Strategik marketing

-«So‘roq belgilari»
 (tezkor o‘sish/kichik ulush): bu guruhdagi tovarlar o‘sishni 
qo‘llab-quvvatlash uchun katta mablag‘lar talab qiladi. Ularning ahvoli peshqadamga 
qaraganda  unchalik  yaxshi  bo‘lmasa  ham,  ularda  ma’lum  darajada  muvaffaqiyat 
qozonish  ehtimoli  bor,  chunki  bozor  hali  kengayib  bormoqda.  Bu  tovarlarga 
moliyaviy  yordam  ko‘rsatib  turilmasa,  ular  hayotiylik  davri  bo‘ylab  harakatlanish 
davomida  «itlar»ga  aylanib  boradi.  SHuning  uchun  bu  erda  muqobil  variant  bor: 

---

 
125 
 
 
bozor ulushini oshirish yoki qayta investitsiyalash. 
-«Yulduzlar»
  (tezkor  o‘sish/yuqori  ulush):  tezkor  o‘sib  borayotgan  bozordagi 
peshqadam  tovarlar.  Bu  tovarlar  ham  o‘sishni  qo‘llab-quvvatlash  uchun  katta 
mablag‘larni  talab  qiladi,  ammo  bunday  tovarlar  raqobatbardosh  bo‘lganligi  tufayli 
katta daromad keltiradi; bozor etilib borgan sari avvalgi «sog‘in sigirlar»ning o‘rnini 
egallaydi. 
Punktir chiziqlar - ushbu ob’ektlarning xarajatlarini anglatadi.  
To‘g‘ri  chiziqlar  -  “sog‘in  sigirlar”  dan  tushgan  mablag‘larni  taqsimlash 
yo‘nalishini belgilaydi. 
Kelgusida  BKG  matritsasini  qo‘llash  ko‘lami  bir  muncha  kengayadi.  U  bir 
tarmoqda  raqobatda  bo‘lgan  firmalar  mavqeini  tahlil  qilishda  qo‘llana  boshladi. 
Bundan  tashqari,  “yovvoyi  mushuklar”    guruhiga  kiruvchi  raqobatchilarni  “so‘roq” 
yoki bo‘lmasa “murakkab go‘dak” tarzida ham ifodalash ko‘pgina chet el adabiyotida 
uchraydi.  Ba’zi  adabiyotlarda  esa  gorizontal  o‘qlarning  joylashuvi  chapdan  o‘ngga 
qarab  o‘sib  borish  tartibida  tasvirlanadi.  SHu  tufayli  ushbu  BKG  matritsasining  bir 
muncha takomillashgan tasvirda uchrashiga ijobiy yondashish kerak. 
Demak, keltirilgan BKG matritsasi yordamida 2 vazifani hal etish mumkin: 
1) bozordagi mavqe xususida qaror qabul qilish; 
2)  SXZ(strategik  xo‘jalik  zonalari)  ni  kegusida  moliyaviy  ta’minlash  xususida 
axborot olish. 
SHu  bilan  birga,  BKG  matritsasidan  foydalanishda  ayrim  kamchiliklar  ham 
mavjud. 
Jumladan,  nobarqarorlikni  nazarda  tutish  mumkinligi,  har  bir