Strategik marketing

“D.E.-Makkinzi” matritsasi
Yuqori
А
А
B
O’rta
А
B
C
Past
B
C
C
Yuqori
O’rta
Past
Biznesning barqarorligi
T
a
rm
oqning
ja
lb
e
tuv
c
ha
nli
g
i
А zona – bu barqaror o’sish, ishlab chiqarishni kengaytirish kerak
B zona – umum jalb etuvchanliknio’rta darajasiga mos keluvchi tovarlar
C zona – umum jalb etuvchanligi pastdarajaga mos keluvchi tovarlar, 
kapital qo’yilmalarni olib tashlash yoki resurslarni qayta taqsimlash
 
6.4-rasm. “D.E.-Makkinzi” matritsasi 
Ushbu  matritsaning  ustunligi  -  keltirilgan  ko‘rsatkichlarning  talab  va 
texnologiyani  barcha  hayotiy  davrida  va  turli  raqobat  jadalligida  qo‘llash 
mumkinligidadir.  Matritsani  to‘ldirishda  foydalaniladigan  ko‘rsatkichlarni  aniqlash 
uslubi  xuddi,  BKG  matritsasidek  qo‘llanadi.  Lekin  ushbu  matritsa  uchun  zarur 
bo‘lgan  firmaning  raqobatchilik  mavqei  hamda  SXZ  jalb  etuvchanligini  miqdoriy 
jihatdan  hisoblashda  bir  muncha  mushkullik  mavjud.  Jumladan,  hisob-kitobning 
murakkabligi.  
Shu bilan birga ushbu matritsadan foydalanishda ayrim cheklanishlar mavjud: 
•   strategik tanlovni firma dastavval istiqbolni oldindan tasavvur etib baholash 
va  bunda  yangi  talab,  yangi  mahsulot,  yangi  texnologiya  kabi  omillarning  etarlicha 
nazarga olinmasligi; 
•   uslubda qo‘llanadigan noaniqliklar va oldindan ko‘ra bilmaslik darajasining 
yuqoriligi; 
SXZ  taqdirini  hal  etish  uchun  axborotlarning  kamligi  va  boshqaruv 
xodimlarining qaror qabul qilishning mushkulligi. 

---

 
128 
 
 
Demak,  yuqorida  keltirilgan  matritsalardagi  eng  sezilarli  kamchilik  ularning 
hayotiylik davri  mobaynida SXZ o‘sishi  va o‘zgarish tendensiyalarini  inobatga olish 
imkonining  yo‘qligidir.  Ushbu  kamchiliklarni  hayotiy  davr  balansi  matritsasida  hal 
etsa bo‘ladi. 
Bularni umumlashtirgan holda quyidagi jadvalda ifodalash mumkin