sish 

xisobiga 

ekspansiya. 

Sotib 

olishlar 

xisobiga 

ekspansiya. 

Mavjud  ulushni 

saqlab 

qolish. 

Qisqa  muddatli 

daromad 

olish 

maqsadida 

bozorni 

kengaytirish. 

Xarakatda  bo‘lgan 

paxlavon. 

Mavjud 

narsani 

saqlab 

qola 

oladigan  va  yaxshi 

ximoyalana 

oladigan. 

O‘zini 

guruh 

o‘rtasida tutadi. 

Mavqeini 

kuchaytirishga 

urinadigan. 

Xujum 

qaytarayotgan, 

zaiflashayotgan. 

Mudofa 

pozitsiyasiga 

chekinayotgan 

Asosan  xujum 

Asosan  

mudofa 

Ximoya 

va 

xujum aralash  

Agressiv, qaltis  

Konservativ 

, 

bo‘sh  

Narxda 

peshqadam-  likka 

intilish. 

Bozordagi 

bo‘shliqlarga 

e’tibor qaratish. 

Differensiatsiyaga 

asoslangan 

ta’qib:sifat, 

servis, 

texnologiya, 

diapazon, 

tovarlar,  imidj  va 

boshqa 

jixatlar 

bo‘yicha.  

 

 

5-ilova (3.2.1.) 

Soha va raqobat tahlillarini umumlashtiruvchi jadval shakli 

 

1.  Sohaviy  muhitining  asosiy  iqtisodiy  xarakteristikalari  (bozorning  o‘sish,  geografik 

xususiyatlari,  tarmoqning  strukturasi,  iqtisodiy  mavqei,  investitsiyalarga  bo‘lgan  talablar  va 

xakozo) 

2. Xarakatlantiruvchi kuchlar 

3. Raqobat tahlili 

3.1.  Raqobatlashtiruvchi  sotuvchilar  o‘rtasidagi  musobaqa  (kuchli,  o‘rtacha,  zaif,  raqobat 

vositasi) 

3.2. Potensial kirish xavfi (kuchli, o‘rtacha, zaif, kirish to‘siqlarining tarkibi) 

---

217 

3.3.  Tovarning  o‘rnini  bosuvchi  mahsulotlarning  raqobati  (kuchli,  o‘rtacha  yoki  zaif  (nima 

uchun?) 

3.4. Etkazib beruvchilarning «savdolasha olish» qobilyati (kuchli, o‘rtacha ) yoki zaif (nima 

uchun?) 

3.5.  Iste’molchilarning  «savdolasha  olish»  qobilyati  (kuchli,  o‘rtacha  )  yoki  zaif  (nima 

uchun?) 

4. Asosiy kompaniyalarning / strategik guruxlarning raqobatchilik pozitsiyasi  

4.1. Qulay pozitsiyalash (nima uchun?) 

4.2. Noqulay pozitsiyalash (nima uchun?) 

5. Raqobat tahlili 

5.1. Asosiy raqobatchilarning strategik yondashuvlari/amalga oshirishi mumkin bo‘lgan xatti-

xarakatlari 

5.2. Kimni va nima uchun kuzatish kerak? 

6. Muvaffaqiyatning asosiy omillari 

7. Tarmoqning istiqbollari va umumiy jozibadorligi  

7.1. Tarmoqni jozibali qiluvchi omillar 

7.2. Tovarning jozibadorligini kamaytiradigan omillar 

7.3. Tarmoqning o‘ziga xos natijalari/ muammolari   

7.4. Rentabellik istiqbollari (ijobiy/salbiy) 

 

6-ilova (3.2.1.) 

“Aqliy hujum” usulidan foydalanish uchun savollar: 

1. 

Kompaniya ahvolining tahlili qanday savollardan iborat? 

2. 

Amaldagi strategiyaning samaradorligi qanday aniqlanadi? 

3. 

Qanday kompaniya kuchli yoki zaif bo‘ladi? 

7-ilova (3.2.1.) 

 

Guruxlarda echish uchun test savollari 

1-gurux uchun: 

1 Test. Strategiyani tuzishga yondashuvlar turini ayting 

1. Bosh strategik yondashuv  

2. Vakolatlarni berish yondashuvi 

3. Qo‘shma (kollaboratsion), tashabbusli yondashuv 

4. Xamma javoblar to’g’ri  

2 Test. "g‘oyalar generatori" iborasi kaysi yondashuvda ko‘llaniladi. 

 

1. Bosh strategik yondashuv  

2. Vakolatlarni berish yondashuvi 

3. Ko‘shma (kollaboratsion) yondashuv 

4. Tashabbusli yondashuv 

 

---

218 

3 Test. g‘olibona strategiyani 3 ta belgisini ayting  

1. Moslik darajasi mezoni; 

2.Raqobat kurashida ustunlik mezoni; 

3.Ishning jadalligini oshirish mezoni; 

4.Xamma  javob to‘g‘ri 

2-gurux uchun: 

1 Test.  Ishlarning jadallashtirish mezonini belgilarini ayting 

1. Daromadlilikning oshishi. 

   2.Kompaniyaning  uzoq  kelajakdagi  faolligi  xamda  raqobatbardoshligining 

oshishi. 

3.  Daromadlilikning  oshishi,  kompaniyaning  uzoq  kelajakdagi  faolligi  xamda 

raqobatbardoshligining oshishi 

4. Kamomadni oshishi  

 

2  Test.  Tashabbusli  yondashuvda  menejerlar  kanday  vazifalarni  amalga 

oshiradilar. 

1. Strategiyani ishlab chiqish 

2. Strategiyani ximaoya qilish 

3. Strategiyani amalga oshirish 

4. Xamma javoblar to‘g‘ri 

 

3 Test. Strategiyani ma’naviy jixatdan sog‘lom bo‘lishig kim javobgar? 

1. Mutaxassislar, xizmatchilar 

2. Xaridorlar, mol etkazib beruvchilar 

3. Raxbarlar menejerlar 

4. Mulkdorlar, xizmatchilar