Strategik marketing

4.1-rasm. Korxonaning bozordagi o‘z holatini o‘rganish uslublari 
 
Umumiy marketing bosimi cheksizlikka intilganda talab o‘zining Q
m
 maksimal 
darajasiga  etadi.  Birlamchi  talabning  ushbu  maksimal  darajasi  bozorning  joriy 
salohiyati tushunchasiga to‘g‘ri keladi. 
Birlamchi  (global)  talab  darajasiga  faqat  bozorda  faoliyat  ko‘rsatayotgan 
firmalarning marketing bosimi emas, muhitning ijtimoiy-iqtisodiy omillari ham ta’sir 
qiladi.  Muhit  omillarining  o‘zgarishi  reaksiya  egri  chizig‘ining  4.2-a  rasmdagidek 
vertikal siljishiga olib keladi. SHu tufayli egri chiziq bo‘ylab harakatlanish bilan shu 
egri  chiziqning  o‘zining  siljishini  farqlay  olish  zarur.  Raqobatchilar  reaksiya 
funksiyasining  siljishiga  hech  qanday  ta’sir  ko‘rsatmaydilar,  bu  siljish  faqatgina 
tashqi  iqtisodiy  muhitning  holati  bilan,  masalan  iqtisodiy  sekinlashish  yoki 
yuksalishlar bilan belgilanadi.