Strategik marketing

Savdo  xodimlarining  strategik  marketingdagi  roli.  Umuman  aytganda, 
savdo  xodimning  asosiy  vazifasi,  avvalgidek,  tovarning  o‘z  talablariga  mos  kelishi 
masalalari  bo‘yicha  ikkiyoqlama  aloqadan  yaxshi  xabardor  bo‘lgan  xaridorning 
ehtiyojlarini  qondirish  bilan  bog‘liqdir.  Firma  uchun  esa,  savdo  xodimining  yangi 

---

 
188 
 
 
vazifasi 
firmaning 
bozordagi 
o‘zgarishlarga  moslashuvini  tezlashtiruvchi 
ma’lumotlarni to‘plashdan iboratdir. 
YApon firmalaridan biri o‘z savdo xodimlarining roli shunday ifodalaydi: 
«Sotuvchilar  -  tengi  yo‘q  ma’lumot  to‘plovchilardir;  axborotlarni  yaxshiroq 
tekshirish va to‘plash uchun ularni o‘zining sotish rejasinigina bajarishga, ya’ni faqat 
o‘z  ko‘rsatkichlarinigina  yaxshilashga  intiluvchi  o‘ziga  bino  qo‘ygan  sotuvchi 
bo‘lishga  emas,  balki  boshqa  sotuvchilar  va  umuman  boshqa  firma  bilan 
hamjihatlikka o‘qitish kerak». 
Sotuvchilarning  roli  konsepsiyasidagi  bunday  evolyusiya  ularning  strategik 
marketingdagi  ishtirokini  kuchaytiradi,  bu  ishtirok  quyidagi  strategik  funksiyalarni 
bajarishdan  iboratdir:  bozorning  yangi  tovarlarni  qabul  qilishiga  erishish;  yangi 
mijozlarni  topish;  mavjud  mijozlarning  qo‘ldan  chiqarmaslik;  texnik  yordam 
ko‘rsatish;  iste’molchilarga  tovarlar  to‘g‘risidagi  ma’lumotlarni  etkazish;  axborot 
to‘plash. 
Savdo  xodimlari  tovar  siyosatini  ishlab  chiqishda,  ya’ni  strategik  marketingda 
xaridorlarning ehtiyojlari haqidagi axborotni ta’minlash yo‘li bilan ishtirok etadi.