Stomatologik kasalliklar profilaktikasi


SUT TISHLARINING ANATOMIYASI VA FIZIOLOGIYASI



Download 2,91 Mb.
Pdf ko'rish
bet108/217
Sana30.03.2022
Hajmi2,91 Mb.
#517705
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   217
Bog'liq
stomatologik kasalliklar profilaktikasi (1)

 
SUT TISHLARINING ANATOMIYASI VA FIZIOLOGIYASI 
Sut tishlarining umumiy tuzilish doimiy tishlar tuzilishga o‘xshasada, ba‘zi bir xususiy 
belgilari bilan ulardan farq qiladi. Sut tishlari doimiy tishlardagidek toj, bo‘yin va ildiz 
qismlaridan iborat. Sut tishlari o‘z o‘lchamlari bilan doimiy tishlardan bir qadar kichikdir. 
Ayniqsa, ularning toj qismida bu farq yaqqol namoyon bo‘ladi. Sut tishlarining ildizlari nisbatan 
o‘zunrok bo‘ladi. Doimiy tishlarga nisbatan sut tishlarining toj qismi pastroq va eniga kengroq 
bo‘ladi Ma‘lumotlarga qaraganda, doimiy tishlarda toj qismi o‘lchamining umumiy tish 
o‘lchamiga nisbati 1:1,33 ni hosil qilsa, sut tishlarida bu ko‘rsatkich 1:1,66 ga tengdir. Doimiy 
tishlarda toj qismining kengligi, tish umumiy o‘lchamining 1:3,2 qismini, sut tishlarida bu nisbat 
1:2 ni tashkil qiladi. 
Sut tishlari doimiy tishlardan o‘ziga xos oqish-ko‘kimtir rangi bilan farq qiladi. Sut 
tishlarining o‘ziga xos belgilaridan biri - toj qismining ildizga tish sohasidagi emalning 
qalinlashib, bolishsimon shaklni olishidir. Bu ayniqsa chaynov tishlarida yaqqol namoyon 
bo‘ladi. 
Sut tishlarining bo‘shlig‘i doimiy tishlarnikidan kengroq bo‘ladi. Tish pulpasining shoxlari 
o‘tkirlashib, tishning kesuvchi eki chaynov yuzasiga keskin yaqinlashadi. 


121 
Sut tishlarining ildizlari ancha kerilgan bo‘lib, bu ko‘p ildizli tishlarda ayniqsa yaqqol seziladi. 
Sababi, ular o‘zlarining orasida doimiy tish kurtaklarini saqlaydi. Tish ildizi cho‘qqisiga yaqin 
joyda hosil bo‘lgan qo‘shimcha ildiz kanalchalari doimiy tishnikidan son jihatidan ozroq bo‘ladi. 
2,5-3 yoshda shakllanib chiqqan sut tishlari bir-biriga zich yopishib turadi. 4 yoshdan boshlab 
tishlar orasida tirqish hosil bula boshlaydi. Bunday holat fiziologik diastema deb ataladi. 6 
yoshdan boshlab tishlar orasidagi masofa sezilarli darajada kengaya boshlaydi. Fiziologik 
diastema - tirqishning hosil bo‘lishi jag‘ suyaklarining o‘sishi va doimiy tish kurtaklarinyang 
kattalashuvi bilan bog‘liqdir. Sababi, keyinchalik sut tishlarining urnini doimiy tishlar 
egallashidir. Fiziologik diastema - tishlar orasidagi masofaning kengayishi ko‘p hollarda yuqori 
jag‘da yaqqol ko‘rinadi. Agar 6 yoshlik bolada fiziologik diastema kuzatilmasa, bu xol jag‘ 
suyaklarining me‘erdagi o‘sishi bo‘zilganligidan darak beradi va o‘sib chiqishi zarur bo‘lgan 
doimiy tishlar uchuy joy tankisligini bildiradi. Buni nazarda tutgan holda ortodontik tadbirlar 
qo‘llab, diastema hosil qilinadi. Jag‘ suyaklari o‘sishida faol chaynov jarayoni yaxshi yordam 
berishini shifokorlar bilishlari zarur. 
Yuqorida zikr etilgan o‘zgarishlardan tashlari sut tishlarida doimiy tishlardagidek yemirilish 
jarayoni qayd etiladi. Bu xol fiziologik jarayon bo‘lib, 3 yoshdan boshlab kuzatiladi. Sut 
tishlarining chaynov faoliyati davomida yemirilishi bolalarda chaynov a‘zolarining turli 
shakllanib rivojlanishini ta‘minlaydi. To‘liq chiqib shakllangan tishlar ovqat mahsulotlarini 
kesish, o‘zib olish, chaynab maydalash, aralashtirish kabi jarayonlardan tashqari, so‘zlashish, 
yutinish, tovush o‘zgartirish kabi vazifalarni bajaradi. 

Download 2,91 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   104   105   106   107   108   109   110   111   ...   217




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish